اظهارنظرهای مختلف و عموما متضاد مسئولین وزارت جهاد کشاورزی پیرامون مدیریت واردات میوه در اواخر سال ۹۵ که ابتدا واردات میوه را امری اشتباه و مغایر با قانون حمایت از تولید داخل میدانستند اما با گذشت اندک زمانی این کار را امری ضروری دانستند؛ نشان از وجود تناقضات آشکار در سیاستگذاریهای این بخش دارد که نتیجهای جزء بهوجودآمدن رانت ندارد.
به گزارش
تابناک اقتصادی به نقل از عیارآنلاین، جلوگیری از واردات مواد غذایی و محصولات کشاورزی به کشور برای حمایت از تولید داخلی از جمله اولین نقدهای حسن روحانی به دولت دهم و از اولین وعدههای انتخاباتی وی در زمان انتخابات ریاستجمهوری بود. با شروع دولت یازدهم، رئیس جمهور باز هم موضوع واردات محصولات کشاورزی و جلوگیری از واردات محصولاتی که امکان تولید آن در داخل کشور وجود دارد را مطرح کرد که نمونه آن در چهارمین کنگره سراسری خانه کشاورز بود که دکتر روحانی در سخنانی بخشی از رسالت و وظیفه بر دوش دولت در حوزه کشاورزی را جلوگیری از واردات نابجا خواند.
توجه ویژه رئیس جمهور به کشاورزان و مسئله حمایت از تولید محصولات استراتژیک مصرفی باعث تسری سیاست جلوگیری از واردات محصولات کشاورزی به دستگاههای ذیربط ازجمله وزارت جهاد کشاورزی شد. به نحوی که محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی در راستای حمایت از تولید داخل نسبت به واردات محصولات کشاورزی واکنش نشان داد و با بیان اینکه نان برخی در واردات است معتقد بود عدهایدر پی واردات محصولاتی هستند که در داخل به میزان کافی تولید می شود و تولیدکنندگان نیز برای تولید و عرضه این محصولات هیچ مشکلی ندارند.
واردات قانونی میوه علیرغم مخالفت رئیس جمهور و وزیر جهاد کشاورزی
در آذرماه امسال بود که به دلیل سرما و برف شدید، افت دمای محسوسی در استانهای شمالی کشور اتفاق افتاد و منجر به نابودی ۳۰ درصد از مرکبات ۳ استان مازندران، گیلان و گلستان شد. سرمازدگی پرتقالهای شمال کشور علاوه بر وارد کردن خسارت ۱۰۰۰ میلیاردی به باغداران، ساماندهی بازار و عرضه وتقاضای میوه شب عید را با مشکلات فراوانی مواجه کرد.
به دلیل سرمازدگی پرتقالهای باغداران شمال کشور بحثها و اظهار نظرها در خصوص واردات میوه و تنظیم بازار شب عید شروع شد که محمد علی طهماسبی، معاون امور باغبانی وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به سرما زدگی پرتقالهای شمال، تولید مرکبات در کشور را ۴ میلیون و ۷۰۰ هزار تن برآورد کرد و معتقد بود سرمازدگی اخیر ۳۰۰ الی ۴۰۰ هزار تن پرتقال از بین برده است که با توجه به تولید ۷۵۰ هزار تن پرتقال جنوب کشور و همچنین ذخیره سازی مرکبات شمال برای تنظیم بازار شب عید نیازی به واردات نیست.
در همین راستا و در اواخر دیماه سال ۹۵، مدیرکل دفتر میوههای گرمسیری و نیمهگرمسیری وزارت جهاد کشاورزی بیان داشت که تا اواخر فروردین ماه ۱۳۹۶ مشکلی در زمینه پرتقال در بازار وجود ندارد. همچنین در ۱۸ دی ماه، حیدرپور، رئیس سازمان جهاد کشاورزی مازندران، میزان ذخایر پرتقال سالم در انبارهای فنی و سرخانههای مازندران را ۵۰۰ هزار تن اعلام نمودکه با توجه به نیاز ۴۳ هزار تنی برای بازار شب عید عملا نیازی به واردات دیده نمیشد.
گاهی به نعل و گاهی به میخ زدن وزارت جهاد کشاورزی
اسفند ماه سال گذشته مسئولین وزارت جهاد کشاورزی علیرغم اظهار نظرهای ماههای قبل خود به بهانه ساماندهی بازار عرضه و تقاضای میوه شب عید واردات پرتقال به کشور را خواستار شدند و شرکت نهادههای دامی( جاهد) به عنوان کارگزار و مباشر دولتی موظف به واردات پرتقال از ترکیه و مصر شد. در همین راستا، حجتی، وزیر جهاد کشاورزی علیرغم مخالفتهای قبلی معاونین ارشد وزارتخانهاش پیرامون واردات میوه و پرتقال به کشور به دلیل کافی بودن تولیدات مرکبات داخلی، بحث واردات پرتقال را مطرح کرد و اظهار داشت این واردات به صورت محدود و برای تنظیم بازار میوه شب عید و اینکه مردم دچار زحمت نشوند صورت گرفته است.
اظهار نظرهای مختلف و عموما متضاد مسئولین وزارت جهاد کشاورزی پیرامون مدیریت واردات میوه در ۳ ماه پایانی سال ۹۵ که ابتدا واردات میوه را امری اشتباه و مغایر با قانون حمایت از تولید داخل میدانستند اما با گذشت اندک زمانی واردات میوه را امری ضروری اعلام کردند نشان از وجود تناقضات آشکار در سیاستگذاریهای مربوط به این بخش دارد که نتیجهای جزء به وجود آمدن رانت و به دنبال آن بدست آوردن سود سرشار برای عدهای خاص و در مقابل فقدان انسجام بازار کشاورزی و شکل نگرفتن هستههای پسین و پیشین تولید ندارد.
آمار و اطلاعات غیر شفاف کمک حال رانت در واردات میوه
یکی از عمدهترین مشکلات بخش کشاورزی نبود آمار و اطلاعات دقیق از میزان تولیدات و موجودی انبارها است. این خلاء بزرگ در بخش کشاورزی باعث شده است مسئولین آمار و ارقام مختلفی از میزان نیاز، موجودی انبارها و واردات محصولات کشاورزی ارائه دهند. نمونه آن واردات پرتقال برای تنظیم بازار شب عید سال ۹۶ بود که آمارها و گزارشهای ضدو نقیض از میزان مرکبات موجود در کشور ارائه شد و نتیجه آن واردات پرتقال به کشور بود که مغایرت اساسی با اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولیدکنندگان داخلی دارد.
ارائه آمارهای ضدو نقیض حاکی از آن است که اطلاعات شفاف و دقیق از وضعیت تولید و بازار در این زمینه وجود نداشته و سازمانهای مختلف به صورت سلیقهای اقدام به برنامهریزی میکنند که نتیجهای جزء سوء استفاده و رانت ندارد.