باور میکنید 45 سال پیش در روستایی جهش ژنتیکی به وجود آمده و باعث کوری بسیاری از نوزادان شود.
ایران نوشت: در روستای چهار برج در خراسان شمالی هر وقت مادری باردار میشود و پدری برای دیدن نوزادش ثانیه شماری میکند نگرانی در میان اهالی موج میزند.
در این روستا چه بسیار کودکان نابینایی که در خانهها زندانی میشوند تا دیده نشوند و عجیبتر اینکه حیوانات نیز با کوری مواجه میشوند.
روستای چهار برج در 30 کیلومتری اسفراین در خراسان شمالی واقع شده است. در این روستای 2 هزار و 50 نفری، 32نابینا وجود دارد که بین سن 9 ماهگی تا 50 سالگی قرار دارند. با توجه به جامعه آماری این روستا این تعداد، آمار زیادی است. البته معلولیتهای دیگری در چهار برج هم آمار تکاندهندهای دارد؛ 23 معلول جسمی و حرکتی، 20 معلول ذهنی، 5 ناشنوا و 2 بیمار روانی، بخش دیگری از آمار بیماران این روستا را تشکیل میدهد. ناگفته نماند که تعداد نابینایان روستاهای همجوار که نسبت فامیلی با افراد این روستا دارند به 50 نفر میرسد.
برای نخستینبار در سال 74 اکیپی تحقیقاتی برای یافتن علت نابینایی اهالی روستا، به این منطقه اعزام شد و پس از ماهها تحقیقات ارتباط نابیناییها با آب و هوا و خاک را که بسیار در میان اهالی شایع بود را رد کردند و موضوع را به یک جهش ژنتیکی نسبت دادند.تحقیقات پزشکان به همین جا ختم نشد. یک تیم پزشکی از ژاپن برای بررسی علت نابینایی اهالی به چهاربرج اعزام شدند و پزشکان ایرانی نیز بیکار ننشستند و به تحقیقات وسیعی برای یافتن علت نابینایی اهالی چهاربرج دست زدند.سرانجام همه علت نابینایی اهالی روستا به گردن یک ژن مغلوب افتاد.
با آن که بارها و بارها مسئولان بهداشتی اهالی روستا را از ازدواجهای فامیلی منع کردهاند اما باز هم این ازدواجها بیشترین آمار را در این روستا دارد و اهالی موضوع را جدی نمیگیرند.
محمد قزی سرپرست اداره بهزیستی اسفراین به شوک گفت: اینجا بین مردم رسمی است که برای بچههایشان که به سن ازدواج میرسند قند سابی میکنند. تازه پس از این مرحله به یاد آزمایشهای ژنتیک میافتند که تازه اگر جواب آزمایشها مطلوب نباشد باز هم رسم و رسومات اجازه نمیدهد که آنها قرار و مدارهای خود را بر هم بزنند.
وی در ادامه گفت: «با وجود اینکه به محضر خانهها اعلام کردهایم که حق ثبت ازدواج بدون آزمایش ژنتیک را ندارند اما باز هم ازدواجهای زیادی بدون داشتن برگه عدم مشکل ژنتیکی صورت میگیرد. محضردارها هم معتقدند اگر بخواهند طبق قانون برخورد کنند باید قید شغلشان را بزنند.
قزی در ادامه افزود: «در بین سالهای 72 تا 74 به علت پیشرفت و شیوع نابینایی در بین اهالی، دانشمندان بسیاری علت را بررسی کردند و علت را ژنتیکی تشخیص دادند. از آنجا که بعضی از دامها و حیوانات اهلی نیز نابینا بودند بسیاری از اهالی ماجرا را به آب و خاک نسبت میدادند و به همین دلیل از چهار برج به شهرهای دیگر نقل مکان کردند اما آنها نیز به علت نسبت فامیلی والدین دارای یک یا دو بچه نابینا هستند. از آن سال تاکنون بارداریهای مادران با انجام مراحل ژنتیکی انجام میشود و این امر باعث کاهش 99 درصدی نابینایی در این منطقه شده است.
وی ادامه داد: تعدادی از نابینایان این روستا درگذشتهاند و تعدادی نیز به علت عدم آگاهی خانوادهها در خصوص چگونگی آموزش بچههای نابینایشان یا اهمیت ندادن آنها را از چشم انظار دور نگه داشتهاند و در اتاقها حبس کردهاند.
دکتر غیاثوند محققی است که با تحقیقات گسترده متوجه شد؛ دلایل ژنتیکی عامل کوری در روستای چهاربرج است.
وی گفت: کودکان مبتلا به این بیماری در خراسان شمالی در ظاهر هیچ نقصی ندارند. اما چشم آنها نوری تشخیص نمیدهد و در سنین کودکی کدورتی در چشم دارند که در دو چشم افزایش پیدا میکند اما با این وجود این بیماری مادرزادی است و نبود کدورت هیچ تأثیری در بینایی آنها ندارد.
دکتر غیاثوند در ادامه گفت: علت این بیماری یک جهش ژنتیکی، حداقل برای 45 سال است که به نظر میرسد نسل به نسل منتقل شده است.