به گزارش
تابناک اقتصادی از دیرباز گفته اند که گذشته چراغ راه آینده است؛ و در این میان تاریخ اقتصاد ایران و جهان آینه ایست تمام نما از پدیده های اقتصادی که در گذشته رخ داده است. موضوع "اقتصاد ایران و جهان در گذر زمان" در این نوشتار به وقایع تاریخی بیست و چهارم بهمن ماه اختصاص دارد که به طور مستقیم و غیر مستقیم اقتصاد ایران و جهان را متاثر کرده است.
دیدار چستر باولز از ایران و مذاکره با علی امینی
1340: چستر باولز از مشاوران جان اف کندی در این روز به ایران می آید و ضمن دیدار با علی امینی (نخست وزیر وقت) از اصلاحات وی تقدیر می کند. علی امینی که نوه ی مظفرالدین، در سال 1284 در تهران به دنیا آمد. وی پس از گذراندن دوران متوسطه در ایران برای ادامه ی تحصیل عازم فرانسه شد و در سال 1310 پس از پایان تحصیلات در رشته حقوق و دکترا در رشته اقتصاد به ایران بازگشت. او پس از ورود به ایران مشاغل دولتی بسیاری را تجربه کرد تا آن که در سال 1320 معاونت نخست وزیری در دولت قوام را به دست آورد. علی امینی همچنین توانست در سال های 1329 و 1330 بر کرسی وزارت اقتصاد ملی در کابینه ی منصور و مصدق بنشیند. امینی پس از کودتای 28 مرداد در مقام وزیر دارایی کابینه زاهدی، مذاکرات با هندرسن سفیر آمریکا در ایران در مورد کمک مالی به ایران و تامین بودجه برنامه اصل 4 ترومن را اداره کرد. نقطه عطف کارنامه ی علی امینی آن بود که در سال 1340 به دنبال اعتراضات گسترده معلمان که به استعفای جعفر شریف امامی از مقام نخست وزیری انجامید، توانست با وعده اعطای وام به نخست وزیری برسد. کاهش هزینه های زندگی و قیمت ها، اصلاحات ارضی، توسعه صنایع کشاورزی و تامین حداقل معیشت کارمندان از مهم ترین برنامه های اقتصادی و تقویت دادگستری ها و آزادسازی فعالیت احزاب نیز از مهم ترین برنامه های سیاسی علی امینی محسوب می شدند. امینی، ارسنجانی را مسئول اجرای اصلاحات ارضی تعیین کرد و حسن ارسنجانی در این راه چنان سرعت و جسارتی به خرج داد که نه تنها مالکان بلکه نخست وزیر و مخالفان دولت را شگفت زده و شاه را که می خواست هرگونه تحولی هرچند سطحی در ایران به نام او تمام شود، نگران کرد. دولت امینی توانست بخشی از برنامه اصلاحات ارضی و اجتماعی را به اجرا درآورد که مورد مخالفت شدید شاه و مالکان بزرگ قرار گرفت اما با وجود این مخالفت ها 20 درصد روستاییان مالک زمین شدند. علی امینی نهایتا در تیرماه 1341 از نخست وزیری استعفا داد. از مهم ترین عوامل شکست دولت امینی می توان به اعلام ورشکستگی ایران و اقدام بازرگانان خارجی به خروج سرمایه های خود از ایران، افزایش بحران اقتصادی در کشور، مخالفت آمریکا با کمک 700 میلیون دلاری به ایران و مذاکرات شاه با کندی برای برکناری وی از نخست وزیری اشاره کرد.
