به گزارش تابناک اقتصادی، براساس آمارهای منتشره، حدود ۸۸.۱ درصد کل صادرات غیرنفتی کشور، به ده کشور انجام شده که سه کشور چین، عراق و امارات متحده عربی در صدر این جدول قرار دارند.
همچنین بیشترین سهم این صادرات مربوط به پتروشیمی و میعانات گازی است. بررسی قیمت متانول، به عنوان یکی از اقلام مهم صادراتی پتروشیمی کشور، در بازارهای جهانی حاکی از آن است که قیمت این محصول پتروشیمی در ابتدای سال ۱۴۰۲ (Mar ۲۱، ۲۰۲۳) برابر ۲۴۴۳٫۰ یوان چین به ازای هر تن بوده که در ۲۲ خرداد (Jun ۱۲، ۲۰۲۳) به رقم ۲۰۲۸٫۵ یوان (معادل ۱۷٫۰ درصد کاهش) کاهش یافته است.
هرچند شاخص مزبور با یک روند افزایشی در سه ماهه دوم سال ۱۴۰۲ تا پایان شهریور سال ۱۴۰۲ (sep ۲۲، ۲۰۲۳) به رقم ۲۵۴۷٫۴ یوان چین به ازای هر تن (معادل ۲۵٫۶ درصد افزایش) رسیده است که در مجموع تغییرات مزبور باعث شده تا قیمت این محصول در پایان شهریور نسبت به ابتدای سال ۱۴۰۲ معادل ۴٫۳ درصد رشد داشته باشد.
در این ارتباط لازم به اشاره است که بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران در شش ماهه اول سال ۱۴۰۲ به میزان ۴٫۸ میلیون تن متانول به ارزش حدودی ۱٫۰۳ میلیارد دلار به خارج از کشور صادر شده که در مقایسه با رقم مشابه سال ۱۴۰۱ به لحاظ وزنی معادل ۰٫۸ درصد افزایش و از نظر ارزشی به میزان ۲۲٫۱ درصد کاهش نشان میدهد؛ بنابراین، ارزش هر تن متانول صادر شده در شش ماهه سال ۱۴۰۲ معادل ۲۸۲٫۵ دلار در هر تن بوده که نسبت به رقم مشابه سال قبل ۲۲٫۷ درصد کاهش نشان میدهد.
نکته قابل ذکر در خصوص تراز بازرگانی خارجی گمرکی آن است که بررسی روند صادرات و واردات گمرکی سالهای مختلف نشان میدهد که تراز بازرگانی گمرکی کشور عموماً منفی بوده و به عبارتی در بازرگانی خارجی گمرکی عمدتاً با کسری روبرو بودهایم که این کسری از محل صادرات نفتی پوشش داده شده است.
در این ارتباط لازم به اشاره است که بخشی از واردات گمرکی را کالاهای اساسی تشکیل میدهد که مطابق قوانین و مقررات و به واسطه کنترل قیمت و حفظ سطح معیشت مردم با نرخهای ترجیحی وارد میشوند و ارز مورد نیاز واردات آنها از محل سهم دولت از صادرات نفت، میعانات گازی و خالص صادرات گاز طبیعی است و در ارزیابی تاثیر تراز بازرگانی کالایی بر بازار ارز بایستی به این مهم نیز توجه بیشتر شود.
چراکه بخش قابل توجهی از درآمدهای ارزی کشور از محل صادرات نفت و گاز حاصل میشود که در تراز بازرگانی گمرکی لحاظ نمیگردد. در این ارتباط لازم به اشاره است که تراز حساب کالای جدول تراز پرداختها در سه ماهه اول سال جاری به میزان ۶٫۲ میلیارد دلار مازاد داشته است.
همچنین صادرات نفتی به عنوان منبع اصلی تأمین ارز واردات کالاهای اساسی، طی ششماهه اول سال ۱۴۰۲ نسبت به مدت مشابه سال ۱۴۰۱ افزایش یافته است. تحولات مثبت در حوزه صادرات نفتی در حالی رخ داده است که به رغم کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی، میزان فروش نفت افزایش چشمگیری داشته که نشانگر موفق بودن سیاستهای خارجی دولت سیزدهم در راستای مذاکرات و رفع تحریمهاست.