بین الملل تابناک: هفتصد و بیست و پنجمین روز از حمله روسیه به اوکراین با دستور ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور این کشور میگذرد؛ تهاجمی که رویدادهای بسیاری به دنبال داشته و منجر به تحریم گسترده روسیه از سوی بلوک غرب شده است و دورنمای مشخصی برای پایان آن نیز وجود ندارد.
تحلیلگر و روزنامهنگار مشهور روسی تاکید کرد که ارسال سلاح از کشورهای غربی برای اوکراین تنها برای سرپا نگه داشتن این کشور است و هیچ کمکی به کییف برای پیروزی مقابل روسیه نخواهد کرد.
به اعتقاد تحلیلگران سیاسی نظامی غرب از ارسال سلاحهای مورد نیاز اوکراین برای پیروزی در مقابل روسیه خودداری و بیشتر نیاز زنده ماندن آنها را تامین میکند.
به گفته «ویکتور لیتوفکین» روزنامهنگار مشهور روسی وقتی زلنسکی به صراحت از تاخیر ارسال سلاح ها شکایت میکند یعنی اینکه غرب خیلی تمایل ندارد اوکراین در جنگ پیروز شود.
زلنسکی روز شنبه حامیان خود در ناتو را به شدت مورد انتقاد قرار داد و آنها را به انجام بازی های سیاسی به جای افزایش حمایت نظامی مورد نیاز کییف متهم کرد.
وی با تاکید بر اینکه متحدان غربی کییف سیستمهای دفاع هوایی کافی دارند و اوکراین چیزی بیش از نیاز برای دفاع خود درخواست نکرده است، گفت: جهان این را به خاطر خواهد آورد.
وزیر دفاع آلمان امروز (یکشنبه) و در اولین واکنش به فایل افشاشده فرماندهان ارشد ارتش آلمان که درباره حملات به پل کریمه صحبت میکنند، مدعی شد: روسیه یک «جنگ اطلاعاتی» را با هدف ایجاد تفرقه در آلمان انجام میدهد.
بوریس پیستوریوس وزیر دفاع آلمان ادعا کرد: «این اتفاق بسیار فراتر از شنود و انتشار یک مکالمه است، این بخشی از جنگ اطلاعاتی است که ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه در حال انجام آن است.»
وی افزود: «این یک حمله ترکیبی و دروغپراکنی است. این ایجاد تفرقه است. این برای تضعیف وحدت ما است.»
رسانههای روسی روز جمعه مکالمه ضبط شده ۳۸ دقیقهای را منتشر کردند که در آن افسران آلمانی درباره ارائه تسلیحات به اوکراین و حمله احتمالی کییف به پل کریمه صحبت میکردند. افشای این فایل صوتی باعث شد مقامهای روسی توضیحاتی از آلمان در این باره بخواهند.
بر اساس این گزارش، آلمان روز گذشته این موضوع را اقدام آشکار «استراق سمع» خواند و گفت که درباره آن تحقیق میکند.
این درحالی است که کرملین بارها اتهامات مربوط به انتشار اطلاعات نادرست یا گمراهکننده در مواجهه با اتهامات سایر کشورها را رد کرده است.
روزنامه آمریکایی گزارش داد فایل صوتی که اخیرا درباره برنامههای ارتش آلمان برای کمک به اوکراین برای حمله با موشک های دوربرد به پل کریمه افشات شد ممکن است باعث تشدید اختلاف میان برلین و متحدانش در ناتو شود.
روز جمعه «مارگاریتا سیمونیان»، سردبیر شبکه راشاتودی متن به زبان روسی از آنچه را که ادعا کرد یک گفتوگو بین چند افسر رده بالای نیروی هوایی ارتش آلمان درباره جزئیات عملیاتی و هدفگیری موشکهای دوربرد تاوروس است منتشر کرد. در آلمان از ماهها پیش بحث بر سر درخواست اوکراین برای دریافت این موشکهای دوربرد آلمانی در جریان بوده و متن این گفتوگو به نحوی است که انگار برلین با تحویل این موشک ها به کییف موافقت کرده است.
