به گزارش «تابناک» به نقل از ایسنا، گرد و غبار پدیدهای نوظهور نیست و از سالیان گذشته نیز وجود داشته ولی امروزه به دلیل فعالیتهای انسانی و تغییرات اقلیمی میزان آن تشدید شده است و تاثیرات مخرب بیشتری نیز بر محیط زیست میگذارد. سال گذشته خشک و کم بارش بود و امسال هم سال سومی است که در شرایط کم بارشی قرار داریم و بسیاری از استانها حتی خشکسالی بسیار شدید و استثنایی را تجربه کردند و چه بسیار در این مناطق کانونهای گرد و غبار نیز افزایش یافته است.
احد وظیفه در گفت و گو با ایسنا درباره چگونگی خیزش گرد و خاک در کشور اظهار کرد: با توجه به دادههای دو دهه اخیر، بارندگیهای کمتر از نرمال در کشور موجب خشک شدن سطح برخی دریاچهها و تالابها شده است بنابراین در حال حاضر حالا سطحی شور و نمکی و بافتی نرم و فاقد چسبندگی دارند و در معرض فرسایش بادی قرار گرفتهاند.
وی افزود: با وزش باد در این مناطق، خاکهای سطح تالابها که بافت نرمی دارند و به دلیل وجود نمک نیز چسبندگی ندارند در هوا پراکنده میشوند و هم در راستای افق و هم در راستای قائم در این مناطق گرد و خاک ایجاد میکنند.
رییس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی با اشاره به بر گرد و خاکهای شدید طی سال گذشته ادامه داد: این تودههای گرد و خاک در برخی سالها میتواند شدید باشد و در برخی سالها نیز شدت بالایی ندارد و این وضعیت چندان قابل پیشبینی نیست. شدت گرد و خاکها به دلیل افزایش گذر سامانههای جوی مربوط به دورپیوندها در فصل گرم و خشک و مستعد بودن سطح است.
وی افزود: بهطور مثال اگر باد در جنگل بوزد برگ درختان را تکان میدهد ولی در مناطق خشک و کویری گرد و خاک ایجاد میکند. درواقع خشکسالی محیط را برای خیزش گرد و خاک آماده میکند. بادها نیز زمانی که شاخصهای دورپیوند به خوبی عمل کنند و گذر سامانههای جوی از کشور فراوانتر شود، میوزند و در این صورت شاهد افزایش خیزش گرد و خاک میشویم.
وظیفه تاکید کرد: تمام مناطقی که بیابانی شدند، زمینهای کشاورزی که رها شدند، تالابها و دریاچههایی خشک شدهاند و با تصاویر ماهوارهای سالیان گذشته نیز قابل مقایسه است حالا کانونهای گرد و خاک هستند.
رییس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی ادامه داد: چند دهه گذشته در ایران حدود ۱۳۰ دریاچه و تالاب وجود داشت اما متاسفانه طی سالهای اخیر به علت تشدید خشکسالی برخی از آنها خشک و به کانونهای گرد و غبار تبدیل شدهاند چرا که دیگر آبی ندارند که خاکشان تثبیت شود و آنهایی که آب دارند نیز وضعیت مطلوبی ندارند.
وظیفه در پایان تصریح کرد: وضعیت بارندگیها طی سال جاری در شمال و غرب فارس خوب بود اما در مناطق شرقی و جنوبی مناسب نبود و همه دریاچههایی که در این مناطق هستند خشک و به کانونهای گرد و خاک میشوند.