به گزارش خبرنگار اجتماعی تابناک، بعد از وقوع حادثه طبس، رفته رفته اظهارات و صحبت هایی را از عوامل مرتبط با موضوعات کارگری در کشور شاهد هستیم که از لابلای این صحبت ها، می توان، کلیتی از فضای حاکم بر شرایط کار در کشور را به دست آورد.
تابناک اینجا صرفا به روایت حرف ها می پردازد. شاید جمع آوری این اعداد در یک جا، بتواند در آرشیو حادثه معدن طبس جایی داشته و عامل و محرکی برای توجه همه بخش های خصوصی و دولتی و ... به وظایف خود باشد.
***
حسن صادقی، معاون دبیرکل خانه کارگر کشور گفته است: ما تقریبا دو میلیون کارگاه داریم در حالیکه تنها ۱۳۰۰ نفر بازرس کار داریم.
به گفته وی با این تعداد بازرس، کار تقریبا پنج سال و سه ماه طول میکشد تا یک کارگاه مورد ارزیابی و بازرسی قرار گیرد.
وی گفت: قریب به ۵۰ درصد حوادث ناشی از کار مربوط به کارگران ساختمانی است.
***
جمشید امیدی، مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان مرکزی اظهار کرد: استان مرکزی جزو استانهای صنعتی و کارگری است و بیش از ۶۰ درصد شاغلین در استان مربوط به بخش کارگری هستند.
وی با اشاره به کمبود نیروی کار در استان مرکزی افزود: بازنشستگیها و پرداختی بیشتر بخش خصوصی نسبت به بخش دولتی، رفته رفته نیروهای دستگاههای اجرایی را به سمت صفر میبرد.
امیدی با بیان اینکه روز به روز شرایط کار در دستگاههای اجرایی سختتر میشود گفت: ۲۵ هزار کارگاه در استان مرکزی داریم درحالی که تنها ۲۲ بازرس کار داریم.
***
«کاظم فرج اللهی» فعال کارگری با بیان اینکه خطا وقتی تا این اندازه تکرار میشود، دیگر خطا نیست، بلکه تخلف عامدانه است؛ به ایلنا گفت: وقوع دوازده حادثه معدنی با بیش از ۶۲ کشته در سالهای اخیر که بیشترآنها در بستر و با دلایل همانندی رخ دادهاند جای تامل و تحقیق بسیار دارد.
او اضافه کرد: با نگاهی به گذشتههای نه چندان دور، حلقههای بزرگ دیگری از این زنجیرهی دردناک را در زمستان یورت (۱۳۹۶) با چهل و سه کشته، باب نیزو (۱۳۸۸) با دوازده کشته، یال شمالی طبس (۱۳۹۲) هشت کشته و… میتوان دید.
به گفته وی کارگران معادن هیچ تشکل مستقلی ندارند.
***
علی حیدری کارشناس رفاه اجتماعی در یک یادداشت:
آخرین قانون بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور در سال ۱۳۸۰ به تصویب رسید و در آن مقرر شد کارگاههای سخت و زیان آور حداکثر ظرف دوسال نسبت به حذف عوامل زیان آوری اقدام کنند.
شوربختانه و متاسفانه ، علیرغم گذشت ۲۳سال از تصویب قانون مزبور هیچ اقدام جدی و موثری در زمینه تحقق این حکم قانونی برداشته نشده است.
***
فرهیختگان نوشت:
براساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران با عنوان «وضعیت بهداشت و ایمنی معادن در حال بهرهبرداری کشور طی سالهای ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰» طی سال ۱۴۰۰ تنها ۲۳ درصد (۱۴۰۷ معدن) از ۶ هزار و ۲۵ معدن در کل کشور، واحد بهداشت، ایمنی و محیطزیست (HSE) داشتهاند.
براساس این گزارش در سال ۱۳۹۶ از ۵۳۵۳ معدن فعال در کشور، ۱۴.۲ درصد از آنها واحد HSE داشتهاند که این میزان در سال ۱۴۰۰ به ۲۳.۴ درصد رسیده است.
در سال ۱۴۰۰ در ۲۷۰ معدن کشور حادثه اتفاق افتاده است. براساس این گزارش طی سال ۱۴۰۰ در ۲۷۰ معدن تعداد ۱۴۰۶ حادثه رخ داده است. سهم معادن زغالسنگ از تعداد معادن دارای حادثه ۱۶.۳ درصد و سهم این معادل از تعداد حادثه نیز ۲۶.۲ درصد بوده است.
همچنین طی سال ۱۴۰۰ از کل معادن در هر رشته فعالیت، در بخش استخراج سنگآهن در حدود ۲۹.۶ درصد از معادن افراد حداقل دچار یک یا چند حادثه شغلی شدهاند. پس از این معادن، معادن زغالسنگ دومین معادنی بودهاند که در سال ۱۴۰۰ در ۲۵.۴ درصد از آنها حداقل یک یا چند حادثه شغلی رخ داده است.
این آمار، معادن زغالسنگ را در صدر حوادث قرار میدهد.
در معادن زغالسنگ بهطور میانگین روزانه یک حادثه شغلی رخ میدهد.
این درحالی است که تعداد معادن درحال فعالیت این بخشها به ترتیب ۲۵۰ معدن، ۱۰۱ معدن و ۱۶۱۶ معدن بوده است. در بخش معادن سنگآهن به ازای هر واحد معدنی ۱.۵ حادثه شغلی، در معادن زغالسنگ به ازای هر واحد معدنی ۳.۶ حادثه شغلی و در معادن شن و ماسه به ازای هر ۱۰ معدن یک حادثه شغلی رخ میدهد.
طی بازه زمانی ۱۳۹۶ تا ۱۴۰۰ درصد شاغلان آسیبدیده از کل شاغلان در معادن کشور از ۹.۱ درصد در سال ۱۳۹۶ به ۱.۱ درصد در سال ۱۴۰۰ کاهش یافته که بیانگر متوسط نرخ رشد سالانه منفی ۱۱.۲ درصدی طی این سالهاست.
براساس آمارهای منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران، در کنار جانباختگان ناشی از حوادث معدنی، از انواع آسیبهای واردشده به شاغلان میتوان به «آسیبهای درونی و ضربه مغزی»، «قطع عضو»، «شکستگی»، «سوختگی، تاولخوردگی و...»، «مسمومیت و عفونت شدید»، «رگ به رگ شدن و دررفتگی»، «آسیبدیدگی سطحی و زخم باز»، «خفگی»، «تاثیرات ناشی از صدا، ارتعاش و فشار»، «تاثیرات ناشی از دمای کم و زیاد و نور» «شوک» و «سایر آسیبها» اشاره کرد.
***
سعید صمدی، دبیر انجمن زغالسنگ گفت: معمولا معادن هر سه ماه یک بار چک باید شوند. این معدن حتی یک اخطار هم نگرفته بود. پیش از این حادثهای به این شکل در معدن طبس رخ نداده است.
***
رئیس انجمن متخصصین بهداشت حرفهای از وقوع سالانه ۱۳ هزار حادثه ناشی از کار در ایران خبر داد.
***
غیاثی دبیر خانه کارگر اراک گفت: سال گذشته ۴۵۰۰ نفر در محیط کار حادثه دیدند که حدود ۹۰۰ نفر فوت کردند.
دبیر خانه کارگر اراک اضافه کرد: ۵۲ معدن در طبس وجود دارد در حالی که ۱۲ تا ۲۲ میلیون تومان حقوق دریافتی کارگران بابت ۱۲ ساعت کار است.