- ابراهیم داروغهزاده، قائم مقام دبیر سیودومین جشنواره بینالمللی فیلم فجر در گفتگو با خبرنگار مهر با رد خبرهای حاشیهای درباره احتمال نمایش فیلم سینمایی «آشغالهای دوست داشتنی» ساخته محسن امیریوسفی در روزهای باقیمانده از جشنواره، گفت: قرار نیست فیلم سینمایی «آشغالهای دوست داشتنی» را در سیودومین جشنواره بینالمللی فیلم فجر اکران کنیم.
- وی در پاسخ به اینکه نمایش فیلم سینمایی «ماهی و گربه» به کارگردانی شهرام مکری در کاخ جشنواره با نمایش فیلم های دیگری همچون «خانه پدری» همزمان شده و همین مساله باعث میشود تا بسیاری از اهالی رسانه و منتقدان نتوانند این فیلم را ببینند، تصمیم شما چیست؟ گفت: ما برای فیلم «ماهی و گربه» دو نمایش در سالن های جنبی برج میلاد اختصاص دادیم و اگر استقبال از این فیلم زیاد بود حتما سالن های دیگر را نیز برای نمایش این فیلم اختصاص خواهیم داد.
دومین فیلمی که روز هشتم اکران شد، «حقِ سکوت» نخستین ساخته محمد هادی ناییجی بود که با سرمایه گذاری حوزه هنری ساخت شد و در سینماهای حوزه هنری نیز فرصت اکران وسیع را خواهد یافت. حوزه هنری در سال های اخیر درصدد برآمده تا با هزینه محدود، فیلم های قابل دفاع به لحاظ کیفی پیرامون زوایای مختلف زندگی روحانیون و طلاب بسازد و علما را در بستر وقایع اجتماعی، به تصویر بکشد. در این زمینه چهره هایی چون منوچهر محمدی، همایون اسعدیان و مرتضی میرکریمی و جوان های نزدیک به این کارگردان ها نقش موثری داشته اند و این اثر را نیز می تواند برآمده از جریان میرکریمی ارزیابی کرد.«کلاشینکف»
سومین فیلمی بود که امروز در سالن اصلی برج میلاد به نمایش درآمد. سعید سهیلی که
اثر پیشین «گشت ارشاد» پرحاشیه شده بود و اساساً به سینمای بدنه تعلق دارد، این
بار نیز فیلمی در همین فضا تولید کرده و در بستر یک داستان ساده، تلاش کرده،
داستانی جذاب برای مخاطب عام فراهم نماید و هدف گذاری سهیلی نه سیمرغ های جشنواره
سی و دوم، بلکه گیشه سینماها در سال 93 بوده و مخاطب عام نیز احتمالاً به چنین
فیلمی اقبال نشان خواهد داد.
سرباز جوانی در جریان قرار می گیرد که شوهر خواهرش، خواهرش را به واسطه حضور در
صحنه فیلمبرداری به عنوان هنرور، کتک زده و خواهرش به بیمارستان رفته است. سرباز
که موفق به مرخصی گرفتن از افسر نگهبان و ترک پستش در بانک نمیشود، از پستش فرار
می کند و در نخستین مواجهه با شوهر
خواهرش، به شکلی ناخواسته و در حین درگیری، به او شلیک می کند و برادر همسرش کشته
می شود. همین اتفاقات منجر به وقوع یک سلسله وقایع دیگر می شود که پای «رضا کلاش»
را به قصه میکشد.
فیلم شاید چندان در بستر نقد نگنجد اما به طور خلاصه می توان گفت، این فیلم چه به لحاظ داستان پردازی، چه به لحاظ تیپ هایی که در آن حضور دارند و چه به لحاظ کیفیت فیلمبرداری، چیزی بیشتر از«گشت ارشاد» در چنته ندارد و سهیلی تلاش کرده مشتری هایی که با فیلم قبلی اش جمع کرده، با تکرار فضای اثر پیشینش حفظ کند و گروهی را نیز با به میدان آوردن عطاران، به خریداران بلیت فیلمش بیافزاید که ظاهراً توانسته به هدفش برسد، هرچند باید دید فیلمی که در برج میلاد اکران شد، به خصوص در بخش هایی که شوخی های دوپهلوی جنسی دارد، دستخوش سانسور خواهد شد یا همین نسخه اکران شده را در اکران عمومی تماشا خواهیم کرد.