به نوشته راشاتودی، این مقامها همچنین درباره این که چطور برلین قابلیت تکذیبکنندگی را برای خود در صورت استفاده اوکراین از این تسلیحات برای حمله به پل مهم استراتژیک کریمه حفظ کند صحبت کردهاند. وزارت دفاع آلمان تایید کرده که محتوای این گفتوگو رهگیری شده و تحقیقاتی درباره این موضوع در دست اجرا است.
روزنامه آمریکایی وال استریت ژورنال به نقل از چند مقام آلمانی گزارش داد که این گفتگو معتبر است و اضافه کرد که این جلسه بین این مقامها از طریق نرمافزار غیر رمز نگاری شده «وب اِکس» برگزار شده و یکی از افسران شرکتکننده در این جلسه از اتاق هتلی در سنگاپور در آن شرکت کرده است.
در این مقاله آمده است مقامهای آلمانی اغلب از نرم افزار وباِکس برای انجام گفتوگوهای حساس استفاده می کنند و یک منبع که مورد استناد وال استریت ژورنال قرار گرفت هشدار داده که افشای این فایل گفتوگو باید یک «فرمان بیدارباش» برای برلین باشد.
مقامهای آلمانی در این گفتوگو به جز موضوع استفاده از موشکهای دوربرد تاوروس موضوع حضور پرسنل نظامی خارجی در اوکراین را که با هدف کمک به کییف برای استفاده از تسلیحات عرضه شده از سوی غرب مستقر شدند را هم ذکر کردهاند.
مقامهای روس گفتهاند حضور نیروهای نظامی غربی در اوکراین «دیگر چیزی نیست که محرمانه باشد».
وال استریت ژورنال تصریح کرد که افشای این فایل صوتی «یک پیروزی تبلیغاتی برای کرملین است». این نشریه آمریکایی متذکر شد که این فایل میتواند روابط میان آلمان و متحدان در ائتلاف ناتو را تیره کند. همچنین طبق تحلیل این روزنامه، این اتفاق باعث میشود احتمال تحویل موشکهای تاوروس به اوکراین کمتر شود.
روزنامه آلمانی «فرانکفورتر آلگماینه زایتونگ» روز یکشنبه به نقل از منابع مطلع گزارش داد «اولاف شولتس» صدر اعظم آلمان همچنان مخالف ارسال موشکهای تاوروس به کییف بوده و هشدار داده که این اقدام میتواند هر چه بیشتر جنگ را تشدید کند.
افشای گفتوگوی افسران آلمانی از سوی دیگر خشم روسها را در پی داشت و مسکو با محکومکردن روند تحویل تسلیحات غربی به اوکراین گفت که این دست اقدامات تنها باعث طولانی تر شدن جنگ و تبدیل شدن اعضای ناتو به شرکتکنندههای مستقیم در درگیری ها میشود.
«ماریا زاخارووا»، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه خواستار توضیح برلین درباره این افشاگری شد.
«دیمیتری مدودف» رئیسجمهور سابق روسیه و معاون رئیس شورای امنیت ملی این کشور نیز گفت آلمانیها «بار دیگر تبدیل به دشمنان قسمخورده ما شدهاند.»
سنای آمریکا در تحقیقاتی تازه دریافت که فناوریهای پیشرفته آمریکایی به طریقی به روسیه راه یافته و علیه نظامیان اوکراینی به کار گرفته میشوند.
مجلس سنای آمریکا سندی را منتشر کرده که قانونگذاران آن را مدرکی برای اثبات استفاده روسیه از فناوریهای آمریکایی در جنگ اوکراین میدانند؛ یعنی سربازان روس و اوکراینی در نبرد با یکدیگر از تجهیزات ساخت آمریکا استفاده میکنند.
یافتههای سنای آمریکا این احتمال را مطرح میکند که همزمان با وضع تحریمهای گسترده علیه دولت روسیه توسط کاخ سفید، صنایع آمریکایی با روسیه همدستی کردهاند.
