به گزارش تابناک، نوزدهم نوامبر در بسیاری از کشورهای جهان به عنوان روز جهانی مردان گرامی داشته میشود. این مناسبت در سال ۱۹۹۹ در کشور ترینیداد و توباگو آغاز شد و از آن زمان به صورت جهانی جشن گرفته میشود.
هدف از این روز، تشویق و ترویج جنبههای مثبت از هویت مردانه، بزرگداشت نقشها و دستاوردهای مردان در جامعه و آگاهیبخشی درباره مسائل مرتبط با مردان از جمله سلامت روان، برابری جنسیتی، و نقش آنان در خانواده و جامعه است و میتواند با پرداختن به مسائلی که مردان و پسران را تحت تأثیر قرار میدهد و ایجاد درک متقابل بین جنسیتها، به برابری جنسیتی کمک کند.
رویدادهای آن اغلب بر ترویج گفتوگوهایی درباره بهبود روابط جنسیتی و معرفی الگوهای مثبت تمرکز دارد. در واقع این روز به عنوان مکملی برای روز جهانی زنان در ۸ مارس در نظر گرفته شده است.
روز جهانی مردان چطور میتواند به هدف کلان برابری جنسیتی یاری رساند؟
۱. ترویج گفت وگوهای جنسیتی حساس به جنس
بهانه و فرصتی برای بررسی نقشهای جنسیتی و کلیشههایی را فراهم میکند که هم مردان و هم زنان را تحت تأثیر قرار میدهد. بهعنوان مثال، تصورات غلط درباره مردانگی میتواند باعث شود که مردان از درخواست کمک برای مشکلات روانی خودداری کنند و در عین حال انتظارات سختگیرانه اجتماعی از زنان را تقویت کند. چنین فرصتهایی میتواند تعصبات را به چالش بکشد و به تعهدی مشترک برای از بین بردن کلیشهها در تمام جنسیتها منجر شود.
۲. برجسته کردن اهمیت سلامت روان مردان
مردان اغلب با انگهای اجتماعی در بیان احساسات یا درخواست کمک مواجه هستند که منجر به مشکلاتی مانند افسردگی و نرخ بالای خودکشی میشود. رسیدگی به این چالشها میتواند به خانوادهها و جوامع سالمتر منجر شود و برای همه سودمند باشد. برابری جنسیتی مستلزم ایجاد محیطی است که در آن هم مردان و هم زنان بدون فشار از هنجارهای اجتماعی بتوانند رشد کنند.
۳. تشویق به تقسیم مسئولیتها
با گرامیداشت نقشهایی که مردان به عنوان پدر، همسر و مراقب ایفا میکنند، اهمیت مشارکت مردان در مسئولیتهای خانگی و مراقبتی برجسته میشود و این امر به کاهش بار کارهای بدون اجر و دستمزد که به طور سنتی بر زنان تحمیل میشود، کمک کرده و جامعه را به سوی برابری سوق میدهد.
۴. آگاهیبخشی درباره چالشهای مردان
مسائلی مانند آسیبهای شغلی، امید به زندگی پایینتر، و نابرابریهای آموزشی که پسران را در برخی مناطق تحت تأثیر قرار میدهد، میتوانند مورد توجه قرار گیرند. تمرکز بر این موضوعات، رویکرد متوازنتری برای رفع نابرابریهای جنسیتی ایجاد میکند.
۵. تقویت همپیمانی
چنین متناسبتی میتواند با تشویق مردان به حمایت فعال از ابتکارات برابری جنسیتی، مانند پایان دادن به خشونت مبتنی بر جنسیت، دفاع از دستمزد برابر و مقابله با تبعیض، پلهای ارتباطی بسازد. حمایتهای متقابل تضمین میکند که مردان و زنان با هم برای دستیابی به اهداف مشترک تلاش کنند.
۶. بزرگداشت الگوهای مثبت
شناسایی مردانی که در جامعه به روشهای حمایتی، دلسوزانه و فراگیر نقشآفرینی میکنند، به بازتعریف موفقیت و رهبری به گونهای کمک میکند که با ارزشهای برابری جنسیتی همسو باشد.
اقدامات عملی
اقدامات عملی متعددی در سطح جهانی انجام شده است تا از مناسبتهایی مانند روز جهانی مردان و سایر ابتکارات برای ترویج برابری جنسیتی و پرداختن به مسائل مرتبط با مردان بهرهبرداری شود. این اقدامات شامل موارد زیر است:
۱. کارزارهای آگاهیبخشی
ابتکارات سلامت روان: دولتها و سازمانها از روز جهانی مردان برای افزایش آگاهی درباره مسائل سلامت روان مردان مانند افسردگی و پیشگیری از خودکشی استفاده میکنند. برای مثال: کارزارهایی مانند Movember بر سلامت مردان تمرکز دارند و بحثهایی درباره سرطان پروستات، سرطان بیضه و سلامت روان را تشویق میکنند.
مبارزه با کلیشهها: سازمانهای غیرانتفاعی مانند HeForShe و Promundo از روز جهانی مردان برای حمایت از سیاستهای حساس به جنسیت و مقابله با هنجارهای جنسیتی زیانآور استفاده میکنند.
۲. سیاستهای محیط کار
مرخصی پدری: کشورها و شرکتها در حال معرفی یا گسترش سیاستهای مرخصی پدری هستند تا مردان را به مشارکت در مسئولیتهای مراقبتی تشویق کنند. برای مثال:
کشورهای اسکاندیناوی مرخصی پدری سخاوتمندانه و با حقوق ارائه میدهند و به تعادل جنسیتی در تربیت فرزندان کمک میکنند.
