در شرایطی که یکی از مهمترین مباحث در عرصه سیاست خارجی ایالات متحده، شیوه درست رفتار با ایران و موضع مناسب در قبال برنامه هسته‌ای ایران است، روزنامه واشنگتن پست در قالب تحلیلی به بیان دیدگاه خود در این زمینه پرداخته است. بنا بر این تحلیل، آمریکا باید با ایران به همان گونه‌ای رفتار کند که پنج دهه پیش با چین رفتار کرد.
به گزارش «تابناک»، روزنامه واشنگتن پست با اشاره به چالش‌های باراک اوباما در عرصه سیاست خارجی، مهمترین آن‌ها را مسأله هسته‌ای ایران دانسته و به بررسی این امر پرداخته که رئیس جمهور آمریکا برای حل این مسأله چه راهی در پیش روی دارد.
باراک اوباما در این رابطه اظهار داشته ایران مسلح به سلاح هسته‌ای مهار شدنی نیست و باید جلوی آن گرفته شود؛ اما موضع وی در این باره که وی تا چه حد در این مسیر پیش خواهد رفت و به مسیر دیپلماسی ادامه خواهد داد، مبهم است. در مقابل، میت رامنی، کاندیدای جمهوری خواه بر این باور است که باید در این موضوع منافع رژیم اسرائیل در نظر گرفته و با موضع جدی تری با ایران برخورد شود.
با این حال، به نوشته واشنگتن پست، کمتر کسی تاکنون به این موضوع توجه کرده که تصمیم‌گیران قبلی عرصه سیاست خارجی در آمریکا، در رویارویی با دشمن خود که به سلاح هسته‌ای نیز دست پیدا کرده، چگونه عمل کرده‌اند. به باور این روزنامه، «لیندون جانسون» نیز در زمان ریاست جمهوری خود در دهه ۱۹۶۰، چالش مشابهی با چین داشت.
این روزنامه ادامه می‌دهد، هرچند موقعیت و شرایط آن روز به طور کامل با شرایط کنونی منطبق و قیاس کردنی نیست، تصمیم درست جانسون در خودداری از حمله پیشگیرانه به تأسیسات هسته‌ای ایران، می‌تواند برای شرایط کنونی پیش آمده درباره ایران پندآموز باشد.
وقتی در سال ۱۹۶۴ مشخص شد که چین خود را برای انجام نخستین آزمایش هسته‌ای آماده می‌کند، هواداران و مخالفان استفاده از گزینه نظامی علیه این کشور، هر یک استدلال‌های خود را برای رئیس جمهور ایالات متحده بیان کردند. در این میان، مخالفان به کم اهمیت بودن جنبه نظامی توانایی هسته‌ای چین و غیرمحتمل بودن این موضوع که حمله آمریکا، ضربه‌ای جدی به برنامه هسته‌ای این کشور بزنند، اشاره می‌کردند.
در این میان، با اینکه برخی مقامات آمریکایی از جمله «رابرت مک نامارا، وزیر دفاع و «مک جورج باندی»، مشاور امنیت ملی معتقد بودند که کسب توانایی هسته‌ای توسط یک رژیم نظامی با تمایلات انقلابی که آسیا را تحت تأثیر قرار داده، خطرات بین‌المللی جدی به همراه خواهد داشت، اما تحلیلگران وزارت امور خارجه بر این باور بودند، هرچند چین از ادبیات تندی استفاده می‌کند، کاری نخواهد کرد که بقای خودش را به خطر انداخته و هزینه‌های بیش از اندازه‌ای برایش به همراه داشته باشد.
از سوی دیگر، با وجود اینکه برخی استدلال می‌کردند، دستیابی چین به سلاح هسته‌ای، موجب آغاز مسابقه تسلیحاتی در منطقه می‌شود، اما همین تحلیلگران وزارت خارجه معتقد بودند ایالات متحده از طریق دادن تضمین‌هایی به متحدین خود در منطقه و افزایش کمک‌ها به این کشور‌ها، می‌تواند این مسأله را مدیریت کند؛ بنابراین، هنگامی که چین در شانزدهم اکتبر ۱۹۶۴ بمب هسته‌ای خود را آزمایش کرد، کاخ سفید با جدیت بر حمایت خود از متحدین منطقه‌ایش تأکید نمود.
به باور تحلیلگر واشنگتن پست، کاری که اوباما سال گذشته در قبال متحدین آمریکا در منطقه خلیج فارس انجام داد نیز مشابه همین ماجرا بود.
به نوشته این روزنامه، برخی در آن زمان اشاره می‌کردند که حمله آمریکا به چین، صرفاً موضع چین را در این باره که آمریکا یک تجاوزگر است، تقویت کرده و به اعتبار آمریکا در سراسر دنیا لطمه وارد می‌کند. اکنون نیز کسانی که از ضرورت حمله آمریکا به ایران سخن می‌گویند، باید مشابه همین مورد، یعنی تقویت موضع ایران در جهان اسلام را در نظر داشته باشند.
واشنگتن پست می‌نویسد، رفتار چین پس از هسته‌ای شدن ثابت کرد که خویشتنداری جانسون در قبال این کشور نتیجه‌بخش بوده است. پس از آن، چین حتی در موضوع جنگ ویتنام که مهمترین تقابل این کشور با آمریکا بود نیز تنها به حمایت از متحد خود ادامه داد و هیچ‌گاه خود را مستقیم درگیر تقابل جدی با ایالات متحده نکرد.
بنابراین، هر چه ابزارهای چین برای ضربه زدن به ایالات متحده بیشتر شد، تمایل این کشور برای چنین کاری کاهش یافت. خویشتنداری جانسون، نقش مهمی در محدود نگه داشتن جنگ ویتنام داشت.
جانسون دریافت که انجام حمله‌ای پیشگیرانه علیه چین، می‌تواند درگیری در یک منطقه حساس از جهان را افزایش دهد. اکنون نیز مخالفان استفاده از گزینه نظامی علیه ایران، احتمال اوج‌گیری منازعه در یک منطقه ذاتاً بی‌ثبات را به عنوان هشداری جدی مطرح می‌کنند. در آن زمان، اقدام جانسون موجب مهار تنش‌ها شد و به جانشین وی اجازه داد ابتکارات جدیدی را در رابطه با چین دنبال کند.
در مجموع، تحلیلگر واشنگتن پست بر این باور است که دولت کنونی آمریکا باید با درس گرفتن از این کار جانسون، به گونه‌ای در قضیه هسته‌ای ایران رفتار کند که در بلندمدت زمینه کاهش تنش و حتی ایجاد مصالحه میان دو کشور فراهم شود.
