اهداف سفر پزشکیان به عراق؛ امضای ۱۵ یادداشت تفاهم

بین الملل تابناک: مسعود پزشکیان رئیس جمهوری اسلامی ایران در اولین سفر خارجی خود بعد از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری در راس هیأتی بلندپایه از مقامات سیاسی و اقتصادی، در سفر رسمی سه روزه به عازم عراق شده است.

وی در بدو ورود به بغداد مورد استقبال محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق قرار گرفت.

پزشکیان پیش از این سفر گفته بود: بر اساس سیاست‌های که قبلاً اعلام شده و هم‌چنین سیاست اعلامی مقام معظم رهبری مبنی بر ارتباط صمیمی با همسایگان و به خصوص عراق که از گذشته با ما ارتباطات زیادی داشته و کشور دوست و مسلمان و همسایه و همکار اقتصادی و سیاسی و اجتماعی ماست و مرکز علم و فرهنگ اسلامی است و روحانیت از آنجا نشأت گرفته است طبیعتاً اولین سفر خارجی دولت چهاردهم می‌تواند از کشور دوست و برادر عراق باشد.

وی افزوده بود: ما در این کشور همکاری‌های زیادی می‌توانیم داشته باشیم توافق نامه‌هایی هم تهیه شده که امضا می‌کنیم تلاشی که مردم و دولت این کشور در اربعین داشتند قابل قدردانی است.

وی همچنین تاکید کرده بود: در این سفر با مقامات بزرگ عراق در بغداد دیدار می‌کنیم به زیارت نجف و کربلا می‌رویم خیلی دوست داشتم در نجف از حرم مولا علی (ع) زیارت کنم.

پزشکیان گفته بود: تلاش ما در این دولت این است سعی کنیم راهی که ایشان در عدالت و اخلاق و وفاق به ما یاد داده اند، بپیماییم و پیمان ببندیم این راه را ادامه دهیم.

وی تاکید کرده بود: ما به شهرهای شیعه نشین عراق و بصره می‌رویم، به شهرهای کردنشین، اربیل و سلیمانیه نیز سفر می‌کنیم، این سفر، سفر بسیار خوبی در ایجاد ارتباطات سیاسی، فرهنگی و اقتصادی خواهد بود.

وی تصریح کرده بود: امیدوارم با کشورهای اسلامی که آغاز آن از عراق است، رابطه خوب و صمیمانه و برادرانه داشته باشیم و مشکلاتی که در این زمینه می‌تواند وجود داشته باشد را به امید خدا از سر راه برداریم.

همچنین عباس عراقچی وزیر خارجه ایران نیز پیش از این سفر گفته است: انتخاب عراق به عنوان نخستین مقصد سفرهای خارجی از سوی «مسعود پزشکیان»، رئیس جمهوری ایران بیانگر عمق روابط برادرانه میان ماست.

عراقیچی در گفت‌وگو با شبکه الفرات عراق اظهار داشت: عراق برای ما فراتر از یک کشور همسایه است و ما آن را کشوری دوست و برادر می‌دانیم که مشترکات بسیاری پیوند دهنده ماست.

وی گفت: سفر رئیس جمهوری ایران از بغداد آغاز شده و شامل سفر به استان‌های بصره، اربیل، نجف اشرف و کربلای معلی است.

وزیر خارجه ایران تصریح کرد: ما از اقدامات عراق علیه گروه‌هایی که از اراضی این کشور ایران را هدف می‌گیرند، خرسندیم.

وی اظهار داشت: ما از ابتکارعمل عراق و میانجیگری‌اش در کاهش تنش‌ها در منطقه استقبال می‌کنیم و از میزبانی این کشور در ۵ دور مذاکرات میان ایران و عربستان قدردان هستیم.

وزیر خارجه ایران افزود: ما خواهان توسعه و رشد عراق هستیم تا به کشوری مرفه و قوی در مرزهای ما تبدیل شود، هرگونه پروژه اقتصادی که این هدف را محقق سازد، مورد حمایت ما قرار دارد.

عراقچی تاکید کرد: ما از نزدیک پروژه جاده توسعه عراق را پیگیری می‌کنیم، هرگونه پروژه اقتصادی که تاثیرات منطقه‌ای دارد می‌بایست درباره آن، رایزنی و تبادل نظر صورت گیرد.

وی گفت: دوستان عراقی ما از تبعات خطرناک تداوم حضور آمریکا در منطقه آگاه هستند و موضع ما در این خصوص را به خوبی می‌دانند.

این مقام ارشد ایرانی تصریح کرد: ما بسیار خوشحال هستیم که پارلمان عراق قانون خروج نیروهای بیگانه را تصویب کرد، امیدواریم که این امر به صورت کامل تحقق یابد.

عراقچی درخصوص پرونده آب هم گفت: اختلافات میان بغداد و آنکارا درباره آب از لحاظ کمی و کیفی با اختلافات میان تهران و بغداد متفاوت است، ایران منبع کمتر از ۷ درصد از آب‌هایی است که وارد عراق می‌شود، ما هم با مشکل خشکسالی دست به گریبان هستیم و خواهان فعال‌سازی دیپلماسی آب و تبدیل آن از موضوعی منازعه‌برانگیز به موضوعی برای همکاری هستیم.