حال به تماشای فیلم نشست خبری «کلاشینکف» بنشینید.
سعید سهیلی ضمن تمجید از بازی رضا عطاران در «کلاشینکف» از بعضی از بازیگران که فکر میکنند با تیتراژ یک فیلم، جایگاهشان بالا یا پایین میرود، انتقاد کرد. این کارگردان درباره شکلگیری ایده داستان «کلاشینکف» شامگاه 19 بهمن ماه در نشست فیلمش در کاخ جشنوارهی فیلم فجر یادآور شد: من در 90 درصد از کارهایی که انجام دادهام، ایدهام را از عکس گرفتهام، عکسی که مرا درگیر کرده است. وقتی با عکس جالبی روبرو میشوم، آنقدر به آن نگاه میکنم تا برایش قصهای پیدا کنم.
- وی ادامه داد: نوشتن این فیلمنامه هم از درگیر شدن ذهن من به یک عکس شروع شد. در آن عکس، یک جوانی پشت به دوربین در حرکت است که در دست چپ او، دست یک دختربچه است و در دست راستش یک کلاشینکف. ما حدود یک سال و نیم کار کردیم و نهایتا فیلمنامه «کلاشینکف» پدید آمد.
- کارگردان «کلاشینکف» همچنین دربارهی دلیل چندین ارجاع به فیلمهای چون
«لئون: حرفهای»، «قیصر» و... گفت: ارجاعات عمدی نیست. ناخواسته بعضی
صحنهها و اتفاقات آنقدر آدم را درگیر میکند که وقتی چشم باز میکنی،
میبینی در فیلم تو هستند؛ مثل فیلمهای «لئون: حرفهای»، «قیصر»، «تنگنا»
و... که از کودکی در ذهن من شکل گرفته است و ناخواسته و گاهی هم خواسته
وارد فیلم میشوند.
- وی در ادامه با تقدیر از رضا عطاران برای همراهی با گروه ساخت این فیلم گفت: من با هر بازیگری که میخواهم قرارداد ببندم؛ اولین صحبتهایی که میکنیم بحث سر دستمزد است و بعد هم سر عنوانبندی و تیتراژ، وقتی رضا عطاران به دفتر ما آمد، روی مسائل مالی که اصلا هر چه چانه زدیم فایده نداشت و کوتاه نیامد. البته به نظرم رضا عطاران اصلا قیمت ندارد چون خیلی نایاب و غنیمت است اما بعد از قیمت، دیدم که گفت من به شرطی میآیم که اسمم در تیتراژ اول زده نشود چون قهرمان داستان نیستم و باید اسمم دوم بیاید.
رضا عطاران هم در پاسخ به پرسشی درباره استفاده از دیالوگهای بداهه در «کلاشینکف» اظهار کرد: من در هر کاری که میروم سعی میکنم پیشنهاداتی بدهم که گاهی پذیرفته میشود و گاهی خیر. در این کار هم، پیشنهاداتی دادیم که گاهی پذیرفته میشد و البته از آقای سهیلی هم خیلی کمک گرفتیم.
چهارمین فیلمی که در روز هشتم اکران شد و به جرات یکی از پنج فیلم برتر این دوره از جشنواره بود، «خانه پدری» ساخته ارزشمند کیانوش عیاری بود؛ فیلمی درباره یک قتل ناموسی که عواقبش دامان چندین نسل را میگیرد و با دفن جنازه قربانی به پایان نمیرسد و شش دهه پیاپی همراه سه نسل از این خانواده باقی می ماند. در نگاه اول، شکل گیری چنین اثر مهمی مدیون واقع گرایی منحصر به فرد سینمای عیاری بود؛ واقع گرایی که کمتر سینماگری سراغش میرود و شاید تنها در «همه چیز برای فروش» شاهد چنین واقع گرایی بودیم.
