بین الملل تابناک: تحولات پیرامون برجام وارد شرایط جدید و حساسی شده و در آستانه ضرب الاجل ۵ اسفند ایران، تحرکات و تلاشهای طرفین برای تحمیل خواستهها و ترجیحات خود دو چندان شده است.
در همین راستا، شنبه دوم اسفند ماه قرار است «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بنا به درخواست خودش به تهران بیاید. این سفر در شرایطی صورت میگیرد که دولت ایران بر اساس اجرای بند ششم مصوبه اخیر مجلس «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران» پنجم اسفند ماه نظارتهای فراتر از پادمان، از جمله اجرای داوطلبانه سند (پروتکل) الحاقی را متوقف خواهد کرد.
پس از آنکه نماینده ایران در آژانس نامه ایران برای اجرای مصوبه مجلس را به اطلاع آژانس رساند و «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی اعضای این نهاد بینالمللی را از قصد ایران برای متوقف کردن اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی مطلع کرد، عنوان شد که گروسی پیشنهاد داده به منظور یافتن یک راه حل عملی جهت ادامه فعالیتهای آژانس اتمی در ایران، به تهران سفر کند و به نقل از وی گفته شد که رایزنی با ایران را ادامه میدهد.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در بیانیهای، سفر مدیر کل این سازمان به تهران و دیدار با مقامات ارشد ایران را تایید و اعلام کرد که هدف از این سفر، رایزنی درباره بازرسیهای آژانس در این کشور است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز در بیانیهای سفر مدیر کل این سازمان به تهران و دیدار با مقامات ارشد ایران را تایید و اعلام کرد که هدف از این سفر، رایزنی درباره بازرسی های آژانس در این کشور است.
بدون شک، این سفر در ارتباط با چگونگی اجرای مفاد نامه ۲۷ بهمن ماه ایران به آژانس در راستای اجرای ماده ۶ قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران و به درخواست مدیر کل آژانس انجام میشود. مهمترین محورهای این گفتوگوها، موضوعات فنی و ترتیبات اجرایی توقف نظارتهای فراتر از پادمان و پروتکل الحاقی و اقدامات داوطلبانه فراپادمانی و نحوه ادامه همکاریهای دو طرف است.»
ناگفته پیداست که تصمیم ایران برای معلق کردن اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی، زنگهای خطر را در آژانس بینالمللی انرژی اتمی که طبق برجام، مسئولیت نظارت و گزارش بر اجرای تعهدات فنی تهران را بر عهده دارد، به صدا درآورده است؛ هر چند ایران در چند ماه اخیر به دلیل درز برخی اخبار و اسناد محرمانه ادعایی در اختیار آژانس درباره فعالیتهای هستهایاشف رابطه نهچ ندان آرامی را با این نهاد ناظر فنی تجربه میکند، به نظر میرسد که گروسی قصد دارد با حضور در تهران از تمام ظرفیت آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای نجات توافق یا خرید زمان برای نجات آن استفاده کند.
در همین زمینه نیز «محمدجواد ظریف» رئیس دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران، روز چهارشنبه در حاشیه جلسه هیأت دولت در جمع خبرنگاران گفت: از پنجم اسفند کاهش نظارت آژانس نه توقف نظارت آژانس است. ما عضو پادمان هستیم و آن را ادامه میدهیم. پروتکل الحاقی را ما خودمان انجام دادیم. به قرارداد پادمان متعهد هستیم و عضو پادمان هستیم و آن را ادامه خواهیم داد. ما پروتکل الحاقی را بدون تصویب در برجام اجرا کردیم و الان مجلس تصمیم گرفته این اجرا را متوقف کند. اتفاقی که میافتد این است که با درخواستی که آقای گروسی انجام دادند با ایشان مشورت خواهیم کرد و این اتفاق صورت خواهد گرفت. سازمان انرژی اتمی به آژانس رسما اعلام کرده که از تاریخ ۲۳ فوریه، اقدامات داوطلبانه ما در اجرای پروتکل الحاقی متوقف خواهد شد، اما نظارت آژانس ادامه پیدا خواهد کرد. در مورد کیفیت هم سازمان (انرژی اتمی) آمادگی دارد با آژانس گفتوگو کند و به نتیجه برسد.
ظریف تصریح کرد: نظارتهای عادی آژانس انجام میشود. اقدامات و قانون مجلس بر اساس ماده ۳۶ برجام است. اگر آمریکا تعهدات خود را انجام دهد، دلیلی برای اقدامات جبرانی ما نیست و ما هم همان تعهدات خود را انجام میدهیم.
لازم به ذکر است، اقداماتی که از پنجم اسفند و در راستای اجرای اقدام راهبردی برای رفع تحریمها متوقف میشود، شامل موارد زیر است؛
- مفاد پروتکل الحاقی؛ کد ۳.۱ اصلاحی ترتیبات فرعی موافقت نامه پادمان (برای اظهار زودهنگام تاسیسات هستهای به آژانس)؛ استفاده از فناوریهای مدرن و حضور درازمدت آژانس در ایران؛ اقدامات شفاف ساز در رابطه با کیک زرد؛ اقدامات شفاف ساز در رابطه با غنی سازی؛ دسترسیها پیرو مفاد برجام؛ نظارت و راستی آزمایی اجرای اقدامات داوطلبانه
- اقدامات شفاف ساز در رابطه با ساخت قطعات سانتریفیوژ.