تعریف پول
در تعریف ابتدایی، پول وسیله، قطعه یا شیء است که انسانها برای تبادل خواستهها، خدمات، کالاها و نیازهای خود مورد استفاده قرار میدهند. در تعریف دیگر، پول عبارت است از آن چیزی که در داد و ستد و مبادله مورد قبول عموم افراد جامعه باشد . معمولاً بجز اسکناس و مسکوک و سپردههای دیداری( که بصورت چک قابل انتقال است)، سایر انواع دارائیها را نمیتوان پول نامید.
در تبدیل پول به دارائیهای دیگر با دو نوع دارائی مواجه میشویم:
1- دارائیهایی که به آسانی قابل نقد شدن هستند و به سهولت و سرعت میتوان آنها را به پول نقد تبدیل نمود. نقد شوندهترین دارائیها عبارتند از : سپردههای غیر دیداری یا همان شبه پول.
2-دارائیهایی که به سهولت قابل تبدیل به پول نقد نیستند؛ برای نمونه: زمین و ساختمان.
وظایف سنتی پول
معمولاً سه وظیفه سنتی برای پول ذکر شده که عبارتند از:
1- وسیله مبادله، 2- واحد شمارش یا سنجش و 3- ذخیره ارزش یا ثروت.
انواع پول
1-پول نقد؛ شامل اسکناس و مسکوک.
2-پول بانکی؛ شامل وجوه و اعتبارات بانکی در بانکهای تجاری.
3- پول الکترونیک؛ شامل کارتهای اعتباری.
شبه پول
شبه پول نزدیکترین جانشین برای پول است. یکی از مهمترین خصوصیات شبه پول، ضد تورمی بودن آن در کوتاهمدت است چرا که دارندگان این دارائی لااقل برای مدتی از هزینه و خرج کردن آن، منصرف شدهاند.
سرعت گردش پول
منظور از سرعت گردش پول تعداد دفعاتی است که به وسیله یک واحد پولی در زمان محدود و مشخص، اعمال گوناگون انجام میگیرد. مثلاً اگر گردش یک اسکناس 1000ریالی در طول سال 2 بار باشد، قدرت خرید این اسکناس معادل 2000 ریال در سال است و اگر این گردش 5 بار باشد ، قدرت خرید آن 5000 ریال است. بنابراین افزایش و کاهش سرعت گردش پول دقیقاً همان نقش افزایش و کاهش پول در جریان را ایفا میکند.