عملیات کربلای ۱۰ یکی از صحنههای تاریخی سلحشوری رزمندگان جان بر کف ایران در دوران دفاع مقدس بود؛ آوردگاهی که فتح آن ثمره ایمان و از خودگذشتگی فراموش ناشدنی دلاورمردان سپاه اسلام برای چیرگی بر سختترین موانع در فتح قلههای افتخار در جبهه غرب این نبرد عظیم بود.
به گزارش «تابناک»؛ تحرکات دشمن پس از عملیات «فتح ۱» بر پایه این تحلیل انجام میگرفت که در صورت عدم مقابله جدی، قوای نظامی ایران با تقویت نیرو به سمت «ازمر» و سپس سلیمانیه پیشروی خواهند کرد و بدین ترتیب، یک عملیات بزرگ در غرب کشور طراحی و با محوریت نیروی زمینی سپاه پاسداران اجرا شد. این عملیات که نخستین عملیات گسترده در غرب کشور پس از انتقال میدان اصلی جنگ از جنوب به شمال بود، هماهنگ با تک نیروهای منظم در جبهه «ماووت» و عملیات نامنظم قرارگاه «رمضان» انجام گرفت.
استعداد نیرو و گسترش دشمن در این منطقه تا قبل از عملیات «والفجر ۹» که در پاییز سال ۱۳۶۴ توسط نیروی زمینی سپاه صورت گرفته بود، قابل توجه نبود، اما پس از آن و بویژه پس از دو عملیات «فتح ۱ و ۲» دشمن دوباره حساس شد و تلاشهای نسبتاً وسیعی به منظور تصرف مناطق تحت تسلط کردها و مسدود کردن معابر وصولی به عمق خاک عراق انجام داد. چنان که تیپهای کماندویی سپاه هفتم و سوم و چند تیپ و گردان مستقل دیگر با نظارت شخص صدام طی ۱۰۰ روز بسیاری از ارتفاعات را به تصرف درآوردند.
منطقه عمومی این عملیات در محور بانه - سردشت از شمال به رودخانه مرزی «گلاس» از جنوب به رودخانه «آوسیویل» از شرق به «سورکوه» و از غرب به ارتفاعات «گردهرش» و سپس ارتفاعات عمومی «آسوس» منتهی میشد. این منطقه دارای عوارض حساس و ارتفاعات نسبتاً بلند و صعبالعبور است. تردد در این مناطق به خاطر نبود راه بسیار دشوار بود؛ اما به دلیل وجود درختان مرتفع در پایین ارتفاعات، وضعیت برای اختفای نیروهای عمل کننده و حتی تحرک و جابهجایی آنها در روز، کاملاً مناسب تشخیص داده شد.
عملیات «کربلای ۱۰» با توجه به ابعاد حضور نیروها و وسعت میدان نبرد، یکی از عملیات بزرگ دفاع مقدس است که با پیروز قاطع رزمندگاه سپاه اسلام نیز همراه بود. عملیات از ۲۵ فروردین در جبهه شمالی ماووت و با رمز یا صاحب الزمان (عج) آغاز شد و طی چند مرحله تا ۵ اردیبهشت ۱۳۶۶ در غرب کشور تداوم داشت و با یک نبرد سخت، محدوده وسیعی به دست رزمندگان ایرانی فتح شد. استعداد رزمی سپاه پاسداران در این نبرد پنجاه گردان پیاده، سه تیپ مستقل، با پشتیبانی شش گردان توپخانه و مشارکت چهار هزار تن از پیشمرگههای کرد بود. در مقابل نیز حضور نسبتاً گسترده کردهای معارض عراقی در این مناطق باعث شد تا در مرحله نخست گشایش جبهه تازه در غرب کشور، تلاشها عمدتاً به اتصال عقبه مناطق آزاد شده به ایران و باز شدن عقبه نیروهای معارض معطوف شود.
رزمندگان دلیر با پشت سر گذاشتن موانع ایذایی و طبیعی در منطقه عملیاتی توانستند در مرحله اول عملیات به این اهداف دست یابند:
۱ ـ آزادسازی پنج ارتفاع سوقالجیشی.
۲ ـ آزادسازی سه پاسگاه و ۲۵ روستا.
۳ ـ انهدام پنج گردان و ۲ تیپ به میزان ۵۰ تا ۱۰۰ درصد.
۴ ـ آزادسازی ۱۲۰ کیلومترمربع از خاک دشمن و کشته و مجروح کردن ۱۲۰۰ نفر و اسارت شمار زیادی از متجاوزین.
رزمندگان در مرحله دوم عملیات غرورآفرین و سراسر پیروز کربلای ۱۰ به اهداف زیر دست یافتند و مقدمات مرحله سوم عملیات را فراهم کردند.
۱ ـ آزادسازی ۸ ارتفاع مهم و استراتژیک.
۲ ـ آزادسازی ۱۱ روستای دیگر و مجموعاً آزادسازی ۲۵۰ کیلومترمربع از خاک دشمن.
۳ ـ انهدام ۸ گردان و یک تیپ به میزان ۶۰ تا ۷۵ درصد و رساندن آمار تلفات دشمن به مرز ۲ هزار و ۷۰۰ کشته و مجروح و اسارت تعداد زیادی از قوای دشمن.
در همین مرحله از عملیات ۲۵ کیلومتر از جاده «ماووت» آزاد شد و هشت دستگاه تانک و چندین خودرو سالم به دست رزمندگان اسلام افتاد.
رزمندگان اسلام در مرحله سوم این عملیات که پایان حمله گسترده به شمار میرود، توانستند بر شهرهای «ماووت» و «چوارنه» عراق تسلط کامل پیدا کرده و به نتایج دیگری که در زیر آمده دست یابند.
۱ ـ آزادسازی ۹ ارتفاع مهم و مشرف به شهر نظامی ماووت.
۲ ـ آزادسازی ۵۰ کیلومترمربع دیگر از خاک عراق و مجموعاً آزادسازی ۳۰۰ کیلومترمربع درخاک دشمن.
۳- رساندن آمار تلفات دشمن به چهار هزار کشته و مجروح و بیش از ۸۵۰ اسیر که در میان اسرا تعدادی از فرماندهان و افسران عراقی نیز به چشم میخوردند.
۴ ـ انهدام چهار تیپ و هشت گردان دشمن به میزان ۵۰ تا ۱۰۰ درصد.