به گزارش روزنامه «واشنگتنتایمز»، بازرسان کمیته امنیت داخلی و امور دولتی در مجلس سنای آمریکا در حال بررسی میزان پیروی تولیدکنندگان آمریکایی از تحریمهایی هستند که واشنگتن علیه مسکو وضع کرده است.
سناتور «ریچارد بلومنتال» نخستین یافتههای این تحقیقات را روز پنجشنبه در جلسه استماع کمیته مطرح کرد.
این عضو دموکرات سنای آمریکا با بیان اینکه تولیدکنندگان آمریکایی از قوای جنگی روسیه حمایت میکنند، گفت: «این (کمک) ها در موشکها، پهپادها، مهمات و سایر سلاحهای جنگی استفاده میشوند. روسها به فناوری آمریکا متکی هستند.»
بلومنتال گفت سازوکارهای نظارت بر صادرات آمریکا ناکارآمد هستند و عواقب مرگباری برای نیروهای اوکراینی دارد؛ نیروهایی که سعی با ارتش قدرتمند و بزرگ روسیه در نبرد هستند.
این سناتور آمریکایی که در اوایل سال میلادی جاری به اوکراین سفر کرده بود، اسنادی را از «ولودیمیر زلنسکی» رئیسجمهور اوکراین تحویل گرفت که نشان میدهند ۲۱۱ قلم از تجهیزات آمریکایی در سلاحهایی که روسیه علیه اوکراین به کار برده، استفاده شده است؛ از جمله نیمههادیها و تراشههای ساخت آمریکا.
به گفته این سناتور آمریکایی ۸۷ قلم از این ۲۱۱ مورد، توسط چهار شرکت آمریکایی «اِی. اِم. دی»، «آنالوگ دیوایسز»، «اینتل» و «تگزاس اینسترومنت» تولید شدهاند. بهغیراز شرکت ای. ام. دی که به درخواست توضیح واشنگتنتایمز پاسخ نداد، سه شرکت دیگر به این روزنامه گفتند که تمام صادرات خود به روسیه را از فوریه ۲۰۲۲ متوقف کردهاند.
بااینحال، تحقیقات سنای آمریکا از افزایش فروش این شرکتها به کشورهایی خبر میدهد که تحت تحریم نیستند، اما احتمال دارد اقلام خریداریشده از آنجا به روسیه فرستاده شوند؛ از جمله ارمنستان، فنلاند، گرجستان، قزاقستان و ترکیه.
این در حالی است که روزنامه واشنگتنپست هفته گذشته گزارش داد گرچه صادرات اتحادیه اروپا به روسیه در نتیجه تحریمهای وضعشده کاهش یافته، اما صادرات اروپا به کشورهای همسایه روسیه مانند قزاقستان و قرقیزستان در همین بازه زمانی افزایش یافته است.
بر اساس تازهترین آمارها که مربوط به ۱۰ ماه نخست ۲۰۲۳ است، اتحادیه اروپا ۳۲ میلیارد دلار کالا به روسیه صادر کرد که نسبت به صادرات ۸۲ میلیارددلاری در بازه مشابه در ۲۰۲۱، کاهش چشمگیری را نشان میدهد اما در همین ۲ بازه زمانی، صادرات محصولات از اتحادیه اروپا به کشورهای آسیای میانه از ۱۸ میلیارد دلار به ۳۱ میلیارد دلار رسیده است.
در تحقیقات سنای آمریکا نیز آمده است: «افزایش چشمگیر این چهار شرکت شامل افزایش ۱۰۰۰ برابری صادرات به قزاقستان از ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ میشود.» در ادامه این گزارش آمده است: «در همین بازه زمانی، صادرات به گرجستان ۳۴ برابر، به ارمنستان ۲۸ برابر، به ترکیه بیش از ۲ برابر و به فنلاند تقریباً ۱.۵ برابر افزایش یافته است.»
