تراژدی با این جوان 30 ساله در سینمای ایران دوباره نفس کشید

بابک حمیدیان که نقش یک مهندس الکترونیک ترسو و مملو از حماقت را ایفا می‌کند، سربازی اش در دوران دفاع مقدس، موکول به حضور در یک عملیات حساس شود و در میانه این عملیات حساس در پی یک سلسله اتفاقات، مجروح و توسط یک مزدور به خانه کردی برده می شود تا در اسرع زمان فروخته شود اما در میان دختر کرد که دلباخته اش شده، او را فراری می دهد. از همان سکانس مواجهه حمیدیان و دختر کرد که طناز طباطبایی در آن نقش آفرینی می کند، زوار فیلم در می رود و داستان به کلی از دست کارگردان خارج شده اما به هر حال همانگونه که پوراحمد در نشست خبری پس از فیلم با عصبانیت نسبت به خنده مردم در زمان اکران فیلمش عنوان کرد، فیلم چه خوب یا بد، همین است.

علاوه بر پرش‌های اشتباه در داستان که فیلم را بیش از حد گنگ کرده بود، قرار دادن برخی سکانس ها کاملاً دور از منطق بود و از این دست سکانس ها می توان به ماجرای نجات حمیدیان توسط سگ با بو کردن و رفتن به مبداء حرکت حمیدیان (سگ های نجات نیز به این سادگی چنین اقدامی نمی توانند انجام دهند!)، رقص کنار آب حمیدیان آن هم در نقطه ای که ساعتی پیش عشقش کشته شده و زیر گلوله عراقی است، کشته نشدن حمیدیان در سکانسی که طباطبایی کشته شده، نشان ندادن کشته شدن طباطبایی و تنها شلیک چند گلوله، به صحنه آمدن به یک باره خواهر طباطبایی در سکانس بعد از این اتفاقات و غیب شدنش در سکانس بعد و بی پناه ماندن حمیدیان که باعث می شود تا او سگ را راهی مقر کند! (چرا خواهر عشق حمیدیان، بچه را با خود برد و کمکی به او نکرد؟!) و... می توان اشاره کرد.

فیلم «50 قدم آخر» واقعاً یک قمار بد با اعتبار پوراحمد بود و اگر به اتوبوس شب نقدهای کوچکی وارد بود و در مجموع یک اثر ارزشمند بود، این فیلم مملو از گاف های عجیب و غریبی بود که هر ناظر فیلم ندیده ای را حیرت زده می کرد. حقیقتاً برای پوراحمدِ «اتوبوس شب» چه اتفاقی افتاده که به «پنجاه قدم» آخر رسیده و چرا تمام پیشکسوتان سینمای ایران، کمر به قتلِ اعتبارشان بسته اند؟ شاید بهتر باشد در وصف حال پوراحمد با فیلم اخیرش به زبان کردی که طناز طباطبایی سخن می گفت و مشخص نبود، کردی کرمانشاهی است، کردی کردستان ایران است و لهجه ای جالب و ترکیبی داشت، گفت: «من دةسووتصم و شةمیش بؤ حاپی من طریانة شةو / خرمن هستی‌ام را هجران تو به دست باد سپرد!»

نشست فیلم«50 قدم آخر» با حضور کیومرث پوراحمد کارگردان و نویسنده،سعید سعدی تهیه کننده،بابک حمیدیان و طناز طباطبایی و سلمان فرخنده بازیگر،محمد مختاری صدابردار،حسن جعفریان مدیرفیلمبرداری و جمعی دیگر از عوامل فیلم در سالن سعدی برج میلاد برگزار شد که مهم ترین مطالب مطرح شده در این نشست از این قرار است:

- کیومرث پوراحمد در نشست«فیلم 50 قدم آخر» همه چیز را با یک سوال شروع کرد که چرا تماشاگران با دیدن بچه در فیلم خندیدند و امیرپوریا به عنوان منتقد در پاسخ به این پرسش گفت: واکنش ها به این بازمی گردد که بسیاری از مسیرها میان بابک حمیدیان و طناز طباطبایی پشت سرهم طی شد و سوءتفاهمی را ایجاد کرد و بخشی از آن هم مربوط به لهجه طناز طباطبایی است که غلیظ است و تماشاگر متوجه نمی شود که این بچه مربوط به خواهر هاوجین است.

