تیم ملی والیبال از زمان حضورش در لیگ ملتها ـ که پیشتر آن را لیگ جهانی میخواندند ـ بدترین نتایج را گرفت؛ تیمی که ولادیمیر آلکنو مربی گران قیمت روس هدایت میکرد، از ۱۵ بازی فقط پنج برد به دست آورد. باخت به ژاپن و استرالیا در لیگ ملتهای ۲۰۲۱ آنقدر تلخ بود که رییس فدراسیون والیبال را یک ماه مانده به المپیک مجبور به عذرخواهی از مردم کرد.
در ریمینی ایتالیا چه گذشت که محمدرضا داورزنی، رئیس فدراسیون والیبال را مجبور به عذرخواهی کرد؟ آنچه در پنج هفته برگزاری لیگ ملتها گذشت، تغییرات مدام در ترکیب تیم ملی والیبال بود. اصلا اعلام شده بود که لیگ ملتها حکم شناخت از ترکیب و بازیکنان را برای حضور در المپیک دارد، اما باختهای پیاپی فشار روانی بر تیم و بازیکنان را تا جایی بالا برد که مربی آرام بازیها اول، در زمانهای استراحت بازیهای آخر به بازیکنان میگفت از چنین عملکردی خجالت نمیکشید؟
آنچه باعث چنین وضعیتی شد، سردرگمی سرمربی و تیم ملی والیبال در هدفگذاری و شناخت مسیر بود؛ از سویی به بازیکنان جوانی مثل میثم صالحی، صابر کاظمی و یا امیرحسین اسفندیار و بردیا سعادت بازی داده شد، و از طرفی می دانستیم برابر صربستان، آلمان و یا اسلوونی و آمریکا چقدر مهم است پیروز شویم و اصلا برای برد به میدان میرفتیم؛ سردرگمی در استفاده از لیبرویی که پیش از لیگ ملتها هیچ تجربه ملی نداشت همه را بهت زده کرد.
تیم ملی با دو پاسور (معروف و وادی) به لیگ ملتهای ۲۰۲۱ رفت و در میانهی راه از هفته سوم جواد کریمی به تیم اضافه شد؛ بسیاری از کارشناسان از همان ابتدا به حضور وادی به عنوان پاسور دوم هشدار داده بودند، ولی چندین بازی صرف شناخت آلکنو از این موضوع شد، چون اصولا همان یک مربی ایرانی همراه تیم هم خود سال اول بود که روی نیمکت تیم ملی مینشست و اختیاری هم در تیم نداشت.
آزمون و خطای پر هزینهای بود؛ جدا از مسائل فنی، روشن است که تیم ملی از نظر روانی تحت تاثیر موضوعاتی در حاشیه بوده است. سعید معروف، کاپیتان تیم دو بازی ابتدایی تورنمنت را به بهانه سرماخوردگی حاضر به حضور در میدان مسابقه نشد. سرمربی تیم با روشی اتوریته محور، با اختیار تام تلاش کرد تیم ملی را کنترل کند؛ موضوعی که با رویههای مربیان قبلی تیم ملی متفاوت بود. قدرت چندین بازیکن اصلی در هدایت و ارنج تیم کنار رفته و درگیریهای کادر و بازیکنان از بیرون قابل لمس بود.
سردرگمی در آمادهسازی تیم ملی برای المپیک آنجا نمایانتر میشود که بارها پیش از شروع لیگملتها مجراهای رسمی فدراسیون والیبال عنوان کردند این تورنمنت مهم راهی برای آمادهسازی پیش از المپیک است و نتایج اولویت ما نیست. ولی عذرخواهی انجام شده و فشار افکار عمومی باعث این سوال شد که اگر اولویت آمادهسازی المپیک بود، چرا نتایج تیم ملی کار را به عذرخواهی کشاند.
تیم ملی والیبال پیش از المپیک زلزله خفیفی را تجربه کرد که یا به آرامش و خالی شدن انرژیهای بد قبل از شروع المپیک توکیو میانجامد یا امید به تکرار پنجمی المپیک را هم کمرنگتر میکند. پیداست تحلیلهای فدراسیون والیبال درباره تغییرات گسترده در کادر فنی و بازیکنان تنها چند ماه مانده به المپیک به بنبست رسیده و فقط تصمیمات سریع و محتاطانه است که میتواند سرنوشت تیم در المپیک ماه آتی را تا حدودی تغییر دهد.
نویسنده: دکتر فرزاد کفیلی