به گزارش تابناک اقتصادی؛ کاهش ارتفاع شاخص بورس، ثبت بازدهی منفی و خروج پول از بازار سهام؛ تجربه تکراری و تلخ بورس بازان در روزهای داغ تبلیغات نامزدهای ریاست جمهوری شده است. این در شرایطی است که امیدها برای بهبود حال و روز بورس در دولت چهاردهم، منوط به برنامههای شش کاندیدا برای این بازار جذاب است. برنامههایی که تا به امروز به طور دقیق و شفاف بیان نشده و صرفا به تکرار واژههایی نظیر لزوم تامین مالی تولید از مسیر بازار سرمایه اکتفا و کمتر به اصل و ریشه چرایی سقوط بورس در سه سال اخیر اشاره شده است.
به طور مثال؛ یکی از نامزدهای ریاست جمهوری گفته است: "مشکل بورس یک ساله حل نمیشود" و نامزد دیگری بیان داشته است: "توجه به بازار اولیه در بورس و تأمین مالی نباید موجب غفلت از اهمیت بازار ثانویه شود. " کاندیدای دیگری هم اظهار داشته است: "اقتصاد ایران چارهای ندارد جز اینکه از مسیر رشد و توسعه بازار سرمایه عبور کند. " اینها نمونهای از صحبتهای بورسی نامزدهایی است که در نهایت یکی از آنها در هفتههای آتی سکاندار دولت چهاردهم خواهد شد و باید برای نجات بورس از وضعیت قرمز، تدبیر و برنامه قابل اجرا داشته باشد.
فردین آقابزرگی کارشناس بازار سرمایه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی تابناک در خصوص چرایی روند نزولی شاخص بورس در روزهای اخیر و بازدهی منفی بازار سهام همزمان با مناظره اقتصادی شش نامزد ریاست جمهوری اظهار داشت: ابتدا در خصوص اقتصاد و بازار سرمایه باید بدانیم که عوامل و متغیرهایی که باعث حال و روز نامناسب بورس شده است، چیست؟ و آیا تغییری داشته یا خیر؟
وی خاطرنشان کرد: معتقدم عواملی نظیر قیمتگذاری دستوری، نرخ بهره، حجم وسیع انتشار اوراق و تامین مالی گسترده دولت از بازار سرمایه طی سه تا چهار سال گذشته و همچنین نگاه ذینفعانه در اخذ تصمیمات اقتصادی که عمدتاً محور و توجه اولش منافع دولت بوده است، باعث شده تا روند بورس نامطلوب شود؛ بنابراین اگر این عوامل، تغییر کند و اصلاحات اساسی در این حوزهها را شاهد باشیم، مطمئناً حال و روز بورس هم از وضعیت فعلی خارج خواهد شد. در غیر این صورت تنها دلیلی که میتوانیم اعلام کنیم که از نظر کارشناسی، بورس پتانسیل رشد و تطبیق بازدهی با سایر بازارها را دارد، صرفاً رزومه و تاریخچه بازدهی بورس در دوره زمانی دهساله است؛ کما اینکه در سال ۱۳۹۶ یعنی هفت سال قبل، شاخص کل بورس ۷۰ هزار واحد بود و امروز این شاخص به رقم بیش از ۲ میلیون واحد رسیده ؛ یعنی ۲۹ برابر شده است.
آقابزرگی افزود: در این میان باید به این موضوع توجه داشت که در دو تا سه سال اخیر، در دولت سیزدهم، مجموعه تصمیماتی اتخاذ شد که با منافع سهامداران خرد متضاد بود و تفاوت داشت. اما با اینحال معتقدم امروزه سطح ارزندگی بازار سرمایه، قابلقبول است و انتظار نداریم که بیش از این کاهش یابد. هرچند آن انتظاری که مردم پای مناظرهها و تبلیغات نامزدهای ریاستجمهوری بنشینند و شخصی صحبت مناسب و خوشایندی داشته باشد و از فردا ببینیم که بورس به رنگ سبز درآمده است، دور از انتظار است. حتی اگر چنین شوکی هم ایجاد شود و کاندید مورد توجه مردم هم منتخب شود، نهایتاً تا سه روز شاهد روند مثبت بازار خواهیم بود و بیش از این جواب نمیدهد. چراکه برای بهبود اساسی بورس، باید متغیرهای اثرگذار اشاره شده تغییر کنند و اثرات آن را بهصورت پایدار در بورس ببینیم؛ نه اینکه یک شوک مقطعی را شاهد باشیم و کسی صحبت کند و انتظار داشته باشیم که حال و هوای بورس کاملاً تغییر کند.
کارشناس بازار سرمایه یادآور شد: این در شرایطی است که با توجه به سوابق و روند تاریخی بورس، این بازار آماده رشد است. ولی به منزله این نیست که دولت تغییر کرده و فلان مقام اقتصادی صحبت خاصی کرده است. بلکه تاریخچه ۲۰ساله بورس نشان میدهد بعد از چند سال رکود، بازار وارد یک دوره مناسب و روبه رشد و رونق خواهد شد. اما در شرایط فعلی موانعی هم وجود دارد؛ به گونه ای که مشکل اصلی بازار سرمایه، تصمیمات غیرکارشناسی دولت است. بنابراین آنچه در اختیار رئیسجمهور آینده است، باید در مسیر حمایت از بازار سرمایه و اصلاح مشکلات و عوامل مؤثر بر بورس به کار گرفته شود.
به گفته آقابزرگی؛ همه دولتمردان در این سالها معتقدند ریشه مشکلات اقتصادی، در مدیریت داخلی است. به گونهای که بیش از ۵۰ درصد مربوط به مسائل مدیریتی و سوء مدیریت در داخل است و صرفا بخش کمتری به تحریمها مربوط میشود.
تحلیلگر بازارهای مالی در خصوص مهمترین تصمیم دولت آینده برای حمایت از بورس تاکید کرد: دولت و رئیس جمهور آینده باید به دنبال اصلاح زیرساختها باشد. بهگونهای که اصل ۴۴ قانون اساسی تاکید دارد بخش خصوصی باید وارد عرصه اقتصاد و در مقابل دولت نیز باید کوچک شود و تصدی گری آن کاهش پیدا کند. هرچند در دو دهه گذشته اینکار در دولتهای اصولگرا و اصلاح طلب اتفاق نیفتاده است؛ تخطی و انحراف از برنامههایی که قانون اساسی کشور است و تبعات منفی برای اقتصاد به همراه داشته است.
وی در پایان در خصوص مواضع نامزدها در این باره نیز گفت: تا به امروز فقط از یکی از کاندیداها شنیدم که معتقد است باید به بخش خصوصی مجال بدهیم، بزرگش کنیم و از آن کمک بگیریم. صحبتهایی که در مسیر اجرای اصل ۱۴۴ قانون اساسی است و اجرای آن آثار مثبت بنیادین و اساسی برای بورس به همراه خواهد داشت.