تیتر این نوشتار را تقریبا میتوان جزو مسلمات فرهنگی ما دانست؛ چنان که شایع است معتقدیم هنر نزد ایرانیان است و بس! شما هم فکر میکنید ما ایرانیان باهوشترین مردم جهان هستیم و این ناشی از همان خون آریایی است که در رگهایمان جاری است؟!
به گزارش جام جم، بیایید نژادپرستی، خود بزرگبینی و غرور کاذبمان را کنار بگذاریم و نتایج مستند تحقیقات علمی را در این باره ببینیم. دانشمندان برای بررسی میزان هوشمندی افراد از آزمونهای ضریب هوشی استفاده میکنند. ضریب هوشی یا بهره هوشی یا هوشبهر، ( IQ سرواژه Intelligence Quotient) عددی با میانگین صد و انحراف معیار 15 است. از این رو در ردهبندی و تقسیم هوش به صورت میانگین نزدیک 70 درصد مردم دارای هوش متوسط، 12 درصد هوش بالاتر از متوسط، 2 درصد بسیار باهوش و یک درصد افراد برگزیده را دربرمیگیرند. همین روند درباره افراد کمهوش، واپسمانده ذهنی و... در سوی دیگر مطالعه پابرجاست. مثلا دانشمندان ضریب هوشی استفن هاوکینگ، فیزیکدان سرشناس بریتانیایی را حدود 160، ضریب هوشی آلبرت اینشتین را بین 160 تا 190 و ضریب هوشی گری کاسپاروف، قهرمان بلندآوازه شطرنج را 190 ارزیابی کردهاند. اما بیشتر مردم ضریب هوشی حدود صد و کمتر از آن را دارند.
هوش متوسط ایرانیانحدود ده سال پیش ریچارد لین، روان شناس و استاد 81 ساله دانشگاه اولستر بریتانیا نتایج تحقیقات خود را در این باره منتشر کرد. وی در مطالعات خود دو متغیر نژاد و هوش را مد نظر قرار داد و به این نتیجه رسید که باهوش ترین مردم جهان با ضریب هوشی 105 و بالاتر، مردم کشورهای شرق آسیا (چین، کره شمالی و جنوبی و ژاپن) هستند. پس از این کشورها و در رده میانی کشورهای اروپایی، روسیه، آسیای مرکزی و قفقاز و مغولستان قرار میگیرند که متوسط ضریب هوشی آنها 90 تا صد است. پس از آنها کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا شامل هند، پاکستان، ایران و کشورهای آسیای جنوبی و نیز مردم دو قاره آمریکای شمالی و جنوبی با ضریب هوشی 85 تا 90 قرار میگیرند. جایگاه بعدی نیز به کشورهای آفریقایی میرسد که ضریب هوشی آنها 70 تا 80 است و پس از آن مردم اقیانوسیه (از جمله استرالیا) و در نهایت کشور آفریقایی بوتسوانا، با داشتن کمترین میزان ضریب هوشی یعنی ضریب هوشی 60 تا 70 در آخرین رده قرار میگیرند.
همچنین تحقیقات ریچارد لین نشان داده در شرایطی که میانگین ضریب هوشی مردم جهان در سال 1329 بالای 91 بوده است تا سال 1429 به 86 کاهش خواهد یافت. برخی پژوهشگران علت آن را در پیشرفت فناوری و استفاده کمتر مردم از مغز در مقایسه با گذشته میدانند. احتمالا سخت بتوانیم با این واقعیت تلخ کنار بیاییم و چه بسا نتایج این مطالعه را کتمان کنیم. از این رو خوب است به نتایج تحقیقی دیگر هم نگاه کنیم.
میانگین ضریب هوش مردم ایران 84 استدر تازهترین مطالعهای که نتایجش سال گذشته منتشر شد و اتفاقا در کشور ما و در فضای مجازی هم کلی سر و صدا به راه انداخت، کشور سنگاپور با میانگین 108 امتیاز در رتبه اول قرار دارد و در واقع از میانگین جهانی فاصله زیادی گرفته است. پس از آن کره جنوبی با 106امتیاز و ژاپن با 105 امتیاز در رتبههای دوم و سوم جای گرفتهاند.
رتبه چهارم نیز به ایتالیا اختصاص دارد که توانست 102 امتیاز را از آن خود کند و پس از آن ایسلند، مغولستان، سوئیس، اتریش و چین قرار دارند که ضریب هوشی میانگین مردم آنها نمره نزدیک به صد را از آن خود کرده است. میان کشورهای عربی خلیج فارس عراق با 87امتیاز در رتبه اول جهان عرب و بیست و یکم دنیا جای دارد و پس از عراق نام کویت با 86 امتیاز دیده میشود. رتبهبندی کشورهای عربی پس از عراق و کویت عبارتند از یمن با 85 امتیاز در رتبه سوم، امارات، اردن، عربستان و مغرب با 84 امتیاز در رتبه چهارم جهان عرب و 23 و 24 جهان، الجزایر، بحرین، لیبی، عمان، سوریه و تونس با 83 امتیاز در رتبه پنجم جهان عرب و 25 جهان قرار دارند. با وجود شهرت فرهنگی کشورهای مصر و لبنان در جهان عرب، لبنان در رتبهبندی جدید با کسب 82 امتیاز و مصر با 81 امتیاز رتبههای نزدیک به آخر در جهان عرب را به خود اختصاص دادهاند، ولی شرایط این دو کشور در مقایسه با قطر با 78 امتیاز و سودان با 71 امتیاز که آخرین کشور عربی در این فهرست است، اندکی مناسب تر است. ایران نیز با کسب 84 امتیاز در رتبه 23 جهان و جزو کشورهای متوسط محسوب میشود.
در این رتبهبندی ضریب هوشی شهروندان چندان به تمدن و اقتصاد کشور ارتباط ندارد، زیرا در فهرست مشخص شده مغولستان رتبه ششم جهان را دارد، اما آمریکا با 98 امتیاز رتبهای پایین تر از سطح بسیار خوب ( با نمره صد) را به خود اختصاص داد. آمریکا در رتبهبندی جدید با اسپانیا و فرانسه هم امتیاز است، اما انگلیس صد امتیاز را از آن خود کرده است و روسیه نیز 97 امتیازی است.