- بابک حمیدیان درباره ایفای نقش خود در دو فیلم نیز گفت: امسال این اتفاق نیفتاده که به من فیلم شهری بدهند و بعد از فیلم آقای حاتمی کیا از درخت سقوط کردم و دیشب وقتی از فیلم «شیار 143» بیرون آمدم یکی از دوستان به من گفت چرا در این فیلم بازی نکردی. بازی در همه این فیلم ها سخت بود و فیلم آقای پوراحمد این ترس وجود داشت که آیا بازیگر اصلی می تواند این نقش را تا پایان بکشاند یانه؟

- پوراحمد کارگردان فیلم 50 قدم آخر پس از صحبتهای حسین جعفریان درباره خنده تماشاچیان هنگام اکران فیلم با عصبانیت خطاب به خبرنگاران جلسه گفت: من در همه مصاحبه هایم چیزهایی می گویم ولی خبرنگاران به شکل دیگری آن را تنظیم می کنند که فکر می کنم این برخی از خبرنگاران یا صوتی که به کار می برند مشکل دارد یا گوش آنها و یا اینکه درک آنها پایین است.

- در بخش دیگری پور احمد با اشاره به صحنه ای که خود با عنوان رقص مرگ یاد کرد گفت: در این صحنه که یک ایرانی و یک عراقی در آغوش یک دیگر می میرند باید فضای صحنه به شیوه حرکت آهسته باشد و فکر کردم باید برخی از صحنه ها را به صورت دیزالو فیلم برداری کنیم و این صحنه ها را بر اساس این ساختار فیلم برداری کردیم و بخشهایی از فیلم را به لحاظ ساختاری دیزالو انجام دادیم.

- در انتهای نشست بابک حمیدیان در مورد حضور سگ در این فیلم گفت: من در ساعت های طولانی در کنار این سگ که باستی نام داشت، بودم و در کنار مربیان با این سگ بازی کردم و فکر می کنم لحظاتی که من با این سگ بازی کردم صحنه های خوبی از آب درآمده است؛اما نمی دانم که چرا عده ای در سالن پس از اینکه من نوار را گردن این سگ انداختم خندیدند و یا چرا برای صحنه هایی که من در رودخانه به سختی بازی کردم، می خندیدند. من برای این صحنه های پایم رگ به رگ شد. چرا این دوستان خبرنگار حق خود می دانند که رفتارهای این چنینی با فیلم انجام دهند.

حال به تماشای بخش عمده نشست خبری فیلم «پنجاه قدم آخر» بنشینید


چهارمین فیلمی که در جشنواره به نمایش درآمد، دومین اثر مستقل امیرحسین ثقفی بود. ثقفی سال گذشته و در جشنواره سی و یکم با «مرگ کسب و کار من است» که در سینمای اجتماعی شاید بتوان یک تراژدی تلقی اش کرد، نشان داد سینمای بسیار جدی دارد و جزو آینده داران سینمای ایران است. او که تقریباً گفت و گو نمی کند و صحبت هایش را موکول به زمانی پس از ساخت چندین فیلم کرده، در دومین اثرش با عنوان «همه چیز برای فروش» به مراتب حساب شده تر از فیلم اولش کارگردانی کرده و نشان داده فیلم اولش، همه بضاعتش نبوده است.

کادرهای کم نظیر و ریتم مناسب فیلم که به موقع کند شده و به موقع شتاب می‌گیرد، سینمای اروپای شرقی را یادآوری می کرد و شاید اگر ثقفی در کشورهای دیگر که تماشاگرش تحمل تماشای چند سال فیلم و سکانس های طولانی نظیر سینمای تارکوفسکی را داشت، او سکانس های به مراتب طولانی تری را در فیلمش می گذاشت اما او توانسته بر این نگاه ها کنترل بیابد و سینمایش را در قالبی وطنی عرضه کند و دومین اثری باعث شده، تراژدی که در این جشنواره در گونه اجتماعی با فیلم های به ظاهر نقاد و در عمل کم مایه نمود داشت، دوباره نفس بکشد و شاید همین تراژیک بودن فیلم به همراه خشونت اجتناب ناپذیر اثر، باعث شده بود این سینمای قصه گو، سال گذشته بیرون از جشنواره بماند و مورد ظلم قرار گیرد.
کارن همایونفر موسیقی منحصر به فردی برای این فیلم ساخته بود که با توجه به برخی آثار چند سال اخیرش، کمتر کسی تصور می کرد، موسیقی این فیلم برای همایونفر باشد. در کنار موسیقی، فیلمبرداری و تدوین، گریم فیلم نیز بسیار طبیعی جلوه می کرد و بر روی بازی متفاوت صابر ابر که او را از دایره بازی در نقش های مستاصل خارج کرد، به خوبی نشسته بود. فیلم حقیقتاً یکی از شگفتی های جشنواره است و اگر قرار باشد هیات داوران بدون نگاه کردن به نام کارگردانان، سیمرغ اهداء کنند، ثقفی قطعاً باید یکی از کاندیداهای جدی باشد.

