هیئت مذاکره کننده آژانس بین المللی انرژی اتمی که برای گفت و گو با مقامات کشورمان در روزهای چهارشنبه و پنج شنبه به ایران آمده بود، صبح امروز به وین بازگشت. در اولین اظهارنظر درباره نتایج این مذاکرات، رئیس هیئت مذکور مواردی را مطرح کرده که با وجود صحه گذاشتن بر عدم حصول توافقی مشخص، چشم انداز آینده مذاکرات را همچنان باز نگه می دارد.
به گزارش «تابناک»، مقامات آژانس بین المللی انرژی اتمی پس از بازگشت از تهران، ضمن تأیید این امر که توافق مشخصی با ایران درباره مسائل موردنظر طرفین حاصل نشده، تأکید کردند این به معنای پایان تعاملات نیست و دور بعدی مذاکرات، روز 12 فوریه در تهران برگزار خواهد شد.
بر اساس گزارشی که خبرگزاری «رویترز» منتشر کرده، «هرمن ناکارتس»، معاون مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی و رئیس هیئت مذاکره کننده آژانس با ایران، پس از بازگشت به وین، ضمن بیان موارد فوق، گزارش های پیشین رسانه ها مبنی بر ادامه مذاکرات در ماه آینده در تهران را تأیید کرده است.
ناکارتس در جمع خبرنگاران در فرودگاه وین گفته: «ما دو روز مباحثات فشرده داشتیم. اختلاف نظرها همچنان باقی است و به همین علت ما نتوانستیم رویکرد ساختاری برای حل و فصل موضوعات موردنظر را نهایی کنیم».
این سخنان در حالی از سوی ناکارتس بیان می شود که همزمان با آغاز دور جدید گفت و گوهای ایران و آژانس در تهران و حتی پیش از آن، اغلب رسانه های غربی و البته سیاستمداران تندروی غربی و صهیونیستی انتظار شکست این مذاکرات را می کشیدند و اکنون عدم حصول توافق میان طرفین را به مثابه تأییدی بر پیش بینی های خود در نظر می گیرند.
به عنوان مثال، سایت خبری اسرائیلی «آروتز شوا» در مطلبی که امروز منتشر کرده می نویسد «همان طور که انتظار می رفت، ایران و آژانس از رسیدن به توافق بازماندند». این رویکردی است که در بسیاری دیگر از این دست مطبوعات و رسانه ها نیز قابل مشاهده است.
این در حالی است که به عقیده شمار دیگری از تحلیلگران، نفس ادامه مذاکرات، آن هم به صورت پیوسته و بدون وقفه میان طرفین، نشانه در جریان بودن تلاش ها برای حل و فصل اختلاف نظرهاست و در صورت عمیق بودن اختلافات و غیرقابل صلح بودن دیدگاه ها، سخن از دور جدید گفت و گوها، آن هم در فاصله زمانی نزدیک، محلی از اعراب نمی یافت.
به عنوان مثال، در سال های پیش در مواردی مشاهده شده می شد که پس از پایان گفت و گوها، مقامات آژانس ضمن بیان عمیق بودن اختلاف نظرها، از مشخص نبودن ادامه روند گفت و گوها سخن می گفتند. اما این بار نه سخن از «عمق» اختلافات است و نه تیره بودن چشم انداز.
در مجموع، باید توجه داشت که اصولاً مذاکره فرایندی زمان بر است که تنها پس از سبک و سنگین کردن های مکرر دیدگاه های طرفین و رسیدن به چارچوبی مورد توافق برای دو طرف، به نتیجه خواهد رسید.
از سوی دیگر، از آنجا که مذاکره و فرایند دیپلماتیک، در چارچوب «بازی با حاصل جمع صفر» طبقه بندی نمی شود و فرض اصلی بر آن است که هریک از طرفین ضمن کوتاه آمدن از برخی موارد، به برخی دیگر از منافع موردانتظار خود دست می یابند، ادامه فرایند مذاکرات ایران و آژانس را باید امری مثبت در نظر گرفت؛ نه نشانه شکست تلاش ها.
به این ترتیب، فعلاً باید تا برگزاری دور جدید مذاکرات دو طرف در اواخر بهمن ماه منتظر ماند و دید که آیا این روند دیپلماتیک شاهد پیشرفتی نسبت به وضع کنونی خواهد بود یا خیر.