در گزارش هفته قبل واشنگتنپست آمده است: «با گذشت ۲ سال از وعده واشنگتن برای واردکردن ضربهای مهلک به اقتصاد روسیه در پی جنگ اوکراین، حال روسیه تمامی انتظارات اقتصاددانهای غرب را زیر پا گذاشته و با چرخشی استراتژیک به سوی آسیا، اثر تحریمهای آمریکا را خنثی کرده است.»
مدودف با اشاره به افشای مکالمات نظامیان ارشد آلمانی که در حال دسیسهچینی علیه مسکو بودند، گفت: آلمان برای جنگ با روسیه آماده میشود. تاریخ نشان داده که سربازان میتوانند بدون رایزنی با رهبران مدنی جنگ را آغاز کنند و از جانب آنها تصمیم بگیرند.
دیمیتری مدودف، معاون شورای امنیت روسیه گفت: فکر میکنم که بیگناه نشان دادن ائتلاف سیاسی حاکم در آلمان اکنون آغاز خواهد شد تا خشم عمومی از گفتوگوی افسران نیروی هوایی این کشور را کاهش دهد. آنها خواهند گفت که این دسیسههای نظامی است، آنها عاشق چنین صحبتهایی هستند، آنها چیزی جز بازیهای جنگی را دوست ندارند.
وی ادامه داد: رهبری آلمان برای این وضعیت کاری نمیتواند انجام دهد. اولاف شولتس، صدراعظم آلمان که از دادن موشکهای دوربرد به ملیگرایان اوکراینی امتناع میکند، خودش دوستدار صلح است. او نمیداند و همه چیز را خواهد فهمید.
مدودف که پیشتر رئیسجمهور و نخستوزیر روسیه هم بوده، افزود: هیچکس نمیداند که آیا رهبری سیاسی و شخص صدراعظم آلمان از آن مطلع است یا خیر. اما حتی اگر آنها آگاه نباشند و چنین دستوری نداده باشند، تاریخ نمونههای زیادی را میداند که ارتش قادر است برای فرماندهان غیرنظامی در مورد شروع جنگ تصمیم بگیرد یا آنها را تحریک کند.
دولت کانادا اعلام کرد تحریمهای جدیدی را در ارتباط با مرگ منتقد اصلی رئیسجمهور روسیه، علیه مقامات این کشور اعمال کرده است.
دولت کانادا، امروز (یکشنبه) اعلام کرد تحریمهای جدیدی را به دلیل مرگ «الکسی ناوالنی» منتقد اصلی «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور این کشور علیه مسکو اعمال کرده است.
خبرگزاری رویترز در این باره گزارش داد که «ملانی جولی» وزیر امور خارجه کانادا در بیانیهای در این رابطه اعلام کرد این تحریمها شش مقام رسمی روسیه، از جمله مقامات و کارکنان بلندپایه سرویسهای قضایی و تادیبی آن را هدف گرفته است.
برخی مقامات کشورهای غربی مدعی نقش دولت روسیه در مرگ این منتقد مشهور پوتین هستند. ناوالنی که در ژانویه سال ۲۰۲۱ در بازگشت از آلمان به روسیه بازداشت شد، در اوت ۲۰۲۳ به اتهامات مختلفی، از جمله افراطگرایی و فساد به گذراندن ۱۹ سال زندان محکوم شد. او در حال گذراندن دوران حبس خود بود که چند روز پیش، مرگش در زندان اعلام شد. تحقیقات درباره علت مرگ او ادامه دارد.
پیشتر «دمیتری پسکوف» سخنگوی کاخ کرملین با بیان این که «تمامی اقدامات لازم» برای تحقیقات درباره علت مرگ در حال انجام شدن است، «اظهارات عوامانه» درباره مسئولیت احتمالی دولت روسیه در مرگ او را محکوم کرد.
حزب مخالف دولت ولودیمیر زلنسکی خطاب به رهبران اتحادیه اروپا، از سرکوب مخالفان در اوکراین شکایت کرده و خواستار «بازیابی آزادی بیان» و تکثر سیاسی در این کشور شد.
