علی صالح آبادی، رئیس کل بانک مرکزی شد

رئیس جمهور پس از انتخاب رئیس کل جدید بانک مرکزی، با تأکید بر اینکه نقش بانک مرکزی در حفظ ارزش پول ملی و کنترل تورم بسیار اساسی است، گفت: بانک مرکزی باید جدی بر عملکرد بانک‌ها نظارت دقیق و نه نظارت توصیه‌ای داشته باشد.

آقای رئیسی رمز موفقیت در عرصه اقتصاد را سلامت در نظام اقتصادی دانست و گفت: امکانات و پول زیادی در اختیار بانک مرکزی قرار دارد که اگر بر آن نظارت نباشد، قطعاً مشکل‌آفرین خواهد بود. اینکه در هر فساد اقتصادی، ردی از بانک و شبکه بانکی به چشم می‌خورد، گواه آن است که در نظام بانکی کشور اشکالاتی وجود دارد.

رئیس جمهور از رئیس کل بانک مرکزی خواست با نظارت جدی و دقیق بر نظام بانکی کشور، حفظ منافع ملت را اساس کار خود قرار دهد و به خاطر هیچ منفعتی در مقابل منفعت ملت، کشور، ارزش پول ملی و منافع اساسی کوتاه نیایید.

آیت‌الله رئیسی با اشاره به اینکه یکی از وعده‌های دولت هماهنگی تیم اقتصادی بوده است، گفت: الحمدلله هماهنگی خوبی بین تیم اقتصادی دولت ایجاد شده و شاید فلسفه اینکه رئیس کل بانک مرکزی را وزیر اقتصاد معرفی می‌کند، همین لزوم هماهنگی تیم اقتصادی دولت است.

آقای رئیسی با بیان اینکه قبلاً هم اعلام کردم و در این جلسه نیز تأکید می‌کنم که مسئولیت ایجاد هماهنگی در تیم اقتصادی دولت بر عهده معاون اول قرار دارد، گفت: مجموعه تیم اقتصادی دولت باید برای برون‌رفت از مشکلات کنونی اقتصادی، با معاون اول هماهنگ باشند.

رئیس جمهور گفت: همواره تأکید کرده‌ام که لازم است با استفاده از نظریات همه کارشناسان و صاحبنظران اقتصادی فارغ از نگاه سیاسی آنها، و با هماهنگی همه‌جانبه ان‌شاء‌الله تصمیمات محکم و مؤثری برای بهبود اوضاع اقتصادی کشور گرفته شود.

علی صالح آبادی، دکترای مدیریت مالی از دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد مدیریت مالی از دانشگاه امـام صادق (ع) دارد و دارای بیش از بیست سال سابقه مدیریت ارشـد در بازار پول و سرمایه کشور است؛ بنابراین وی را می‌توان از مدیران جـوان، اما با تجربـه دولت سیزدهم دانست. 

وی اولین رئیس سازمان بورس و بنیانگذار این سازمان بود. صالح آبادی در سال ۱۳۸۵، حدودا یک سال بعـد از تصدی سمت دبیرکلی سازمان کارگزاران بورس اوراق بهادار تهران و براساس قانون بازار اوراق بهادار که در سال ۸۴ تصویب شده بود، سازمان بورس و اوراق بهادار را به عنوان نهاد ناظر بازار سرمایه تأسیس کرد و خود، با تصویب شورای عالی بورس به مدت حدود ۹ سال مسئولیت این سازمان مهم را بر عهده داشت، از این منظر دوران مدیریت وی را می توان طولانی ترین دوران مدیریت در بین روسـای سازمان بورس کشور دانست.

از مهمترین اقدامات صالح آبادی در دوران طولانی تصدی ریاست سازمان بورس، تأسیس بورس های چهارگانه شامل بورس اوراق بهادار تهران، بورس کالای ایران، فرابورس ایران و بورس انرژی و همچنین تأسیس شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، به عنوان پنج رکن اجرایی بازار سرمایه بود تا بدین ترتیب، نهاد ناظر بازار سرمایه از ارکان اجرایی این بازار منفک شود. در زمان صالح آبادی، همچنین کانون کارگزاران بورس و اوراق بهادار و کانون نهادهای مالی ایران تأسیس شد.

