با گذشت چند روز از هجدهمین جشن خانه سینما، همچنان نقدهای جدی به کیفیت و جزئیات برگزاری این جشن در فضای مجازی مطرح میشود و در این میان، مهمترین نقد به بایکوت غیرمنتظره عباس کیارستمی در این رویداد و سهم چهار ثانیهای این هنرمند فقید از این جشن بازمیگشت؛ واقعهای که برای دوستداران سینمای ایران، دور از تصور و باورنکردنی بود و به همین دلیل، حتی برخی سینماگران نیز گلایهمندیشان را نشان دادند.
به گزارش «تابناک»، شامگاه دوشنبه بیست و دوم مردادماه، هجدهمین جشن خانه سینما در میدان مشق (باغ ملی)، با حضوری شماری از سینماگران مطرح کشور برگزار شد. در این دوره از جشن خانه سینما ـ که با دبیری کمال تبریزی و مدیریت اجرایی بیژن میرباقری برپا شده بود ـ برترینهای سینمای ایران به انتخاب هیأت داوران جشن خانه سینما معرفی شدند.
پس از فروکش کردن هیجانات اولیه پیرامون برگزاری این دوره از جشن خانه سینما، در فضای مجازی نقدهای بیشتری به روند برگزاری این رویداد مطرح شد و این نقدها کمابیش در فضای مجازی همچنان ادامه دارد؛ نقدهایی غالباً درست که نشان میدهد عامه مردم نسبت به الزامات چنین رویدادی نگاه جامعتری از برگزارکنندگان جشن هجدهم دارند.
جدیترین نقد وارد آمده به جشن خانه سینما، بایکوت عباس کیارستمی است. اگر واقعاً برخی سینماگران به حرفهایشان درباره نقش کیارستمی در ایجاد یک فضای نو در سینمای ایران و جهان اعتقاد دارند، چرا یک کلیپ یک دقیقهای برای بزرگداشت این هنرمند در جشن خانه سینما پخش نشد و به چه دلیل عملاً کیارستمی توسط همصنفهایش بایکوت شد؟ تنها نوید محمدزاده بود که خیلی کوتاه یادی از کیارستمی کرد و همین اشارهای نیز در چنین جوی قابل ستایش است.
برخی نقدهای درون گروهی نیز جنبه رسانهای یافته و به عنوان نمونه، شادمهر راستین فیلمنامه نویس کوتاه نوشته است: «سهم ما از ياد كيارستمی در جشن خانه سينما چهار ثانيه بيشتر نبود. آقايان تبريزي و شاهسوارى دست مريزاد» و البته برخی در ادامه این نقد را مطرح کردند، از مدیران جشنی که سینمای هنر و تجربه -به عنوان نزدیکترین نگاه به سینمای کیارستمی- را از رقابت در بخش اصلی کنار میگذارند، نباید توقع داشت که کیارستمی را نادیده نگیرند.
نقد دیگر به جشن هجدهم، عدم حضور شمار قابل توجهی از سینماگران در این رویداد بود. هرچند چهرههایی چون رضا عطاران، رضا کیانیان، فرهاد اصلانی، مجید مظفری، مریلا زارعی، رخشان بنیاعتماد، جهانگیر کوثری، حسین پاکدل، مانی حقیقی، عبدالرضا اکبری، مهدی فخیمزاده، بابک حمیدیان، فرشته طائرپور، نیکی کریمی، علیرضا شجاعنوری، افسانه بایگان، پیمان معادی، پانتهآ بهرام، مهناز افشار، ساره بیات و محمدحسین مهدویان در این جشن حاضر بودند، طیف وسیعی از چند هزار عضو خانه سینما از جمله بسیاری از اعضای مطرح به این جشن نیامدند.
بر اساس یک تحلیل، این عدم حضور نشانه اعتراض گروهی از سینماگران به ضعیفترین هیأت مدیره تاریخ خانه سینما بوده و تحلیلی دیگر، عدم دعوت مناسب از سینماگران و منتقدان را عامل غیبت شمار قابل توجهی از ایشان در جشن هجدهم ارزیابی میکند. البته چند هزار صندلی در باغ ملی پر شده بود که مشخص نبود حاضران دقیقاً با چه ترکیبی حضور دارند و سهم هر گروه چه تعداد صندلیهای این جشن بوده است!
شاید همین فضای غیرشفاف باعث شده تا نقد دیگر به این جشن نیز معنا پیدا کند و آن نقد نیز نسبت به جایگاه و تأثیرگذاریِ جوایز خانه سینماست. از زمان برگزاری جشن هجدهم تاکنون بیش از آنکه جوایز مورد توجه قرار گیرد، حواشی جشن مورد توجه افکارعمومی بوده و این نشانه خوبی برای رویدادی نیست که ظاهراً برگزیدگانش پس از یک دوره داوریِ دست جمعی صنوف سینمایی انتخاب شدهاند.
جوایز و جشنها یا نظیر اسکار و کن، اعتبارآفرین هستند و منجر به افزایش اقبال عمومی و ایجاد ظرفیتهای اقتصادی برای آثار سینمایی میشوند و یا همچون جشنواره فیلم فجر، این اعتبار را در قالب یک جایزه نقدی به عوامل فیلمها میدهند. با این حال جشن خانه سینما فاقد هر دو رویکرد است و حتی توانمندی و پشتیبانی مالی در حد جشن حافظ نیز ندارد. با این اوصاف، چرا باید جشن خانه سینما را تا زمانی که بدین شکل برگزار میشود، بیش از فرصتی برای دیدار دوباره سینماگران، جدی گرفت؟