ای کاش پیشکسوتان سینمای ایران که ادعای ساخت آثار اجتماعی جدی را دارند نظیر استاد کیمیایی، نگاهی به دستخط این جوان باهوش می کردند و اندکی رونویسی می کردند و با غرور و مملو از خطا فیلم نمی ساختند و در عوض نقد، در می یافتند نسل آینده خیلی زود با آثارشان، می توانند باعث فراموشی پیشکسوتانی شوند که هر روز از روز قبل عقب ترند.


«چند متر مکعب عشق» سانس پنجم کاخ جشنواره را پر کرده بود. جمشید محمودی کارگردان فیلم، از زاویه نگاه خود در بستر یک ملودرام به ایبن ماجرا پرداخته بود اما در نهایت نتوانسته بود فیلم را به خوبی جمع کند اما در مجموع تلاش محمودی در نخستین تجربه فیلم سازی اش قابل پذیرش بود.

در آخرین نشست ششمین روز جشنواره که به فیلم «چند متر مکعب عشق» اختصاص داشت، جمشید محمودی کارگردان این فیلم با بیان اینکه نظیر چنین اتفاقی در افغانستان رخ داده بود، اظهار کرد:‌ در آن ماجرا هم یک زن و مرد در کانتینر گیر کردند. به دلیل اینکه قصد داشتم به منبع ایده‌ام پایبند باشم، یکی از شخصیت‌های فیلم را افغانی انتخاب کردم و تمام تلاشمان این بود که همه صحنه‌های فیلم واقعی و باورپذیر باشد.

- نوید محمودی تهیه‌کننده این فیلم نیز گفت: ایده اولیه این فیلم از نوجوانی من شکل گرفت و از همان زمان که علاقه‌مند به فیلم‌سازی بودیم این موضوع را تعقیب کردیم و در سال 83 به ایده یک خطی رسیدیم و بعد از اینکه سال‌ها درباره آن حرف زدیم در نهایت به این فیلم رسیدیم.

- کارگردان فیلم «چند متر مکعب عشق» درباره‌ی سکانس پایانی گفت:درباره‌ی صحنه آخر و پلانی که آن دختر را در برف‌ نشان می‌دهیم، فکر می‌کنم اگر نباشد فیلم کاملا بسته می‌شود. به بودن این پلان در فیلم اصرار دارم و معتقدم نمی‌گذارد قصه تمام شود، علاقه‌ هم ندارم علت بودن این پلان را بگویم و دوست دارم برداشت مخاطب باشد.

- حسیبا ابراهیمی بازیگر افغانی این فیلم هم اظهار کرد:‌ خدا را شکر می‌کنم آن‌طور که خواستم کارم در این فیلم پیش رفت. درک کردن نابازیگر بسیار سخت است اما خوشحالم با جمشید محمودی کار کردم.

- ساعد سهیلی دیگر بازیگر این فیلم نیز گفت: برای نقش «صابر» صحبت‌های زیادی داشتیم و در نهایت قرار شد طبق راهی که از قبل پایه‌گذاری کرده‌ بودیم، پیش برویم.

محمودی کارگردان فیلم در پاسخ به سوالی درباره آشنایی‌اش با افغانی‌ها برای به تصویر کشیدن بخشی از زندگی‌شان در این فیلم اظهار کرد:‌ من تجربه سفر به افغانستان ندارم اما سعی کردم به زندگی افغانی‌ها در ایران نزدیک شوم و تا آنجا که می‌توانم آن را صحیح نشان دهم.

نادر فلاح و مسعود میرطاهری (بازیگران) به همراه سپیده عبدالوهاب (تدوین‌گر) از دیگر حاضران در این نشست که اجرای آن را آنتونیا شرکا برعهد داشت، بودند.