لایحه ساماندهی نمای ساختمان‌های تهران پس از گذشتن از خوان شورای شهر حالا قرار است به شهرداری‌های 22 منطقه تهران ابلاغ شود. نگرانی بابت از دست‌رفتن هویت تاریخی شهر تهران و ناهماهنگی ساختمان‌های جدید با معیارهای معماری ایرانی و آشفتگی در نمای ساختمان‌ها باعث ارائه این لایحه شده است.
نمای ساختمان در پایان کار ضابطه‌مند نیست
به گزارش فرهیختگان، منوچهر سنایی، مدیرکل سابق شهری و شوراها در استانداری تهران با بیان اینکه شهرداری مناطق هیچ نظارتی به نمای ساختمان‌ها ندارند می‌گوید: «از زمان گسترش ساخت‌وسازها در تهران هیچ ضابطه‌ای مبنی‌بر رعایت اصول نمای شهری در پایتخت از سوی شهرداری‌ها اعمال نشده است.» او ادامه می‌دهد: «در ارائه پایان کار از سوی شهرداری مناطق بندی برای رعایت ضوابط نمای شهری و زیبایی شناختی در ساختمان‌ها در نظر گرفته نشده است.» به گفته این کارشناس امور شهری، لازم است نمای ساختمان‌ها همچون نقشه پلان که تحت ضوابطی باید از سوی مهندس ناظر تایید شود، مورد توجه قرار بگیرد.
اگر قانون بود تهران به این اوضاع نمی‌افتاد
عبدالحسین مختاباد، عضو شورای شهر تهران که با اجرای لایحه نمای ساختمان‌ها در تهران موافق است می‌گوید: «اگر الزاماتی در مورد نمای ساختمان وجود داشت تهران به این اوضاع دچار نمی‌شد و هرکس به سلیقه خود ساختمان نمی‌ساخت.» او با بیان اینکه هیچ ساختاری در رعایت ضوابط نمای ساختمان در تهران نداریم، می‌افزاید: «معماری اسلامی- ایرانی یکی از الزامات در لایحه نمای ساختمان‌هاست که براساس آن ساخت‌وسازها در پایتخت باید به‌گونه‌ای باشد که با فرهنگ و اعتقاد ایرانی- اسلامی سازگار باشد.» مختاباد می‌افزاید: «ادامه روند ساخت‌وسازها برای شهرتهران ناامید‌کننده است و با اجرای این قانون شهرداری ملزم به رعایت قوانین مربوط به نما در ساختمان‌هاست.»
سلیقه‌های مختلف نمای تهران را شهر فرنگ کرده است
غلامرضا انصاری، عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران هم در این مورد با اشاره به اینکه اعمال سلیقه‌های مختلف در ساخت‌وسازها در تهران این شهر را به شهر فرنگ تبدیل کرده می‌گوید: «شهر هویت خود را از نمای خود می‌گیرد و مسئولان شهری باید در حفظ هویت شهری و ارتقای کیفی نمای شهر توجه داشته باشند.» او می‌افزاید: «ارزیابی دوره‌های تمدنی مختلف نشان می‌دهد که در هر دوره معماری شهری یکی از نشانه‌های هر دوره به حساب می‌آید از آن جمله کاروانسراها و بناها در دوره‌های تاریخی مختلف را می‌توان نام برد.» انصاری با تاکید براینکه ما موظفیم هویت خود را از بعد معماری معرفی کنیم، می‌گوید: «متاسفانه در سال‌های اخیر در این حوزه با غفلت جدی مواجه هستیم و در حفظ میراث فرهنگی کوتاهی کردیم. اخیرا با اقدامی مواجه هستیم و تخریب بناهای اطراف حرم شاهچراغ برای توسعه حرم نوعی بی‌اعتنایی به بناها و بافت‌های قدیمی است.»