مهدی هاشمی، شهاب حسینی، مهران رجبی، ناصر هاشمی، نازنین فراهانی، مینا ساداتی و معصومه بافنده بازیهای یک دستی ارائه کرده بودند و برخی بازیگران علی رغم آنکه چهره نبودند، به خوبی از ایشان توسط کارگردان بازی گرفته شده بود و کاملاً باورپذیر ظاهر شده بودند. دوربین علی رغم در نماهای بسته زیرزمین، امکان مانور اندکی داشته اما چه در نوردهی و چه در کادرها، شاهد انتخاب های درستی بودیم که باعث شده بود تقریباً اکثر زوایای معمول قتلگاه مورد استفاده قرار گرفته باشد.
خشونتی که به فیلم نسبت داده میشد و علت بلاتکلیفی دو سال این اثر شده بود، آنچنان شدید نبود که نقل میشد و شاید بتوان گفت، نسبت به این فیلم که جزو انگشت شمار آثار سینمایی است که به قتل ناموسی می پردازد، ظلم صورت پذیرفته و باید با در نظر گرفتن رده سنی، این فیلم را اکران کرد تا ملاحظات درباره خشونت سکانس های اولیه نیز به کلی برطرف شود. این فیلم بی شک یکی از بهترین فیلم های عیاری نیز محسوب میشود و امروز خوشحالی این کارگردان خبره را از نمایش اثرش میشد حس کرد و این شادی زمانی کامل خواهد شد که بدون یک ثانیه ممیزی، شاهد اکران عمومی همین نسخه فیلم در سال 93 باشیم.
حال به تماشای بخش های مهم نشست خبری فیلم «خانه پدری» بنشینید.
اصغر فرهادی که شامگاه 19 بهمن ماه برای تماشای «خانه پدری» در کاخ جشنوارهی فیلم فجر حضور پیدا کرد، گفت: فیلم «خانه پدری» خیلی خوب بود و من آن را خیلی دوست داشتم.
کارگردان «جدایی نادر از سیمین» همچنین درباره رنگ و بوی این دوره از جشنواره فیلم فجر خاطرنشان کرد: یکی از ویژگیهای این است که کارگردانانی از نسلهای مختلف در این جشنواره کنار هم هستند. ویژگی دیگر جشنواره هم این است که بعد از یک دوره خیلی سخت و خیلی بستهای که وجود داشت، فضایی به وجود آمده که شور جدیدی در جشنواره ایجاد شده است که این شور در میان سینماگران و مردم دیده میشود اما طبعا فیلمها برای سالهای قبلتر هستند.
اصغر فرهادی همچنین درباره وضعیت فیلم بعدیاش گفت: خیلی دلم میخواهد که
فیلم بعدیام در ایران باشد و تلاشم هم این است اما قراردادی از قبل دارم
که باید آن را انجام بدهم که در خارج از کشور است. تلاشم این است که در
فرصت بین این روزها تا شروع آن پروژه، زمانی پیدا کنم که بتوانم فیلمی را
در ایران بسازم اما امروز که اینجا هستم، به نظرم میرسد که خیلی این کار
میسر نیست و فیلم بعدی در خارج از کشور و اروپا ساخته خواهد شد و بعد به
ایران برمیگردم.
من هیچ زمانی، داخل و خارج ایران را تقسیم
نمیکنم. هر قصهای که فکر کردم، قصه مناسبی است و دوستش دارم را میسازم
اما در هر صورت میل قلبیام این است که در ایران کار کنم.
کارگردان «گذشته» که در حاشیهی نمایش فیلم «خانه پدری» در میان خبرنگاران سخن میگفت، همچنین در پاسخ به پرسشی درباره سوت و کف زدنهای اعتراضامیز در سالن نمایش بعضی از فیلمها گفت: ممکن است تعداد زیادی از تماشاگران در سالن یک فیلمی را دوست نداشته باشند و تعداد خیلی اندکی باشند که از آن لذت ببرند، به نظرم این کار، مزاحمت برای افرادی است که با فیلم ارتباط برقرار کردهاند بنابراین فکر میکنم رفتار منطقی این است که اجازه بدهیم فیلم تمام شود و بعد کاملا تماشاگر آزاد است که حتی به فیلم بتازد.