برخی از وقایع مهم و اقتصادی سال 57
1357: خبر دستگیری بختیار و خسروداد مهم ترین خبر روزنامه اطلاعات در 24 بهمن ماه است. معرفی کابینه مهندس بازرگان دیگر خبر مهم جراید 24 بهمن ماه است. به رسمیت شناخته شدن انقلاب از سوی کشورهای دیگر از خبرهایی است که تیترهای مهمی را به خود اختصاص داده است. آمریکا، شوروی، لیبی، پاکستان، سودان، هند، سوریه، لبنان، آلمان، انگلیس از جمله ی این کشورها هستند. همچنین در میان خبرهای اقتصادی آمده است که سندیکای توزیع کنندگان گاز مایع، با صدور اطلاعیه ای حمایت خود از انقلاب را اعلام کردند. همچنین در خبری دیگر در این حوزه آمده است که حفاظت از پالایشگاه تهران در نهایت مسالمت و با همکاری گروهبان یک فرمانده گروهان ژاندارمری، به کارگران سپرده شد.
کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی با صدور اطلاعیه ای خبر دادند که تا دولت موقت انقلابی دعوت نکند به کار بازنمی گردند. همچنین روزنامه ی اطلاعات خبر داده بود که «لندن در انتظار آن است که اوضاع ایران روشن تر شود تا بتواند نسبت به روابط بازرگانی آینده خود تصمیم بگیرد. بانکدارانی که معاملاتشان به وسیله پول اروپایی انجام می شود نسبت به وصول 6 میلیارد دلار بدهی ایران ابراز نگرانی کرده اند.»
سقوط هواپیمای تهران ـ خرم آباد
1380: یک فروند هواپیمای توپولف ـ 154 متعلق به شرکت ایران ایرتور از تهران به سمت فرودگاه خرم آباد حرکت کرد اما در ساعت 7 و 10 دقیقه صبح هنگامی که آماده فرود در فرودگاه خرم آباد می شد دچار سانحه شده و سقوط کرد. در این حادثه تمام 119 نفر سرنشین هواپیما کشته شدند.
استقلال شیلی از اسپانیا
1818: در این روز شیلی استقلال خود را از اسپانیا اعلام کرد. شیلی با نام رسمی جمهوری شیلی کشوری است در آمریکای جنوبی و در نقشه ی این قاره به مانند یک نوار بلند و باریک میان رشته کوه های آند در شرق و اقیانوس آرام در غرب کشیده شده است. امروزه شیلی با توجه به رشد در شاخص هایی همانند توسعه انسانی، رقابت پذیری در تجارت و اقتصاد، آزادی اقتصادی و درآمد سرانه یکی از با ثبات ترین و امن ترین کشورها در آمریکای لاتین به شمار می آید. بخش مالی شیلی سریع تر از حوزه های دیگر اقتصاد طی چند سال اخیر پیشرفت کرده است. شیلی یکی از بهترین نرخ های اعتباری را در بین کشورهای آمریکا لاتین حفظ نموده است. قروض مرکب خارجی بخش های دولتی و خصوصی در پایان سال 2004 تقریبا 50 درصد کل تولید ناخالص ملی شیلی را تشکیل می داد که بر اساس استانداردهای آمریکای لاتین رقم پایینی است.
نخستین خودروی ارزان قیمت تولید شد
1903: در چنین روزی نخستین خودروی 850 دلاری فورد در کارخانه اش در خیابان ماک واقع در شهر دیترویت میشیگان ساخته شد که بعدا به یک پزشک فروخته شد. نام این خودرو «مدل ـ آ» بود. موتور این خودرو نیز بنزین سوز بود و می توانست تا 48 کیلومتر در ساعت حرکت کند. تا آن زمان اتومبیل یک کالای لوکس بود. هنری فورد با ساختن این اتومبیل در کارخانه ی خود آن را به صورت یک وسیله ضروری زندگانی درآورد که هرکس استطاعت خرید آن را داشته باشد. با توجه به قیمت این خودرو، داشتن اتومبیل از انحصار ثروتمندان خارج شد. با ورود همین اتومبیل کوچک و ارزان به بازار، آمریکا به صورت کشور اتومبیل درآمد که زندگی کردن بدون آن در این کشور دشوار است.
منابع:
آرشیو دنیای اقتصاد / ویکی پدیا