تخریب بناهای ارزشمند تاریخی برای ساخت‌وساز در تهران
او ادامه می‌دهد: «در تهران بارها و بارها شاهد بودیم که ساختمان‌های ارزشمند تاریخی را برای انبوه‌سازی و تغییر کاربری مورد تعرض قرار داده‌اند. متاسفانه این حساسیت نه در مدیران شهری وجود داشته است و نه در مسئولان شهرسازی. همچنین در همه دوره‌ها هماهنگی ارگانیک بین میراث فرهنگی و دستگاه‌های اجرایی نداشتیم.» این عضو شورای شهر تهران می‌افزاید: «در شهرهای زنده دنیا مثل پاریس و لندن بافت مرکزی با همان معماری سنتی حفظ می‌شود و اجازه هیچ نوع تغییر نما به این ساختمان‌ها داده نمی‌شود و تغییرات داخلی هم با نظر کارشناسان انجام می‌شود. در این شهرها نوسازی و معماری نوین در مناطق جدا به‌عنوان «نیوسیتی» و شهر جدید انجام می‌شود.» انصاری با تاکید بر اینکه معماری جدید باید جدا از بافت سنتی باشد معتقد است: «در چند دهه گذشته به‌خصوص در هشت سال اخیر اکثر مناطق زیست‌محیطی و خوش آب و هوا به‌ویژه مناطق شمال تهران که اکثرا در گسل‌های زلزله قرار دارند، مورد تخریب و ساخت‌وساز قرار گرفته‌اند.» این عضو شورای شهر می‌افزاید: «در مناطق شمالی تهران در کوچه‌های 10 متری برج‌های 10 طبقه ساخته شده و بافت طبیعی و سبز مناطق را از بین برده است.»
شهردار خوش‌سلیقه در مناطق تهران نداریم
او می‌افزاید: «رعایت برخی از نکات در مدیریت شهری نباید نیاز به بخشنامه و قانون داشته باشد. اگر شهردار منطقه خوش‌سلیقه‌ای داشته باشیم اجازه نمی‌دهد ساختمان‌های مختلف با هر سلیقه‌ای در منطقه ساخته شوند که متاسفانه نداریم. این کار هویت شهر را از بین برده و زیبایی و نگاه بصری بیننده را دگرگون کرده است.» انصاری می‌افزاید: «در مناطق یک، سه و شش در تهران ساخت‌وسازهای وحشتناکی انجام شده که هیچ نظارتی بر رعایت زیبایی آن انجام نشده و هر صاحب ملکی سلیقه خود را اعمال کرده است.»
بی‌توجهی به عناصر ایرانی در ساخت برج میلاد
به گفته این عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر، ذوق ایرانی و فرهنگ ایرانی در ساخت نماهای شهری اهمیت دارد. برج آزادی و نمای ورودی دانشگاه تهران قبل از انقلاب ساخته شده و علی‌رغم اینکه نمادهای امروزی و مدرنی هستند اما عناصر زیبایی‌شناختی ایرانی در این کالبدهای بی‌جان به کار رفته است در حالی که در برج میلاد کوچک‌ترین نمادی از تمدن ایرانی رعایت نشده است. انصاری با بیان اینکه با حساسیت شورای شهر موضوع توجه به نمای شهری بیشتر مورد بررسی قرار می‌گیرد، می‌افزاید: «این کار نیاز به انگیزه دارد، از یک طرف صاحبان ساختمان‌ها باید برای توجه به نمای ساختمان به خوبی توجیه شوند و از سوی دیگر شهرداری هم همکاری داشته باشد و به ساختمان‌هایی که نکات مهم نماسازی در آنها رعایت نمی‌شود، مجوز پایان کار ندهد.» به گفته این عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر آشفتگی بصری در شهر تهران نه‌تنها نگاه شهری نسل فعلی را دچار خسران می‌کند بلکه برای فرزندان آینده که قرار است تهران را به‌عنوان پایتخت و ابرشهر در تاریخ بشناسند مشکلاتی به دنبال دارد.»
