آخرین خبر از خودرو‌های دپو شده در گمرک؛ واردات ۲۲۴۹ خودرو در هاله‌ای از ابهام

در تیرماه سال ۱۳۹۷ بود که واردات خودرو ممنوع اعلام شد. بعد از آن واردکنندگان با مشکلاتی رو به رو شدند و تلاش کردند، برای رفع تعهدات خود برای مدتی موقت اجازه دولت را برای واردات خودرو از گمرکات به منظور رفع تعهدات بگیرند.

به گزارش تابناک اقتصادی، سرانجام در دوازدهم دی ماه سال ۱۳۹۷ بود که دولت با ترخیص خودرو‌های دپو شده در گمرک موافقت و با ایراداتی که رئیس کل بانک مرکزی به مصوبه دولت در این زمینه گرفت، در ۲۵ دی ماه این مصوبه تغییرات جزئی کرد و ابلاغ شد. صاحبان خودرو‌ها امیدوار بودند که در مهلت داده شده به خودرو‌های خود دست یابند.

مهلت این مصوبه چهار ماه بود و در این مدت به دلیل ناهماهنگی‌های موجود بین نهادها، تنها بخش کوچکی از خودرو‌ها از گمرک ترخیص شدند و دولت دوباره در اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۸ مهلت ترخیص خودرو‌ها را دو ماه دیگر یعنی تا تیرماه ۱۳۹۸ تمدید کرد.

در نهایت مطابق با آمار‌های موجود طی مهلت تعیین شده از ۱۲ هزار و ۲۶۱ خودروی دپو شده در گمرک ۷۱۵۳ دستگاه خودرو ترخیص شدند و ۵۱۰۸ دستگاه دیگر در گمرکات ماندند.

دوباره تلاش‌های بسیاری برای ترخیص خودرو‌های باقی مانده در گمرک آغاز شد؛ اما هیچ یک از این تلاش‌ها تا روز چهارشنبه ۱۶ بهمن ماه ۱۳۹۸ به نتیجه نرسید. در این روز سرانجام هیات دولت در جلسه خود با پیشنهاد ارائه شده در رابطه با تعیین تکلیف و ترخیص خودرو‌های مانده در گمرک موافقت کرد.

مصوبه دولت در ۲۹ اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۹ به پایان رسید، ولی باز هم تعدادی از خودرو‌های دپو شده در گمرک نتوانستند در مهلت قانونی ترخیص شوند.

برای چهارمین بار و با درخواست رسمی وزارت صنعت، معدن و تجارت، هیات دولت در ۲۳ خرداد ماه سال ۱۳۹۹ زمان ترخیص خودرو‌ها را سه ماه تمدید کرد.

مهرداد جمال ارونقی، معاون گمرک ایران طی مصاحبه‌ای در ۳۱ مرداد ماه سال ۱۳۹۹ گفت: مهلت ترخیص بخشی از خودرو‌های دپو شده و کالا‌های گروه چهارم در گمرکات اجرایی کشور - که با توجه به کاهش عملکرد دستگاه‌های اجرایی ناشی از شیوع کرونا و برخی مشکلات اجرایی فرآیند ثبت سفارش و ترخیص کالا‌ها توسط هیات وزیران تمدید شده بود - در ۲۶ شهریور امسال به اتمام می‌رسد که لازم است صاحبان کالا‌های حائز شرایط در اسرع وقت نسبت به انجام تشریفات گمرکی و ترخیص کالا‌های خود با رعایت قوانین و مقررات مربوطه اقدام کنند.

همه خودرو‌های در گمرک مانده ترخیص شدند؟

در دوازدهم تیرماه سال جاری گمرک ایران با ارسال نامه‌ای به دین پرست، معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعۀ منطقه‌ای وزارت کشور، آخرین وضعیت خودرو‌های بلاتکلیف در گمرکات کشور را اعلام کرد.

در این آمار اعلامی آمده است که از مجموع ۱۲۲۶۱ دستگاه حدود ۱۰۰۱۲ دستگاه خودرو ترخیص و ۲۲۴۹ هنوز دستگاه خودرو ترخیص نشده اند.

چه خودروهایی ترخیص شدند؟

همان گونه که از نامه مذکور نمایان است، تاکنون ۱۰۰۱۲ خودرو دپو شده در گمرک به شرح زیر ترخیص شده اند.

بر اساس مصوبه هیات‌وزیران مبنی بر ورود خودروی خارجی از تاریخ ۱۶/ ۱۰/ ۱۳۹۷ تا تاریخ ۱۶/۰۴/۱۳۹۸ در این مدت ۶۶۵۳ دستگاه خودروی وارداتی از گمرک ترخیص شده است. طبق جدولی که در نامه ارونقی به دکتر دین‌پرست آمده، حدود ۵۰۰ دستگاه آمبولانس نیز ترخیص شده است.