وی خاطرنشان کرد: همه تماشاگران از یک زاویه به فیلم نگاه نمیکنند. ممکن است در یک فیلم، شما چیزی پیدا کنید که با آن ارتباط برقرار کنید و لذت ببرید اما همه آدمهایی که اطراف شما نشستهاند از آن فیلم متنفر باشند. به نظرم به احترام آن یک نفری که از فیلم لذت میبرد، بهتر است که اگر فیلم را دوست نداریم، سالن را ترک کنیم یا نظرمان را بنویسیم.
فرهادی در عین حال با تاکید بر اینکه «نمیخواهم تماشاگر را محدود کنم» گفت: به همان اندازه که تماشاگر فیلمی را تشویق میکند، نمیشود از او انتظار داشت که همه چیز برایش گل و بلبل باشد. این حق طبیعی یک تماشاگر است که یک فیلم را دوست نداشته باشد و حتی نسبت به فیلمی تند بشود.فیلمساز اصلا نمیتواند انتظار داشته باشد که همه رفتارها با او گل و بلبل باشد. در جشنوارههای مختلفی که من میروم آنطور که میگویند من تاحالا ندیدهام که فیلمی را هو کنند. شاید در بعضی از فستیوالها در گذشته چنین اتفاقی افتاده اما این اتفاق زیادی در رسانهها درشت شده است.
فرهادی با بیان اینکه این رفتار را به عنوان یک اصل نپذیرید، اظهار کرد: این اخلاق به نظرم خیلی چیزی نیست که آن را به عنوان یک اصل بپذیریم. این باعث میشود که فیلمساز و گروهش که در آن شرایط سخت مملکت که خودمان میدانیم، کار کردهاند و برای اولین نمایش فیلمشان شوق و ذوقی دارند، با این رفتار خیلی اذیت بشوند.
این کارگردان سینمای ایران در پایان با تاکید بر اینکه
نشستن عوامل تولید یک فیلم در کنار منتقدان برای تماشای فیلمشان اشتباه
است، گفت: در هیچ کجای دنیا، در نمایشهایی که برای رسانهها و منتقدان
است، گروه سازنده فیلم اجازه حضور در سالن را ندارند. من تاکنون فیلمم را
در جشنوارهای با منتقدان ندیدهام. یعنی اینکه من نباید در سالن باشم تا
آنها برای اظهارنظر، احساس آزادی کنند. اینجا شاید به دلیل اینکه هم
منتقدان و هم مردم در سالن حضور دارند این اتفاق پیش میآید. امیدوارم
این مساله در سالهای آینده حل
شود و گروه سازنده فیلم همزمان با منتقدان که نگاه دقیقتری دارند در سالن
نباشند و جلسه پرسش و پاسخ هم با یک تاخیر برگزار شود.
«خانوم»، نخستین ساخته تینا پاکروان، پنجمین فیلمی بود که در برج میلاد اکران عمومی شد. تینا پاکروان اثری اپیزودیک و زنانه را خلق کرده بود که جزو آثار مهم این دوره از جشنواره محسوب میشود و شاید تعبیری که پاکروان داشت مبنی بر روایت سه زن، سه نقطه تهران، از شمال تا جنوب، تعبیر جالبی برای این فیلم باشد که البته مشکل داستان پردازی برای این اثر نیز به قوت خود باقی است.
امین حیایی، شقایق فراهانی، سیامک
انصاری، اشکان خطیبی، اندیشه فولادوند، پانتهآ پناهیها، نقی سیف جمالی،
حمیرا اعظمی، سوگل خالقی، مجتبی طهماسبی در این فیلم نقش آفرینی کرده اند و فیلم از ترکیب مناسبی مقابل دوربین و البته تا حدودی در پشت دوربین برخوردار است، با این حال، سخن گفتن از اینکه، این فیلم می فروشد، اندکی دشوار است.