کودک کار و پیامدهای آزار دهنده این آسیب اجتماعی چند سالی هست که گریبان شهرهای بزرگ ایران از جمله تهران را گرفته و هر روز بر دامنه آن افزوده می شود؛ آسیبی که گفته می شود تحت تأثیر مدیریت های موازی و نبود متولی مشخص تا کنون راهکار مشخصی برای حل آن ارائه نشده است. اکنون وزارت کار با همکاری شهرداری تهران در صدد اجرای طرحی است که جز رسمی کردن این آسیب و آغاز بحران های جدید خروجی مشخص دیگری ندارد.
به گزارش «تابناک»، افزایش جمعیت کودکان کاری که فعالیت شان پشت چراغ قرمزها و حاشیه خیابان ها به امری عادی تبدیل شده است، امروزه برای مدیران ارشد اجرایی کشور و کسانی که متولی حل معضلات اجتماعی هستند به یک کلاف سر در گم تبدیل شده است؛ کلافی که با وجود گذشت سال ها هنوز برای حل آن راهکاری ارائه نشده و دامنه های نگران کننده این آسیب افزایش یافته است.
اگرچه برای حل معضل کودکان کار و برطرف کردن این آسیب تا کنون راهکارهای فراوانی ارائه شده است، اما هنوز هزاران کودک بی سرپناه و معصوم در کوچه پس کوچه های کلانشهرهای کشور به کارهای سخت مشغول هستند و جامعه منتظر اقدام اساسی مسئولان اجرایی کشور برای حل این آسیب است.
تغییر شهردار تهران و تعامل قابل قبول شهردار جدید با دولت مستقر این انتظار را ایجاد کرد که حداقل در شهر تهران که در آن بیشترین جامعه آماری کودکان کار وجود دارد، در قالب یک تعامل سازنده اقدام سازنده و مثبتی در این زمینه رخ بدهد و سامان بخشی به شغل های کاذب جامعه و آسیب های اجتماعی در سر لوحه برنامه ها قرار بگیرد.
در همین چارچوب روز گذشته علی ربیعی وزیر کار و رفاه اجتماعی کشور با اشاره به دوستی دیرینه ای که با محمد علی نجفی شهردار تهران دارد، به رسانه ها گفت: دوستی دیرینهای با دکتر نجفی دارم و امروز برای عرض تبریک و بررسی مسائل آسیبهای اجتماعی تهران به دیدار وی رفتم تا با هم افزایی و کمک یکدیگر سعی کنیم چهره تهران بهتر شود.
ربیعی با تأکید بر معضل کودکان کار و آسیب هایی که متوجه این کودکان است و با بیان اینکه امروزه شاهد فعالیت برخی مشاغل در پشت چراغهای قرمز هستیم، گفت: به دنبال آن هستیم که با کمک شهرداری، خدمات پشت چراغ قرمز و چهارراهها را که عمدتا توسط کودکان و متکدیان عرضه میشود را به عنوان مشاغل خدماتی تعریف کرده و حتی تعاونی برای آنها ایجاد کرده و آنها را تحت پوشش قرار دهیم.
اینکه وزیر کار و رفاه اجتماعی پس از چهار سال حضور در این سمت این بار و به لطف دوستی دیرینه با شهردار جدید تهران در پی حل معضل کودکان کار و زدودن چهره نازیبای این پدیده اجتماعی در شهر تهران است، موضوع بدی نیست و کاملاً جای تحسین نیز دارد.
با این حال نگرانی و انتقادی که به این رویکرد وجود دارد این است که راهکار حل چنین مشکل بزرگی رسمیت بخشیدن به آن یا ساماندهی آن نیست. از این رو می گوییم رسمیت بخشیدن که وزیر گفته است، می خواهیم فعالیت کودکان کار را به عنوان مشاغل خدماتی تعریف و برای آن تعاونی ایجاد کنیم.
چاره درد کودکانی که در چهار راه ها کار می کنند و طلایی ترین دوران زندگی خود را که باید صرف تحصیل شود به بیگاری برای دیگران تلف می کنند، سامان بخشی و رسمیت دادن به فعالیت آنها نیست و برای حل آن باید به دنبال راهکارهای دیگری بود.
اینکه یک کودک کار را از ارباب کنونی اش بگیریم و او را تحت نظر تعاونی های تازه تأسیس دو باره به کارهای سابق مشغول کنیم، تنها حل صورت مسئله است و راهکار ریشه ای حل میشکل نیست.
همه کودکانی که در شهرهای کلان کشور به کارهای سخت و طاقت فرسا و خارج از عرف مشغول هستند، ایرانی نیستند و برخی از آنها تابعیت کشورهای همسایه را دارند و استخدام اجباری و رسمی آنها به کارهای اینچنینی قطعاً تبعات بین المللی سنگینی را متوجه کشور خواهد کرد.
از سوی دیگر کودکانی که تابعیت ایرانی دارند و به دلیل نداشتن سرپرست یا سرپرستان بد ناچار به چنین فعالیت هایی هستند، بر اساس قانون باید تحت حمایت های ویژه دولت و آموزش رایگان قرار بگیرند و این گروه از کودکان کار را نیز نمی توان در چنین قالب هایی گنجاند.
بر این اساس به نظر می رسد وزارت کار و شهرداری تهران در کنار سایر نهادهای مرتبط باید در قالب طرح و راهکارهای اساسی تر ضمن برخورد ریشه ای با این آسیب و حذف دلایل بروز آن به تحت حمایت قرار دادن این کودکان فکر کنند؛ کودکانی که محرومیت آنها از تحصیل و آموزش و نفرتی که تحت تأثیر رفتار زشت برخی شهروندان در وجودشان نهادینه می شود، مشخص نیست در آینده چگونه بزرگ سالانی را به جامعه تحویل خواهد داد.