نشست موافقان و مخالفان دولت سوریه، با نام نشست «گفتوگوی ملی سوریه» در تهران در حال برگزاری است و حاضران در این نشست، هر یک به بیان دیدگاه‌های خود درباره بهترین راهکار جهت سوریه می‌پردازند. رسانه‌های خارجی از این نشست به عنوان بدیلی برای نشست هفته گذشته معارضین سوری در قطر یاد کرده‌اند.
به گزارش «تابناک»، امروز هتل استقلال تهران میزبان گروه‌های مخالف و موافق دولت سوریه است که در نشستی با شعار «نه به خشونت؛ آری به دمکراسی» برای مذاکره گرد هم آمده‌اند. در این نشست افزون بر نمایندگان احزاب، گروه‌ها، اقوام، منتقدان و احزاب سیاسی مخالف، «حیدر علی»، وزیر آشتی ملی سوریه نیز به نمایندگی از دولت این کشور حضور دارد.
در گزارشی که «ایسنا» از این نشست تهیه کرده، آمده است: نشست امروز با یادی از کشته شدگان حملات اخیر رژیم صهیونیستی به غزه آغاز شده و علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه کشورمان، از حاضران درخواست کرد به احترام کشته شدگان یک دقیقه سکوت کنند.
صالحی در ادامه، هدف از برگزاری نشست امروز را بازگشت صلح و آرامش و تجدید دوباره افتخارات سوریه در عرصه مقاومت علیه رژیم صهیونیستی دانست و از اتحادیه عرب و کشورهای مسلمان خواست در این برهه حساس، همه توجه خود را به سمت دشمن اصلی یعنی رژیم صهیونیستی داشته باشند و در کمک به مردم بی‌پناه غزه تلاش کنند.
وی افزود: «ابتکار این گردهمایی از سوی ایران، برگرفته از توجه به گفت‌وگو و تفاهم در آینده سوریه است و پاسخ قاطعی به طرح‌های مداخله‌جویانه بیگانگان و گروه‌های مسلح بی‌مسئولیت است که با کشتار انسان‌های بی‌گناه و تخریب آثار تمدنی و کهن این کشور، بنیان آن را نشانه گرفته‌اند».
صالحی در ادامه به بیان دیدگاه ایران درباره رخدادهای سوریه پرداخت و درگیری‌های امروز در سوریه را امری تحمیلی از سوی قدرت‌های سلطه‌گر علیه مردم سوریه دانست که همیشه تأمین منافعشان بر جان و مال انسان‌ها برتر است.
وی ادامه داد: «جمهوری اسلامی ایران، راهکار سیاسی و گفتوگوی فراگیر را مناسب‌ترین روش برای برون‌رفت بحران سوریه می‌داند. حل اختلاف با مذاکره و آن هم مسالمت‌آمیز، یک اصل عقلانی، شناخته و دارای مقبولت عمومی است. متأسفانه امروز می‌بینیم که برخی از طرف‌های درگیر در بحران سوریه با فشار خارجی، هر گونه مذاکره با حکومت را برای حل مشکلات موجود رد می‌کنند تا عملا ترویج خشونت کنند و در این راستا از حمایت‌های آشکار و بی‌دریغ برخی کشورهای به ظاهر مدافع صلح و حقوق بشر برخوردارند».
صالحی بر این اساس، تأکید ایران را بر گفتوگوی فراگیر ملی با مشارکت نمایندگان قشرهای گوناگون مردم مانند رهبران مذهبی، احزاب سیاسی و اجتماعی، نمایندگان قومیت‌ها و معارضان دانست و گفت نکته مهم، برخورداری این نمایندگان از پایگاه مردمی است.
وی همچنین از سیاست برخی کشور‌ها، مبنی بر فرستادن سلاح برای گروه‌های معارض سوری انتقاد کرد و اولویت کنونی را انجام روند اصلاحات در سوریه در فضایی آرام و مسالمت‌آمیز و به دور از هر گونه فشار و دخالت خارجی دانست.
در همین راستا، صالحی حل مشکلات اقتصادی سوریه در مقابله با تحریم‌های ناعادلانه اعمال شده و فرستادن کمک‌های بشردوستانه به این کشور را راهی دانست که باید مورد توجه جدی همه قرار بگیرد.
وی در بیان دیگر راهکارهای موجود گفت: «از جمله کارهای دیگر، می‌توان به تلاش برای گفتوگوی ملی، پرهیز از خشونت و حل مشکلات از راه گفت‌وگو اشاره کرد که البته در این باره، تماس‌هایی با مسئولان دولت سوریه و گروه‌های معارض گرفته و پیشنهاد‌هایی به آنها داده شده است.
همچنین جمهوری اسلامی ایران، با بهره‌گیری از همه طرح‌ها و ابتکارات منطقه‌‌ای و جهانی درباره سوریه و با درآمیختن آنها و اعتماد آنها به راهکار سیاسی، طرح خود را به نماینده دبیر کل سازمان ملل و برخی کشورهای منطقه از جمله ترکیه، مصر، روسیه و عربستان و حکومت سوریه ارائه کرد».
بنا بر این گزارش، وی محورهای اصلی این طرح را توقف خشونت، برقراری آتش‌بس، گفتوگوی فراگیر ملی و فراهم ساختن زمینه برگزاری انتخابات آزاد دانست و گفت: این طرح پیشنهادی، این فرصت را فراهم می‌کند که با روش‌های پذیرفته دمکراتیک و به دور از دخالت خارجی، اراده واقعی مردم سوریه فرصت بروز پیدا کند.
پس از سخنان صالحی، رامین مهمانپرست، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان نیز در جمع خبرنگاران، دیدگاه‌هایی را مطرح کرد و راهکار بحران سوریه را گفتوگوی همراه با کنار گذاشتن خشونت و گفتوگوهای ملی و تصمیم‌گیری از راه‌های مردم‌سالاری دانست.
وی همچنین گفت: اگر واقعا کشورهای منطقه به دنبال راهکاری برای مسائل همه کشور‌ها از جمله سوریه هستند، باید زمینه مشارکت همه بخش‌های مردمی در تصمیم‌گیری برای آینده این کشور را فراهم کنند. ما نیز از هر تلاشی که کمک کند، این گفتوگوهای ملی انجام گیرد و وسیله‌ای فراهم کند که مردم سوریه بتوانند بدون دخالت خارجی، خودشان تصمیم بگیرند، حمایت می‌کنیم.
مهمانپرست درباره طرح شش ماده‌ای برای حل بحران سوریه گفت: هیچ راهکار دیگری برای وضعیت سوریه به جز گفت‌وگو قابل طرح نیست.
در ادامه، ابراهیم جعفری، نخست وزیر پیشین عراق سخنرانی کرد و با تأکید بر ادامه اصلاحات از سوی دولت سوریه گفت: باید زمینه انتخابات آزاد و برقراری حکومت مردم‌سالاری در این کشور فراهم شود.
وی همچنین درباره ماهیت تحولات در سوریه گفت: «ما به عنوان نماینده عراقی‌ها، تصمیم گرفتیم در برابر انقلاب‌های اخیر جهان، موضع مهم و یکسانی داشته باشیم. ما در کنار مردم تونس، لیبی و مصر ایستادیم، زیرا مردم این کشور‌ها به پا خاسته بودند؛ بنابراین، ما هم در کنار آنان بر پا خاستیم و در پارلمان خود از آنها حمایت کردیم، ولی با توجه به تحولات سوریه، شرایط این کشور با مصر، تونس و لیبی تفاوت فاحشی دارد؛ ما در سوریه با مسأله متفاوتی از انقلاب‌های دیگر روبه‌رو هستیم».
نخست‌وزیر پیشین عراق خاطرنشان کرد: باید به مردم سوریه اجازه دهیم که رژیم دلخواه خود را آزادانه برگزیده و طعم دمکراسی را بچشند.
پس از جعفری، سفیر چین نیز که به نمایندگی کشورشان در نشست تهران شرکت کرده بود، طی سخنانی تأکید کرد: باید بی‌درنگ راهکار سیاسی برای حل و فصل بحران سوریه به کار گرفته و تمامیت ارضی سوریه نیز حمایت و حفاظت شود. وی از همه طرف‌ها در سوریه خواست همگی و بدون توسل به هر گونه خشونت، راه را برای رسیدن به آشتی هموار کنند.
سفیر روسیه در تهران نیز پیام «سرگئی لاوروف»، وزیر خارجه این کشور برای اجلاس تهران را خواند که در آن آمده بود: «گفتوگوی ملی سوریه، گفتوگوی جامعی است که می‌تواند موجب ایجاد اجماع باشد و از برگزاری این نشست و همچنین شرکت فعال حاضران خردسندیم».
در این پیام همچنین با تأکید بر لزوم عدم مداخله خارجی در گفتوگوهای طرفین سوریه، آمده بود: «روسیه از جمله کشورهایی است که همراه با دوستان ایرانی با این رویکرد موافق بوده و بر این باور است که گروه‌ها با توجه به اصولی که در ژنو اعلام شد، با هم جمع شوند، با دولت مذاکره کنند و در برابر دسیسه‌ها و کارهای تروریستی در سوریه بایستند. ما کوشیدیم تلاش‌های آشتی‌جویانه را در این راستا تقویت کنیم؛ اما دیدیم که گروه‌های القاعده و افراطی چه کارهایی کردند و تشکیلات مستقلی تشکیل داده‌اند! ما تلاش کردیم آنها را دور هم جمع کنیم، ولی در سازمان ملل، دوستان ما در شورای امنیت با پیشنهاد ما مبنی بر تشکیل گروه عمل برای گفت‌وگو با سوریه حمایت نکردند، حال آن که دیدیم چگونه در مقابل، به اپوزیسیون کمک‌های فنی و تسلیحاتی کردند!».
لاوروف همچنین اشاره کرده بود که به باور روسیه، بهبود وضعیت در سوریه، تنها با راهکار سیاسی شدنی است و این کشور تلاش‌هایش را در این راستا در همه سطوح ادامه می‌دهد؛ هنوز هم وقت هست و در اینجا تنها اراده سیاسی مهم است که این فرایند را دنبال کند.
در ادامه نشست امروز، یکی از اعضای اخوان المسلمین مصر، یک فعال سیاسی برزیلی، دبیر کل حزب سعادت ترکیه، رئیس هیأت علمای مسلمانان لبنان و مشاور رئیس‌جمهور نیکاراگوئه نیز سخنرانی و هر یک دیدگاه‌های خود درباره راهکار بحران سوریه را بیان کردند.
پس از این افراد، معاون نخست‌وزیر سوریه نیز در جمع خبرنگاران سخن گفت و طرح ایران برای حل بحران این کشور را بسیار خوب ارزیابی کرد. وی همچنین درباره تشکیل ائتلاف مخالفان در خارج کشور بیان کرد: «ما با مخالفانی که در مسیر دیکته از سوی بیگانگان گام برمی‌دارند مخالفیم».
معاون نخست‌وزیر سوریه در پاسخ به اینکه چرا نشست مخالفان و موافقان دولت سوریه در دمشق برگزار نشده است، گفت: «برگزاری چنین نشستی در سوریه دشوار بوده است. همچنین نخستین مسأله بااهمیت برای مخالفان این است که نخست به نقاط مشترک دست یابند و پس از آن به همراه موافقان ساز و کار‌ها را ارائه دهند. امروز در این نشست، نظام سوریه حاضر نیست، بلکه بخشی از موافقان هستند. من هم از نظام سوریه نیستم بلکه از دولت سوریه هستم و دولت جدایی از این نظام سوریه است».
او ادامه داد: «من همچنان از مخالفان هستم و بر پایه برنامه خروج از بحران، وارد دولت ائتلافی شدم. ما از معارضین ملی قدیمی بوده و با عنوان معارض، خواهان تغییر ریشه‌ای و فراگیر نظام هستیم؛ افزون بر آن به عنوان معارضه با شعار براندازی نظام مخالفیم».
وی در پاسخ به این که آیا این امکان هست که از نشست امروز تصمیمات مهمی در زمینه گفت‌وگو‌ها گرفته شود، گفت: «در این راستا تلاش می‌کنیم؛ البته این مسأله نیازمند اراده ملی است».
در زمان تنظیم این خبر، این نشست همچنان در حال برگزاری است.
باید بدانند دولت سوریه در آشتی ملی و حل بحران عزم جدی دارد بطوریکه وزیر آشتی ملی را وارد کابینه کرده است. 