بازار خودروهای وارداتی در ايران را از بسياری جهات میتوان بازاری پرريسک تلقی کرد. بسياری از ايرانيان تاکنون در اين بازار غافلگير و مغبون شدهاند. خريداران اين بازار که به دليل تعرفههای بالای واردات خودرو عملا بيش از دو برابر قيمت واقعی خودرو را آنهم به صورت نقدی يا با دريافت تسهيلات گرانقيمت میپردازند، در بسياری موارد آسيب میبينند. آسيبهايي که در اکثر موارد قابل پيگرد هم نيست. به همين دليل، خريداران در فضايي پرابهام و پرريسک دست به انتخاب و خريد میزنند. البته در مقاطعی اين بازار به سمت ثبات پيش رفته و از ريسک آن کاسته شده اما دوباره به دليل سياستهای اشتباه يا شرايط خاص بينالمللی اين ريسکها و ضرر و زيانهای ناشی از آن اوج گرفتهاند.
به گزارش
بازتاب، اين روزها بازار خودروهای وارداتی روزهای پرالتهابی را سپری میکند و گرم و سرد چشيدههای اين بازار میدانند که وقت اوجگيری ريسکها فرا رسيده و دود اين التهاب در نهايت به چشم خريداران خواهد رفت. در ادامه، برخی از ريسکهای اين بازار و راههای اجتناب از آنها برای آشنايي علاقمندان خودرو آمده است:
انتقال ريسک سرمايهگذاری به مشتريانبا نگاهی به طرحهای پیشفروش شرکتهای واردکننده به سادگی میتوان دريافت که برخی شرکتهای واردکننده برای تامین نقدینگی خود به جای وامهای بانکی به سرمایه مشتری روی میآورند و با سرمايه مشتری اقدام به واردات خودرو میکنند. بنابراين برخی شرکتهای واردکننده با اين کار کل ريسک بازار را به مشتری منتقل میکنند. برای نمونه در اين روزها که وزارت صنعت، معدن و تجارت با بسته نگه داشتن سايت ثبت سفارش عملا به صورتی عجيب مسير واردات خودرو را سد کرده است، برخی واردکنندگان عملا امکان وارد کردن خودروهای پيشفروششده و عمل به تعهدات خود را ندارند.
پیشفروش با تحویل طولانیمدت و با تاخیرمطابق قوانین وزارت وزارت صنعت، معدن و تجارت تمامی خودروسازان و شرکتّهای واردکننده موظف هستند علاوه بر تعیین قیمت نهایی و قطعی خودرو، زمان تحویل را نیز بهروشنی و دقت به این وزارتخانه اعلام کنند. با نگاهی به طرحهای پیشفروش و بررسی زمان تحویل به مشتری، متوجه میشویم فاصله زیادی بین زمان اعلام شده به مشتری و زمان تحویل وجود دارد، چه بسیار تحویلهای ۱۲۰ روزه یا ۴ ماهه که تبدیل به تحویلهای ۶ و ۸ ماهه شده است. با اینحال مفرهایی مانند اعلام «سود دیرکرد» نیز نمیتواند دردی از مشتری دوا کند و او باید ماهها منتظر خودروی خود و هدر رفتن سرمایهاش بماند.
تفاوتهای خودرو تحویلی با ثبتنامیدر کاتالوگهای معرفی مشخصات خودرو عبارتهایی مانند اینکه «احتمال مغایرت مشخصات بروشور یا خودروی تحویلی» و یا «ممکن است خودروی تحویلی با موارد ذکر شده در کاتالوگ متفاوت باشد و ملاک خودروی تحویلی است» بسیار زیاد بهچشم میخورد. این بدان معناست که ممکن است در هنگام تحویل، خودروی متفاوتی به مشتری داده شود و شرکت فروشنده، راه هرگونه اعتراض به مغایرت خودرو را برای مشتری میبندد. واقعیت این است که علت اصلی اين امر اين است که شرکت واردکننده خودش نمیتواند به شرکت مادر سفارش توليد بدهد و خودروهای وارداتی را با سرمايه مشتريان از موجودی کشورهای همسايه خريداری میکند. به همين دليل، هر خودرو بسته به سفارش متفاوت آن، امکانات و ويژگیهای متفاوتی خواهد داشت که در اکثر موارد با خودرويي که به مشتری معرفی شده متفاوت است. تلخی ماجرا برای مشتری زمانی بیشتر میشود که برخی از این شرکتها به مشتری پیشنهاد خودرویی با رنگ دیگر و حتی مدل دیگر میدهند و تعدادی از این خودروها هم ممکن است با پایان یافتن سال تولید به دست مشتری نرسد.
البته عدم ثبات سياستهای واردات خودرو، ريسک شرکتهايي که با داشتن نمايندگی رسمی مستقيما اقدام به سفارشگذاری میکنند را به شدت افزايش میدهد و آنها را نيز مجبور میکند که دست از سفارشگذاری مستقيم بردارند. لازم به ذکر نيست که دود اين ابهامات سياستی در نهايت به چشم مشتريان خواهد رفت.
افزایش قیمتهادر بازه زمانی که خودرو از طرف شرکت واردکننده سفارشگذاری میشود تا هنگام تحویل، ممکن است به هر دلیلی با افزایش قیمت ارز مواجه شویم. با توجه به سياست تک نرخی کردن ارز، احتمال اين سناريو در حال حاضر بشدت زياد است. يعنی با افزايش شديد قيمت ارز، عملا خودروهای پيشفروش شده با هزينه به مراتب بيشتری وارد کشور میشود و شرکتهای واردکننده تلاش میکنند اين هزينهها را به مشتری تحميل کنند. هر چقدر فاصله زمانی خرید تا تحويل خودرو بيشتر باشد، ريسک افزايش پيشبينی نشده هزينهها و زيان مشتريان بيشتر خواهد بود. البته شرکتهای وارد کننده برای تحميل اين هزينههای زيادی به مشتری، دستاويزهای حقوقی هم دستوپا میکنند!
تحویل فوری خودرو، راهی امن و مطمئندر شرايط بیثباتی بازار و اوج گرفتن ريسکهای خريد خودرو وارداتی، علاقمندان خودرو بايد تلاش کنند تا با دقت در انتخاب خود تا حد امکان از ريسک تصميم خود بکاهند. لذا اگر تصمیم گرفتهاید خودروی وارداتی خريد کنید، ايمنترين راه ممکن، خريد از نمايندگی رسمی و کاهش فاصله زمانی خريد تا تحويل خودرو است. شرکتهايي که نمايندگی رسمی از شرکت مادر دارند و خودروهای فرخته شده را بصورت فوری تحويل میدهند، مشخص است که سرمايه مشتری را دستمايه کسبوکار خود نکردهاند. در چنين شرايطی احتمال همخوانی مشخصات و آپشنهای خودرو تحويلی با خودرو خريداری شده بسيار زياد است. همچنين، تحويل فوری خودرو احتمال آسيب ديدن خريدار از عوامل بیثباتی همچون بسته ماندن سایت ثبت سفارش و افزايش نرخ ارز را بسيار کاهش میدهد. در يک کلام، خودرويي بخريد که آن را سريع تحويل بگيريد. در غيراينصورت احتمال غافلگير شدنتان زياد خواهد بود!