کارشناسان ارشد نظام بانکی در میزگر تلویزیونی با اشاره به اینکه نرخ سود ۱۵ درصدی شورای پول و اعتبار عملیاتی نشده است گفتند: در شرایط کنونی بانک‌ها دچار تنگناهای اعتبار هستند و همین امر کاهش سود را با بن‌بست مواجه کرده است.
به گزارش فارس به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، رئیس موسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تهران گفت: از دهه 80 بانکداری خصوصی (غیر دولتی) در کشور راه اندازی شد و نوعی رقابت بیهوده به وجود آمد و بانک‌ها وارد رقابت‌های بنگاه داری شدند.
تیمور رحمانی گفت: ما از دهه 80 به دلیل نداشتن تجربه، آمادگی رقابت با بخش خصوصی را نداشتیم.
تیمور رحمانی به نقش بانک مرکزی در مورد پیش بینی ها و نوسانات پولی اشاره کرد و گفت: بعضی از مبادلات اقتصادی سود آور نبودند، دارایی‌های بانک ها را راکد کردند و بانک عملا سودآوری لازم را نداشتند.
رحمانی افزود: بانک ها علاقه دارند که مقررات سیاست های پولی را دور بزنند.
وی گفت: روی مقررات بانکی مصمم نبودیم، از نظر تئوری اقتصادی نرخ سود باید برابر با نرخ بلند مدت اقتصادی باشد چیزی به اندازه 4 درصد.
وی اضافه کرد: نرخ سود بانکی را نمی توانیم کاهش دهیم چون با زیر ساخت های اقتصادی سازگار نیست.
تیموری با اشاره به افزایش نرخ سود بانکی گفت: بانک های دولتی و خصوصی بجای رقابت در کارهای اقتصادی و توسعه زیر ساخت های اقتصادی و حمایت از کارهای اقتصادی در پرداخت سود بانکی با یکدیگر رقابت کردند که رقابت پرداخت نرخ سود برای اقتصاد کشور مشکل ایجاد می کند.
رحمانی گفت: بانک مرکزی باید برای خارج کردن اقتصاد کشور از این رقابت بیهوده کاری انجام دهد.
تیمور رحمانی از طرف دیگر به ناچاری بانک ها به پرداخت نرخ سود بانکی بالا برای رقابت اشاره کرد و گفت: بانک ها بصورت انفرادی نباید در تعیین سود بانکی تاثیر گذار باشند و باید تابع مقررات نظام بانکی کشور باشند.
وی افزود: بانک مرکزی باید از زمان های حساس بانک‌ها در پرداخت تعهداتشان حمایت کند تا مجبور نشوند برای جذب سرمایه های عمومی زیر بار تعهد سود بیشتر بروند. رئیس موسسه تحقیقات اقتصادی دانشگاه تهران گفت: با نرخ سود بالا رشد اقتصادی نخواهیم داشت.
*نرخ سود 15 درصدی در نظام بانکی عملا اجرا نشد
علی دیواندری دبیر همایش سیاست های پولی و ارزی دیگر مهمان برنامه تیتر امشب با اشاره به پرداخت ضرر و زیان بانک های مقروض به بانک مرکزی گفت: بانک های مقروض مشمول جریمه ای 34 درصدی می شوند تا از تسهیلات بانک مرکزی استفاده نکنند.
او دلیل این امر را اعمال نشدن جریمه ها دانست و افزود: در این صورت بانک ها با استقراض از بانک مرکزی و سرمایه گذاری خارجی باعث افزایش پایه پولی و تورم می شوند که به صلاح اقتصاد کشور نیست.
او با بیان اینکه بسیاری از بانک‌ها به دلیل انضباط مالی عملا به بانک مرکزی مقروض نیستند، گفت: اگرچه برخی از بانک ها به بانک مرکزی همچنان مقروض اند که این شرایط چندان به نفع بانک ها هم نیست زیرا آنها از یک سو مجبور به پرداخت سود بانکی 20 درصد به سپرده گذاران و از سوی دیگر سود 34 درصدی به بانک مرکزی هستند که 100درصد ضرر و زیان به حساب می آید.
دیواندری با اشاره به اینکه همه مسئولان علاقمند به کاهش نرخ سود هستند اما این امر تا کنون محقق نشده است، گفت: شورای پول و اعتبار با تعیین نرخ 15 درصد برای نرخ سود عملا به وظایف خود عمل کرده اما می بینیم که متاسفانه این امر تا این لحظه هم محقق نشده است.
او افزود: در شرایط کنونی بانک‌ها دچار تنگناهای اعتبار هستند و همین امر کاهش سود را با بن بست مواجه کرده است.
دبیر همایش سیاست های پولی و ارزی بازارهای رقیب را به عنوان دومین عامل عدم توفیق بانک ها برای کاهش نرخ سود عنوان کرد و گفت: بانک ها در صورت کاهش نرخ سود باعث می شوند تا سرمایه گذار سرمایه خود را از بانک خارج کند، لذا بانک ها برای آنکه به جریمه 34 درصدی بانک مرکزی دچار نشوند تا این لحظه نتوانسته اند نرخ سود بانکی را کاهش دهند.
او با بیان اینکه کاهش نرخ سود بانکی نیازمند زیرساخت هایی است که اگر اعمال نشود رانت ایجاد می کند، گفت: با توجه به اقتصاد سیستمی کشور بانک مرکزی نمی تواند همه امور را به تنهایی به کنترل خود درآورد زیرا مجموعه ای از عوامل باید دست به دست هم بدهند تا این کاهش نرخ سود بانکی عملیاتی شود.
دیواندری ادامه داد: دولت برای تامین نیازمندی هایش بودجه لازم را در اختیار ندارد زیرا هزینه های دولت بالاست و از سوی دیگر درآمدهای نفتی نیز کاهش یافته است.
او با اشاره به اینکه اوراق بدهی در راستای تامین کسری بودجه دولت ایجاد شد که همین امر موجب ایجاد رقیبی سرسخت برای بانک ها شده است، افزود: اوراق دولتی که 23 تا 24 درصد به سرمایه گذار سود می دهد رقیب بانک هایی شده که به سپرده گذاران خود باید سود 15 درصد بدهد که نتیجه ای جز تخلیه سرمایه از بانک ها ندارد.
دبیر همایش سیاست های پولی و ارزی با بیان اینکه اقتصاد موضوعی عقلایی است نه احساسی گفت: زمانی که بانک ها را مجبور به اعطای تسهیلات 12 درصدی کردیم بانک ها به این نتیجه رسیدند که اعطای این تسهیلات آنها را به ورطه ورشکستگی می رساند، لذا تصمیم گرفتند به بنگاه داری روی آوردند.
او با بیان راهکار هایی برای خروج بانک ها از رکود گفت: یک راهکار این است که دولت بدهی خود را به بانک ها بپردازد و راهکار دوم این است که بانک مرکزی در بازار بین بانکی فعال تر شود به این صورت که فکری برای بازارهای رقیب شود و فضا را خود بانک مرکزی مدیریت کند.
