از تنفس مصنوعی پرسپولیس و استقلال تا کپسول اکسیژن سپاهان / آقای ساکت از فیرپلی مالی چه خبر؟

محمدرضا ساکت مدیرعامل زرد‌های اصفهان که در فصل جاری با جذب ستاره‌های برتر داخلی به خصوص مهره هایی چون ریگی از استقلال و مغانلو از پرسپولیس ترکیبی کهکشانی ساخته، امروز در اظهاراتی نمک روی زخم ده‌ها میلیون هوادار سرخابی ریخته است.

به گزارش تابناک ورزشی، مدیرعامل باشگاه سپاهان که باشگاه تحت مدیریتش موفق به دریافت مجوز حرفه‌ای شده و یکی از نمایندگان فوتبال ایران در لیگ قهرمانان آسیاست، معتقد است وزارت ورزش باید تنفس مصنوعی به دو باشگاه پرسپولیس و استقلال را قطع کرده و اجازه بدهد این دو باشگاه روی پای خودشان بایستند.

البته بخشی از اظهارات ساکت که تجربه دبیرکلی فدراسیون فوتبال او را مجرب‌تر از گذشته کرده، نادرست نیست. اینکه مشکلات فعلی حاصل فوتبال دولتی است و از نظر AFC هم دو باشگاه پرهوادار فوتبال ایران باید خصوصی شوند و اصطلاحا روی پای خودشان بایستند؛ هرچند در سال‌های اخیر عملا این دو تیم وابسته به درآمد‌های حوزه بازاریابی و اسپانسری خودشان بوده‌اند و عملا هیچ بودجه و اعتبارات دولتی نداشته اند.

سپاهان و فولاد خوزستان دو تیم صنعتی وابسته به کارخانجات دولتی آبروداری و خوشبختانه در این فصل مجوز حضور در لیگ قهرمانان آسیا را دریافت کردند و از نظر ساختاری و سازمانی هم در تکمیل مدارک مورد نظر AFC دچار مشکل نشدند، اما چه کسی است که نداند این روال به چه صورت در باشگاه‌های صنعتی طی می‌شود و آیا این گونه باشگاه‌ها واقعا خصوصی هستند؟

آیا بازیکنی بوده که سپاهان او را بخواهد، ولی استقلال و پرسپولیس توانایی جذب او را داشته باشند؟ در واقع همه دوئل‌های نقل و انتقالات تابستان امسال را طلایی پوشان اصفهان با پشتوانه مالی قدرتمند خود برده‌اند.

حالا که باشگاه‌های مورد حمایت ابر کارخانه‌های ملی به عنوان باشگاه خصوصی تعریف شده و بودجه خودشان را تحت عنوان قرارداد اسپانسری دریافت می‌کنند، می‌شود پرسید پرسپولیس و استقلال، پرطرفدارترین باشگاه‌های فوتبال ایران با کدام شرکت و کارخانه صنعتی دولتی چنین قراردادی دارند؟

اگر حمایت وزارت ورزش از این دو باشگاه را که حمایتی بدون بودجه و اعتبارات است (طبق مصوبه مجلس هرگونه هزینه از محل بودجه دولتی برای ورزش قهرمانی ممنوع شده) تنفس مصنوعی توصیف کنیم، حمایت وزارت صنعت و کارخانه عظیم فولاد مبارکه را باید به چه چیزی تشبیه کرد؟ آیا بزرگترین تشکیلات تولید فولاد کشور، برای شخص خاصی است و از جیب مردم ارتزاق نمی‌کند؟ آیا منابع و معادن ملی تامین کننده مواد اولیه فولاد کشور نیستند؟ شاید عبارت کپسول اکسیژن همیشگی سپاهان در این قیاس تا حدودی منطقی باشد.

سپاهان از جمله باشگاه‌هایی بود که در این فصل تمایلی به استفاده از تبلیغات محیطی در بازی‌های خانگی خودش هم نداشت، شاید ارقام و اعداد تبلیغات محیطی در قیاس با بودجه و اعتبارات موجود در این باشگاه بسیار ناچیز است و یا این باشگاه از اساس محبوبیتی برای خود قائل نیست که حامیانی برای اجاره تابلو‌های دور زمین بازی‌های خانگی این تیم پیدا شوند.

یکی از شاخصه‌های مهم در روند حرفه‌ای سازی فوتبال در جهان که در اروپا نیز اجرا می‌شود فیرپلی مالی یا همان تناسب درآمد‌ها و هزینه هاست. حالا می‌توان از مدیرعامل باتجربه و آگاه باشگاه متمول سپاهان پرسید که فیرپلی مالی در این باشگاه چگونه اتفاق می‌افتد؟ آیا محمدرضا ساکت در راستای شفاف سازی حاضر است، رقم دقیق هزینه تیم‌های خودش تنها در رشته‌های فوتبال و والیبال را منتشر کند که به ادعای رقبا، گران‌ترین تیم‌های حاضر در مسابقات فصل جاری هستند؟ در این صورت درآمد‌های باشگاه سپاهان به جز درآمد ناشی از اسپانسرینگ کارخانه سپاهان از کدام بخش دیگر است و آیا تناسب این اعداد و ارقام بین هزینه و درآمد‌ها مصداق فیرپلی مالی به شمار می‌رود؟

فوتبال غیردولتی زمانی محقق می‌شود که علاوه بر پرسپولیس و استقلال ـ که عملا به صورت خصوصی مشغول درآمدزایی و تامین هزینه‌های خودشان هستند ـ در کنار نساجی، هوادار و باشگاه‌های دیگری که به واقع هیچ اعتبار و بودجه دولتی ندارند، باشگاه‌های صنعتی هم به واقع از ظرفیت‌های حقیقی خودشان برای درآمدزایی استفاده کنند. در این شرایط می توان درباره دستاورد باشگاه‌ها که حاصل فعالیت اقتصادی آنهاست، قضاوت کرد و مدعی شد که فوتبال ایران با احقاق حق پخش تلویزیونی، حق محتوای مسابقات در فضای مجازی، تبلیغات محیطی و سایر شاخصه‌های مورد نظر، واقعا خصوصی شده است.

نویسنده:بهنام شریفی