ایجاد کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در بدو تأسیس سازمان بورس ـ که نقش بسیار مؤثری در توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید منطبق بر مبانی شرعـی ایفا نمود ـ راه اندازی بیش از ده نوع نهاد مالی جدید از جمله شرکت های تأمین سرمایه، صندوق های سرمایه گذاری، شرکت های سبدگردان، شرکت های مشاوره سرمایه گذاری، معرفی و عملیاتی کردن انواع ابزارهای جدید مالی شامل انواع صکوک (صکوک اجاره، مرابحه، استصناع، منفعت)، اسناد خزانه اسلامی، اوراق اختیار فروش تبعی، قراردادهای آتی سهام و آتی کالا و...، از مهمترین اقدامات رئیس کل جدید بانک مرکزی در دوران تصدی مسئولیت ارشد بازار سرمایـه کشور بود. 

صالح آبادی همچنین در حوزه فناوری اطلاعات نیز اقدامات بنیادین بسیاری در بازار سرمایه انجام داد. راه اندازی سامانه جامـع ناشران بازار سرمایه موسوم به سامانه کدال به منظور ارتقای سرعت و شفافیت انتشار اطلاعات در بازار سرمایه و جلوگیری از رانت اطلاعاتی در بازار، سامانه هوشمند نظارت بر معاملات بازار سرمایه، ارتقای سامانه معاملات بازار سهام و راه اندازی معاملات آنلاین، از مهمترین اقدامات صالح آبادی در توسعه فناوری اطلاعات در بازار سرمایه بوده که در افزایش ضریب نفود این بازار در کشور نقش بسیاری ایفا کرده، به نحوی که در حال حاضر بخش عمده معاملات در بورس آنلاین انجام می شود.

دوره مدیریت صالح آبادی در بازار سرمایه، همچنین مصادف بود با اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی. وی که خود، عضو شورای عالی اصل ۴۴ قانون اساسی هم بود، با تسهیل فرآیند پذیرش شرکت های مشمول واگذاری در بورس، نقش مهمی در اجرای این قانون ایفا کرد. بسیاری از شرکت های بزرگ بازار سرمایه مانند مخابرات ایران، ملی مس، فولاد مبارکه، هلدینگ خلیج فارس، مپنا، بانک های ملت، صادرات و تجارت و بسیاری از شرکت های دیگر، در دوره مدیریت صالح آبادی در بازار سرمایه عرضه شدند. همین موضوع باعث شد، ارزش بازار سرمایه و حجم و ارزش معاملات این بازار و تعداد سهامداران طی این دوره، به نحو چشمگیری افزایش یابـد.

تکمیل قوانین و مقررات موردنیاز برای توسعه بازار سرمایه از جمله قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید مصوب سال ۱۳۸۸ مجلس شورای اسلامی و سایر مقررات موردنیاز به منظور توسعـه و عملیاتی کردن ابزارها و نهادهای مالی جدید در بازار سرمایه، از دیگر اقدامات اساسی صالح آبادی در یک دهه مدیریت در بازار سرمایه بوده است.

جوان گرایی و ارتباط نزدیک با رسانه ها را می توان از مهمترین ویژگی های مدیریت صالح آبادی در بازار سرمایـه دانست، ضمن اینکه دوران مدیریت وی علیرغم طولانی بودن، از کم حاشیه ترین و با ثبات ترین دوره های مدیریتـی در این بازار بـوده است.