برنامههای آگاهیبخشی جنسیتی: شرکتها آموزشهایی درباره حساسیتهای جنسیتی برای کارمندان مرد ارائه میدهند تا محیطهای کاری فراگیرتری ایجاد شود.
۳. اصلاحات آموزشی
تمرکز بر آموزش پسران: ابتکاراتی برای رفع چالشهای آموزشی پسران، مانند نرخ بالای ترک تحصیل و کمبود الگوهای مردانه در حرفههای آموزشی، در حال اجراست. برای مثال: پروژه Boys to Men در استرالیا بر مربیگری و توانمندسازی پسران تمرکز دارد.
گنجاندن موضوعات برابری جنسیتی در برنامههای درسی: افزودن دروس مرتبط با برابری جنسیتی به برنامههای آموزشی مدارس، به پسران و دختران کمک میکند تا مسئولیتهای مشترک و احترام متقابل را درک کنند.
۴. جنبشهای مردمی
برنامههای پدرانگی: سازمانهایی مانند MenCare مردان را به ایفای نقش فعال در پدر بودن تشویق میکنند، که به شکستن کلیشههای مرتبط با مراقبت به عنوان نقشی صرفاً زنانه کمک میکند.
رویدادهای محلی روز جهانی مردان: برنامههای محلی مرتبط با روز جهانی مردان گفتوگوهایی درباره موضوعاتی مانند سلامت مردان، خشونت خانگی و برابری در خانوادهها را ترویج میدهند.
۵. اصلاحات قانونی و سیاستگذاری
قوانین بیطرف از نظر جنسیت: کشورهایی مانند انگلستان و کانادا در راستای تصویب قوانین بیطرف جنسیتی در زمینه خشونت خانگی و قوانین خانواده گام برداشتهاند و به رسمیت شناختهاند که مردان نیز میتوانند قربانی سوءاستفاده یا تبعیض در حضانت فرزندان باشند.
حقوق برابر در فرزندپروری: اصلاحات قانونی در بسیاری از کشورها بر حضانت مشترک و نقشهای برابر والدین پس از طلاق تأکید دارد، که مسئولیتها را متوازن کرده و هنجارهای جنسیتی سنتی را به چالش میکشد.
۶. پژوهش و حمایتگری
مطالعات درباره مسائل مردان: دانشگاهها و سازمانها بودجهای برای تحقیقات درباره چالشهای اجتماعی، اقتصادی و سلامت مردان، مانند آسیبهای شغلی، نابرابری در سلامت روان و کلیشههای جنسیتی اختصاص دادهاند.
توصیههای سیاستی: گروههای حمایتگر استراتژیهای عملی برای دولتها و نهادها پیشنهاد میکنند تا مسائل مردان در دستور کار گستردهتر برابری جنسیتی قرار گیرد. برای مثال:
گزارشهای سازمانهایی مانند UN Women و OECD بر اهمیت مشارکت مردان در گفتوگوهای مربوط به مراقبت و انتظارات اجتماعی تأکید میکنند.
۷. چهرههای عمومی و کارزارهای رسانهای
حمایت مردان از برابری: رهبران، بازیگران و فعالان مرد برجسته از ابتکارات برابری جنسیتی حمایت میکنند و مفاهیم مثبت مردانگی و مسئولیتهای مشترک را عادیسازی میکنند.
بازنمایی در رسانهها: کارزارهایی که مردان را به عنوان شریکهای حمایتی، پدران دلسوز و حامی برابری جنسیتی نشان میدهند، به شکستن کلیشهها کمک میکنند.
۸. پرداختن به سلامت و ایمنی شغلی
کاهش خطر در مشاغل مردانه: صنایعی مانند ساختوساز و معدن، که در آن مردان با خطرات زیادی مواجهاند، اقداماتی برای ایمنی بیشتر و برنامههای سلامت روان بهمنظور کاهش حوادث شغلی و استرس اجرا کردهاند.
تعادل کار و زندگی: تشویق مردان به استفاده از شیوههای کاری منعطف و کاهش انگ اجتماعی درباره استفاده از مرخصی والدین.
۹. پایان دادن به خشونت مبتنی بر جنسیت
مشارکت مردان بهعنوان حامی
جلب مشارکت مردان: ابتکاراتی مانند کمپین روبان سفید مردان را تشویق میکنند تا علیه خشونت مبتنی بر جنسیت موضع بگیرند و روابط محترمانه را ترویج دهند.
شبکههای حمایتی: ایجاد خدمات مشاوره و آموزشی ویژه مردان برای مرتکبان خشونت، با هدف کاهش تکرار این رفتارها.
۱۰. همکاری با جنبشهای حقوق زنان
برنامههای مشترک میان گروههای حامی حقوق مردان و زنان به دنبال ایجاد درک متقابل و تلاشهای مشترک برای از بین بردن هنجارهای اجتماعی مضر برای هر دو جنس هستند.
اگرچه این اقدامات نشاندهنده پیشرفت هستند، پرداختن به مسائل مردان در چارچوب برابری جنسیتی نیازمند سرمایهگذاری مستمر، تغییرات گسترده فرهنگی، و شکستن مقاومت برخی جوامع در برابر چنین ابتکاراتی است.
کوثر خسروی