مقامهای اوکراینی اخیرا اجازه به خروج «پترو پوروشنکو»، رئیس جمهور سابق اوکراین و رهبر حزب مخالف «همبستگی اروپایی» (حزبی دارای ۲۷ قانونگذار در پارلمان اوکراین با ۴۵۰ کرسی) برای شرکت در کنفرانس امنیتی مونیخ به دلیل تهدیدات ادعایی علیه جان وی را ندادند. او بعدا این تصمیم را محکوم کرده و «توهین به دموکراسی» خواند.
«اولیور وارهلی»، کمیسیونر سیاستگذاری گسترش و همسایگی در اتحادیه اروپا اخیرا نامهای منسوب به پوروشنکو را علنی کرد که در آن این رئیس جمهور سابق اوکراین از بروکسل خواسته کییف را به جهت کنار گذاشتن رویههای «تبعیضآمیز» سیاسی تحت فشار بگذارد.
حزب پوروشنکو در بیانیهای که در وبسایت رسمی این حزب انتشار یافت، اعلام کرد: «طبق منطق دولت اوکراین، اقدامات مقامهای این کشور در راستای نقض حقوق و آزادیهای اوکراینیها به همگرایی اروپایی آسیب وارد نمیکند، بلکه به عنوان مثال اقدامات کسانی که نزد کنوانسیون حقوق بشر اروپا و دیگر نهادهای بینالمللی خواستار حفاظت از حقوق بشر میشوند، به این همگرایی آسیب وارد میکند.»
این حزب واکنش کییف به نامه منسوب به پوروشنکو را «احساسی و ناکافی» دانست.
این حزب مخالف دولت اوکراین از سوی دیگر دولت کییف را به «مطلقگرایی» متهم و تاکید کرد که مقامهای کییف مجازاتناپذیر هستند و به جای گفتگوی عادت به «تکگویی و تشویق شدن» داشته و به انتقادها از خود واکنشی از روی عصبانیت نشان میدهند.
در ادامه این بیانیه تصریح شد گوش دولت اوکراین نسبت به صدای جامعه این کشور «کَر» است که این روند باعث «اشتباهات متعدد» شده و در این وضعیت سکوت کردن مخالفان سیاسی کییف نسبت به «استبدادی که در داخل اوکراین در حال گسترش است» غیرممکن میشود.
حزب پوروشنکو تصریح کرد: «چرا یک کشور دموکراتیک باید نیاز به مخالفانی ساکت داشته باشد؟ ما خواستار گفتگوی باز مقامها با جامعه و مخالفان، برداشته شدن محدودیتهای مسافرتی علیه پوروشنکو و همچنین بازیابی آزادی بیان، کانالهای تلویزیونی اوکراین و بازگشت خبرنگاران به صحن برگزاری نشستهای پارلمان و پخش شدن رخدادهای این نشستها در کانال رادا هستیم.»
این حزب از سوی دیگر تاکید کرد نیروهای امنیتی اوکراین باید از اعمال فشار بر رسانههای گروهی، اصناف و شرکتها، فعالان مدنی و مخالفان دست بکشند و خواستار بازیابی کنترل پارلمان بر وزرای کابینه اوکراین شد.
پوروشنکو در جریان انتخابات سال ۲۰۱۹ شکست سنگینی را از ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور کنونی اوکراین متحمل شد.
زلنسکی در زمان تبلیغات مربوط به آن انتخابات به روی وعده برقراری صلح در دونباس مانور داد اما بعد از پیروزی دست به یک چرخش ۱۸۰ درجهای از موضعش زده و سیاست جلب حمایت ناتو در راستای تقابل با روسیه را در پیش گرفت.
کشته و زخمی شدن بیش از ۳۵۵ هزار سرباز روس در جنگ اوکراین
وزارت دفاع انگلیس در بیانیهای که روز یکشنبه در صفحه این وزارتخانه در شبکه اجتماعی ایکس منتشر شد، تعداد پرسنل نظامی کشته و مجروح شده ارتش روسیه در جنگ با اوکراین را ۳۵۵ هزار تن تخمین زد.