رئیس کل جدید بانک مرکزی در آذر ماه سال ۱۳۹۳، بعد از حدود یک دهه مسئولیت ارشد در بازار سرمایه، با حکم علی طیب نیا، وزیر وقت امور اقتصادی و دارایی به سمت رئیس هیات مدیـره و مدیرعامل بانک توسعه صادرات، به عنوان یکی از مهمترین بانک های توسعـه ای کشور منصوب شـد و تا به امروز حدود هفت سال مسئولیت اداره این بانک را برعهده داشتـه است. پس از افشای صورت های مالی بانک های دولتی با دستور سیداحسان خاندوزی، وزیر جوان اقتصاد، مشخص شد که بانک توسعه صادرات از نظر شاخص هایی مانند میزان سودآوری، نسبت کفایت سرمایه و بازده سرمایه در بین بانک های دولتی، جایگاه نخست را دارد و با نسبت کفایت سرمایه ۱۲.۵ درصدی و سودآوری بیش از ۱۵۰۰ میلیارد ریالی، صدر فهرست بانک های دولتی را به خود اختصاص داده است. در کنار این دو شاخص، افزایش سرمایه بانک از ۲۵۰۰ میلیارد تومان به ۵۵۰۰ میلیارد تومان، سودآوری و رشد قابل ملاحظه در تجهیز و تخصیص منابع ارزی و ریالی و تبدیل شدن به یکی از بزرگترین بانک ها در عاملیت منابع صندوق توسعه ملی و اعطای تسهیلات ترجیحی و ارائه خدمات نقل و انتقالات ارزی به شرکت ها در شرایط تحریم، از مهمترین دستاوردهای صالـح آبادی در بانک توسعـه صادرات بوده است.

براساس اطلاعات منتشره توسط بانک توسعه صادرات، این بانک در دوران مدیریت صالح آبادی در تأمین مالی بیش از ۴ میلیارد دلار طرح و پروژه کلان کشور در بخش های تولیدی و صادراتی مشارکت داشته و از شرکت های دانش بنیان و کوچک و متوسط نیز بصورت پرداخت تسهیلات ترجیحی حمایت کرده است. 

صالح آبادی چندی قبل در مصاحبه ای، گفته بود بانک توسعه صادرات علیرغم رشد قابل توجه تسهیلات پرداختی، کمترین اضافه برداشتـی از بانک مرکزی و یا سپرده پذیری در بازار بین بانکی نداشته و از انضباط مالـی بالایی برخوردار است، ضمن اینکه از نظر اموال مازاد هم طبق ارزیابی بانک مرکزی، هیچ گونه اموال مازادی ندارد. وی همچنین اخیرا در نشست خبری خود، ارتقای سلامت و انتظام بخشی مالی بانک ها و استقلال سیاست های پولی از سیاست های مالی را از اولویت های اصلی ذکر کرده بود که دولت سیزدهم می بایست مدنظر قرار دهد.

براساس مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام، رئیس‌کل بانک مرکزی به‌پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و بعد از تصویب هیأت دولت، با تأیید و حکم رئیس جمهور نصب می‌شود و دوره تصدی ریاست‌کل بانک مرکزی پنج سال خواهد بود و انتخاب مجدد وی بلامانع است.

ابراهیم کاشانی، علی‌اصغر پورهمایون، مهدی سمیعی، خداداد فرمانفرمائیان، عبدالعلی جهانشاهی، محمد یگانه، حسنعلی مهران، یوسف خوش‌کیش، محمدعلی مولوی، علیرضا نوبری، سید محسن نوربخش، مجید قاسمی، سید محمدحسین عادلی، ابراهیم شیبانی، طهماسب مظاهری، محمود بهمنی، ولی‌الله سیف، عبدالناصرهمتی، علی اکبر کمیجانی رؤسای بانک مرکزی از سال ۱۳۳۹ تا ۱۳۹۹ هستند و با حکم رئیس جمهور نام علی صالح آبادی به‌عنوان بیستمین رئیس‌کل بانک مرکزی در تاریخ ثبت شد.

رؤسای كل بانك مرکزی چه کسانی بوده اند؟

نام	نام خانوادگی	سال تصدی	عکس و امضا
ابراهيم	کاشانی	11339
علی اصغر	پورهمايون	1340
مهدی	سميعی	1343
خداداد	فرمانفرمائيان	1348
مهدی	سميعی	1349
عبدلعلی	جهانشاهی	1350
محمد	يگانه	1352
حسن علی	مهران	1354
يوسف	خوش کيش	1356
محمدعلی	مولوی	1357
علی رضا	نوبری	1358
سيد محسن	نوربخش	1360
مجيد	قاسمی	1365
سيد محمدحسين	عادلی	1368
سيد محسن	نوربخش	1373
محمدجواد	وهاجی (قائم مقام رئيس کل(2	1382
ابراهيم	شيبانی	1382
طهماسب	مظاهری	1386
محمود	بهمنی	1387
ولی اله	سیف	1392
عبدالناصر	همتی	1397
اکبر	کمیجانی	۱۴۰۰