همچنین بر اساس نامه فوق در مهلت ترخیص خودرو‌های موضوع بند (۱) تصویب‌نامه شماره ۱۵۲۶۷۶/ت ۵۷۳۹۴ هـ مورخ ۲۹/ ۱۱/ ۱۳۹۸ که از سوی هیات‌وزیران به مدت سه ماه هم تمدید شد، ۲ هزار و ۸۵۹ دستگاه خودرو ترخیص شده است. از این ۲۸۵۹ دستگاه، ۱۰۰۰ دستگاه برای کرمان موتور، ۳۴۰ دستگاه سایر اشخاص اظهار قبلی، ۱۷۰ دستگاه اظهار و ترخیص، ۱۴۵ دستگاه خودرو‌های اروندی، ۴ دستگاه سهمیه جانبازان و ۱۲۰۰ دستگاه برای مراجع قضائی بوده است.

چه خودرو‌هایی هنوز ترخیص نشده اند؟

اما خودرو‌هایی که تاکنون ترخیص نشده اند؛

۵۱ دستگاه خودرو که طبق گفته معاون امور گمرکی، معمولاً زیر ۲۵۰۰ سی‌سی حجم موتور آن‌هاست تا پایان مهلت مصوبه شمارۀ ۱۵۲۶۷۶‏/ت ۵۷۳۹۴ مورخ ۲۹‏/۱۱‏/۱۳۹۸ اظهارشده، اما پروانه نشده‌اند.

۸۲ دستگاه خودرو در گمرک خرمشهر و منطقه آزاد اروند وجود دارد که از این تعداد ۷۳ دستگاه سفارش آمریکاست و ۹ دستگاه هم حجم موتوری بالای ۲۵۰۰ سی‌سی دارند.

۱۰۰ دستگاه خودروی بالای ۲۵۰۰ سی‌سی هم از قبل از تاریخ ۲۳‏‏‏‏/۶‏‏‏‏/۹۳ در گمرکات وجود دارد.

۱۰۸۹ دستگاه هم در مراجع قضائی در حال رسیدگی هستند که در خصوص برخی متهمان پرونده، دادنامه مبنی بر ترخیص خودرو صادر شده است.

۹۲۷ دستگاه خودرو فاقد ثبت سفارش و اظهار نشده به گمرک می‌باشند.

آیا ۲۲۴۹ دستگاه خودرو باقی مانده در گمرک می‌توانند ترخیص شوند؟

قطعا همه این خودرو‌ها نمی‌توانند ترخیص شوند، به خصوص خودرو‌های آمریکایی و خودرو‌هایی که بالای ۲۵۰۰ سی سی حجم موتور آن‌هاست.

درباره ممنوعیت واردات خودرو‌های آمریکایی باید گفت، در هشتم اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۵ بود که رهبر انقلاب در دیدار با کارگران اظهار داشتند: «خود آمریکایی‌ها به علت مصرف زیاد و سنگین بودن این خودروها، رغبتی به خرید آن‌ها ندارند، حالا در این شرایط ما بیاییم و از فلان کارخانه رو به ورشکستگی آمریکا، خودرو وارد کنیم؟ این جای تعجب فراوان دارد.»

رهبر انقلاب ایران در این سخنرانی خطاب به مقام‌های مسئول واردات اظهار داشتند، در مقابل فشار‌های پنهانی که در این زمینه‌ها وارد می‌شود، بایستند و جدا نگذارند این قبیل مسائل انجام شود.

در همین راستا، اکبر ترکان، مشاور رئیس جمهور و دبیر شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در ابلاغیه‌ای به تاریخ ۹ تیرماه ۱۳۹۵ به مدیران عامل سازمان‌های مناطق آزاد در ایران، ممنوعیت واردات خودرو‌های آمریکایی را اعلام کرد.

در ۲۳ شهریورماه سال ۱۳۹۶ بود که گمرک ایران مقررات به روز شده درباره واردات خودرو‌های سواری را اعلام و تصریح کرده، واردات خودرو‌های سواری بالای ۲۵۰۰ سی سی همچنان ممنوع است؛ بنابراین، واردات خودرو‌های با حجم بالای ۲۵۰۰ سی سی نیز ممنوع است.

در نتیجه حداقل واردات ۱۸۲ دستگاه خودرو به داخل کشور ممنوع است و باید دید که تکلیف این خودرو‌ها چه خواهد شد؟ آیا به سازمان اموال تملیکی سپرده خواهند شد؟ سازمان اموال تملیکی هم باید آن‌ها را صادر کند و مشکلی که وجود دارد، این است به دلیل آن که تولید این خودرو‌ها مربوط به سال‌های گذشته است، کمتر خریداری یافت می‌شود که آن‌ها را خریداری کند.