وزارت دفاع انگلیس در بیانیهای ادعا کرد که روسیه در مقابل اوکراین، وارد یک جنگ فرسایشی شده و شمار کشتهها و زخمیهای این کشور این مساله را نشان میدهد.
این وزارتخانه مدعی شد که در دو سال گذشته نزدیک ۳۵۵هزار پرسنل نظامی روسیه در جنگ با اوکراین کشته و زخمی شدهاند.
وزارت دفاع انگلیس، روز یکشنبه در صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت، تخمین میزند میانگین روزانه تلفات روسیه در ماه فوریه، بالاترین میزان از زمان آغاز جنگ بوده باشد. وزارت دفاع انگلیس این رقم را ۹۸۳ تن در روز نشان میدهد.
البته وزارت دفاع انگلیس در بیانیه خود به این مساله اشاره نکرده که چگونه توانسته میزان دقیق تلفات ارتش روسیه را تخمین بزند.
در اواخر فوریه نیز ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین مدعی شده بود، روسیه بیش از ۳۱هزار تن از نیروهای خود را در جنگ با اوکراین از دست داده است.
در ماه فوریه، نیروهای روسی شهر ادویوکا (Adviivka) اوکراین را پس از درگیری شدید تصرف کردند.
وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که نیروهای این کشور، حدود ۹ کیلومتر پیشروی کردند و پس از نبرد مرگبار شهری در شرق منطقه دونتسک به جلو خواهند رفت.
توافق مسکو و پکن برای حضور روسیه در مذاکرات حل و فصل مناقشه اوکراین
وزارت خارجه روسیه در بیانیهای اعلام کرد که میخائیل گالوزین، معاون وزیر خارجه روسیه و لی هوی، نماینده ویژه چین در امور اورسیا برای حضور روسیه در مذاکرات حل و فصل مناقشه اوکراین با یکدیگر توافق کردند.
به گزارش رویترز، بر اساس این بیانیه، نماینده ویژه چین در امور اوراسیا در نخستین مرحله از دومین سفر اروپایی خود با معاون وزیر خارجه روسیه دیدار و طرفین درباره حل و فصل سیاسی مناقشه اوکراین با یکدیگر گفت وگو کردند.
گالوزین و لی در پایان این دیدار اعلام کردند که دستیابی به هرگونه راهحل سیاسی برای حل و فصل مناقشه اوکراین بدون حضور مسکو امکانپذیر نخواهد بود.
لی قرار است در ادامه سفر اروپایی خود از کشورهای لهستان، اوکراین و آلمان نیز دیدار و با مقامات این کشورها درخصوص حل و فصل مناقشه اوکراین گفت وگو و رایزنی کند.
حملات پهپادی گسترده اوکراین به روسیه
وزارت دفاع روسیه در بیانیه ای از انهدام تمامی ۳۸ پهپاد اوکراینی خبر داد که بامداد یکشنبه به وقت محلی، بندر فئودوسیا در شبه جزیره کریمه را هدف قرار داده بودند.
به گزارش رویترز، پس از انتشار گزارشهایی در رسانههای اجتماعی اوکراین و روسیه مبنی بر وقوع انفجارهای قوی در بندر فئودوسیا واقع در شبه جزیره کریمه، وزارت دفاع روسیه اعلام کرد که سامانههای پدافند هوایی آن تمام ۳۸ پهپاد مهاجم اوکراین را در اوایل روز یکشنبه منهدم کرده است.
این وزارت خانه در بیانیه خود در پیام رسان تلگرام به خسارات یا تلفات جانی این حمله اشاره ای نکرد.
رسانه های اجتماعی روسیه و اوکراین به نقل از ساکنان بندر فئودوسیا گزارش دادند که صدای انفجارهای قوی در منطقه بندر را حدود ساعت ۲ بامداد روز یکشنبه به وقت محلی شنیده اند.