وی گفت: امنیت و ثبات عراق، امنیت و ثبات ایران است و دشمن مشترک ما رژیم صهیونیستی است.

عراقچی همچنین صبح امروز چهارشنبه اعلام کرده بود: در این سفر ۱۵ یادداشت تفاهم میان دو کشور به امضا خواهد رسید. امیدوارم که این سفر به عمق راهبردی روابط دو کشور وسعت بیشتری دهد و همکاری ما و عراق را وارد مرحله جدیدتری کند.

«محمد کاظم آل صادق» سفیر جمهوری اسلامی ایران در عراق در گفتگو با ایرنا نیز قبلا اعلام کرده بود: تعدادی از تفاهمنامه ها که مقرر بود در سفر رییس جمهور فقید کشورمان شهید آیت الله «سید ابراهیم رئیسی» به عراق به امضا روسای دو کشور برسد، در سفر آتی دکتر پزشکیان به عراق امضا و مبادله خواهد شد.

به گفته آل صادق، بخشی از تفاهمنامه ها نیز به دلیل شروع به کار دولت جدید، نیازمند به مراجعه وزرای مربوطه در دولت دارد که در فرصت دیگری به امضا وزیران دو کشور خواهد رسید.

بر اساس اعلام عراقچی یکی از محورهای این سفر رایزنی در خصوص اجرای توافق امنیتی ایران و عراق منعقد شده در سال 2021 است. عراقچی اعلام کرده است که  ایران به صورت مستمر با طرف عراقی درخصوص اجرای توافق امنیتی امضا شده در سال ۲۰۲۱ میلادی رایزنی می‌کند. وی گفته است: عراق در مسیر صحیحی در کنترل مرزها و مقابله با گروه‌های خرابکار قرار دارد.

مطابق توافق امنیتی سال 2021 میان ایران و عراق پایگاه‌های ضدانقلاب در نزدیکی مرزهای مشترک دو طرف برچیده می شوند.

این توافق در اسفند سال 1401، طی مراسمی با حضور محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق، و دریابان علی شمخانی دبیر وقت شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و قاسم الاعرجی مشاور امنیت ملی نخست وزیر عراق بامضاء رسید.

در این راستا سه شاخه سیاسی- نظامی سازمان تروریستی و تجزیه‌طلب که تحت عنوان «کومله» فعالیت می‌کنند، پنجشنبه هفته گذشته اردوگاه‌های خود را در مناطق مرزی مشترک اقلیم کردستان با ایران تخلیه کردند.

در پی این اقدام، اعضای مستقر کومله در اردوگاه زرگویز علیا، به سورداش، مکانی در۴۰ کیلومتری زرگویز و در مجاورت شهر دوکان در اقلیم کردستان منتقل شدند. انتقالی که بنابر اذعان سران کومله، آغازی بر انتقال کامل این گروهک ضدایرانی از مناطق مرزی خواهد بود. شهر دوکان که حالا محل جدید زندگی اعضای کومله خواهد بود، در سال ۲۰۱۴ و با همکاری دولت اقلیم کردستان و وزارت مهاجرت و پناهندگان عراق ساخته شده است. وضعیت جغرافیایی این منطقه به گونه‌ای است که دسترسی نیروهای کومله به داخل ایران را که در سال‌های اخیر با اهداف تروریستی و خرابکارانه انجام شده، ناممکن می‌سازد.

با این جابجایی، در واقع انتقال سلاحهای سنگین به این گروهها ناممکن شده است.

کمیته مرکزی «کومله» با انتشار اطلاعیه‌ای، ضمن تأیید این خبر، از خلع سلاح خود نیز خبر داده و نوشته است: «در قضیه خلع سلاح که این روزها بسیار بر سر زبان‌هاست، ما مقادیر نسبتاً انبوهی از سلاح‌های سنگین و نیمه سنگین خود را که سال‌ها انبار کرده بودیم، در اختیار اتحادیه میهنی کردستان قرار داده‌ایم.»

همزمان با آغاز فرآیند انتقال اعضای کومله، دو نفر از اعضای گروهک دموکرات کردستان ایران نیز در گفت‌وگو با رادیوفردا خبر دادند که بهزاد خسروی، یکی از اعضای بازداشت شده این گروهک در اقلیم کردستان عراق، به نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی تحویل داده شده است.

در همین راستا، قباد طالبانی، معاون نخست‌وزیر اقلیم کردستان روز جمعه تأکید کرده بود که «کومله باید مطیع اوامر ما باشد و براساس مفاد توافقنامه امنیتی ایران و عراق عمل کند.»

اتحادیه میهنی نیز اعلام کرده بود با عنوان سازمان «آسایش سلیمانیه» و به دستور رئیس اتحادیه میهنی، فردی را به نام بهزاد خسروی، عضو حزب دموکرات کردستان، به جمهوری اسلامی ایران تحویل داده است.

به نظر می‌رسد اقلیم کردستان عراق نیز در آستانه سفر مسعود پزشکیان رئیس جمهور ایران به عراق، با انتقال اردوگاه‌های کومله به دور از مرزها و استرداد تروریست‌های ضدایرانی به ایران، به دنبال نشان دادن حسن‌نیت خود و جلب رضایت ایران بود.