شاخص رقابت پذيري جهاني كه هر ساله توسط مجمع جهاني اقتصاد براي اغلب كشورهاي جهان محاسبه و گزارش آن منتشر مي شود‘ شاخص مهمی است؛ زیرا رقابت حرف نخست اقتصاد امروز جهانی است و از کوران رقابت است که منفعت خریداران و سود شرکت‌ها حداکثر می‌شود.
بر خلاف بسیاری از متغیرهای مهم اقتصادی مانند نرخ تورم و نرخ بیکاری که برای انتشار آن داده‌های صریح وجود دارد، رقابت‌پذیری متغیری است که برای محاسبه آن باید از روش‌های غیرمستقیم و ضمنی بهره جست؛ یعنی این شاخص ترکیبی است از 12 رکن که هر یک از ارکان بین 4 تا 21 متغیر دارند؛ بنابراین آنچه به‌عنوان شاخص رقابت‌پذیری جهانی (GCI) منتشر می‌شود دربرگیرنده 114 متغیر در مورد هر کشور است که به جزئیات اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی پرداخته و برآیند آن منجر به GCI می‌شود.
بهترین رتبه کلی در این گزارش مربوط به سوئیس است و کشورهای سنگاپور و ایالات‌متحده رتبه‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند. گزارش امسال GCI شامل 140کشور است که رتبه آخر متعلق به کشور گینه است. از کشورهای همسایه، بهترین رتبه مربوط به قطر با رتبه 14 است. همچنین مالزی رتبه 18، عربستان رتبه 25، روسیه رتبه 45 و ترکیه نیز رتبه 51 را به خود اختصاص داده است. چین، دومین اقتصاد دنیا، در رتبه 28 قرار دارد. همچنین از بزرگ‌ترین اقتصادهایی که رتبه‌ای بدتر از ایران دارند می‌توان به برزیل، یونان، آرژانتین و مصر اشاره کرد. 15 رتبه آخر این جدول مختص کشورهای آفریقایی و آمریکای جنوبی است که حضور ونزوئلا در رتبه 132 جالب به‌نظر می‌رسد
گزارش جدید مجمع جهانی اقتصاد نشان می‌دهد که شاخص جهانی رقابت‌پذیری ایران با 9 پله بهبود نسبت به سال گذشته به رتبه 74 رسیده است.
نقاط قوت ايران در شاخص رقابت پذيري جهاني: ◀️ از بین متغیرهای تشکیل‌دهنده GCI، در شاخص میزان ابتلا به ایدز در جهان بهترین عملکرد را داشته و حائز رتبه یک شده و در نسبت بدهی دولت به تولید ناخالص داخلی رتبه 9، در نسبت پس‌انداز به تولیدناخالص داخلی رتبه 11 و در میزان ثبت‌نام در مقطع ابتدایی رتبه 14 را کسب کرده است.
نقاط ضعف ايران در شاخص رقابت پذيري جهاني: ◀️ اما در شاخص‌های مربوط به بازار کار و وضعیت شرکت‌ها عملکرد ایران ضعیف بوده است. ایران در شاخص میزان تعرفه‌های وارداتی با متوسط 3/ 27 درصد رتبه 140 و آخر، در میزان مشارکت زنان در بازار کار رتبه 139 و در میزان دسترسی به وام رتبه 138 را کسب کرده‌است.
مطابق این گزارش، ایران در بین مرحله اول و دوم توسعه قرار دارد. مراحل توسعه از دید این گزارش 3تا هستند که به‌ترتیب عبارتند از: توسعه نهاده‌محور، توسعه بهره‌وری محور و توسعه نوآوری‌محور.
نمودارهاي زير وضعيت شاخص رقابت پذيري ايران را نشان مي دهند:
