به گزارش تابناک، کلاهبردار و کلاهبرداری از جمله واژههایی هستند که همه ما روزانه چندین مرتبه آن را شنیدهایم شاید نمونههای بسیاری از آن را دیده باشیم؛ کلاهبرداری زمانی اتفاق میافتد که شخصی مال دیگری را ببرد یا منجر به ضرر و زیان مالی و جانی به فرد شود.
در تحقق جرم کلاهبرداری یکی از مهمترین مسائلی که باید به آن توجه داشت انتفاعی است که برای تحقق جرم کلاهبرداری مورد نیاز است به طور کلی انتفاع یکی از مهمترین مواردی است که حتماً باید به وقوع بپیوندد.
کلاهبردار کسی است که ضمن فریب دادن شخص مقابل خود اقدام به، به دست آوردن اموال او میکند؛ اصولاً فرد کلاهبردار به قدری کار خود را خوب انجام میدهد که شخص مقابل با رضایت کامل اموالش را در اختیار او قرار میدهد و به او اجازه میدهد تا به اموالش دسترسی داشته باشند.
آنچه جرم کلاهبرداری را از دیگر جرائم جدا میکند و سبب انحصاری شدنش میشود آن است که در این جرم برخلاف جرائم دیگر شخص با اراده، قصد و رضایت خود با کلاهبردار ارتباط برقرار میکند در حالی که در دیگر جرائم شخص علاقهای و برای ارتباط گیری با مجرم ندارد.
در قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری در باره مجازات این جرم صحبت شده و مواد ۱ تا ۷ این قانون به مجازات کلاهبرداری اشاره کردهاند.
طبق ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری، هر کس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکتها یا تجارتخانهها یا کارخانهها یا موسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهد یا به امور غیر واقع امیدوار کند یا از حوادث و پیشامدهای غیر واقع بترساند و یا اسم و یا عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر وجوه و یا اموال یا اسناد یا حوالجات یا قبوض یا مفاصاحساب و امثال آنها را تحصیل کرده و از این راه مال دیگری را ببرد کلاهبردار محسوب میشود.
فریب دادن مردم، شرکتها، کارخانهها فریب دادن مردم، ترساندن مردم درباره حوادث و پیشامدهای غیر واقع، امیدوار کردن مردم به امور غیر واقعی، انتخاب کردن اسم یا عنوان جعلی از جمله مصادیق قانونی کلاهبرداری هستند.
بر اساس قانون مجازات کلاهبرداری به دو نوع ساده و مشدد تقسیم میشود مجازات کلاهبرداری ساده علاوه بر رد اصل مال به صاحبش، به حبس از یک تا ۷ سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم می شود .
در کلاهبرداری مشدد در صورتیکه شخص مرتکب بر خلاف واقع عنوان یا سمت ماموریت از طرف سازمانها و موسسات دولتی یا وابسته به دولت یا شرکتهای دولتی یا شوراها یا شهرداریها یا نهادهای انقلابی و بطور کلی قوای سه گانه و همچنین نیروهای مسلح و نهادها و موسسات مامور بخدمت عمومی اتخاذ کرده یا اینکه جرم با استفاده از تبلیغ عامه از طریق وسائل ارتباط جمعی از قبیل رادیو ، تلویزیون، روزنامه و مجله یا نطق در مجامع و یا انتشار آگهی چاپی یا خطی صورت گرفته باشد یا مرتکب از کارکنان دولت یا موسسات و سازمانهای دولتی یا وابسته به دولت یا شهرداریها یا نهادهای انقلابی بخدمت عمومی باشد علاوه بر رد اصل مال به صاحبش به حبس از ۲ تا ده سال و انفصال ابد از خدمت دولتی و پرداخت جـزای نقدی معادل مالــی که اخـذ کـرده است محکــوم می شود.
همچنین کلاهبردار باید اصل مال را به صاحبش برگرداند البته بر اساس قانون در صورت وجود جهات تخفیف با تشخیص دادگاه مجازات متهم تا حداقل مجازات مقرر حبس و انفصال از خدمات دولتی کاهش پیدا میکند، اما نمیتوان این مجازات را تعلیق کرد.