با فرا رسیدن موسم عزاداری محرم، بار دیگر کوچه و خیابان های شهرهایمان مشکی پوش شده و هیأت های عزاداری، میزبان خیل عاشقان اهل بیت نبوت و سوگواران شهدای کربلا هستند؛ خیزشی عظیم و فراگیر که متأسفانه همراه با آن، برخی خصیصههای ناخوبمان نیز مجال بروز و ظهور مییابند و وسیعتر از همیشه، خودنمایی میکنند. مثل ریختن زباله های نذری در کف خیابان که مختص به محرم نیست اما در این ماه بیشتر بیشتر نمود پیدا می کند.
به گزارش «تابناک»؛ در میان تصاویر شور و حال عزاداران حسینی که جای جای شهر و روستاهای کشور را با فضایی روحانی همراه می کند و دوباره عشق و علاقه ایرانیان را به اهل بیت (ع) و سالار شهیدان به تصویر می کشد، متأسفانه تصاویر ناخوشی نیز دیده میشود که آنقدر برایمان عادی شده که به سادگی از کنار آن می گذریم.
شور و حالی که در دهه اول محرم سراسر خاک ایران را غرق در عزا و ماتم می کند، برای ایرانیان و آنهایی که در این ایام به کشورمان سفر کرده باشند، نیازمند توضیح نیست و قصد شرح آن را هم نداریم؛ اما چه کنیم که متأسفانه در کنار همه تغییرات مطلوبی که این ایام برایمان به ارمغان میآورد، برخی خصیصههای ناخوبمان نیز مجال بروز و ظهور مییابند و وسیعتر از همیشه، خودنمایی میکنند.
مثل عادت ناخوشایندمان به ریختن زباله که مختص به دهه محرم یا مناسبت های دیگر نیست و در هر مجال دیگری نیز بروز و نمود پیدا میکند؛ مثل گردشهای نوروزی و به شکل ویژه تر در روز طبیعت؛ عادتی که بسیار برایمان عادی است و به همین دلیل، هر جا بیشتر تردد میکنیم، بیشتر نشانه های زشتش را میتوان دید.
پر واضح است که این روزها، استقبال زیادمان از حضور در مراسم عزاداری نیز مشمول تعریف فوق میشود و رهاسازی زباله در معابر و خیابان ها به اوج میرسد؛ اتفاقی که توزیع حجم فراوان غذاها و نوشیدنی های نذری در این دهه بر شدتش میافزاید و به خلق صحنه های نامطلوبی منجر میشود.
صحنه هایی که معنای دیگر آن افزودن زحمت رفتگران و مأموران جمع آوری و دفع زباله است و گاه زدودن آن از چهره شهر از اواخر شب تا اوایل صبح داستان و زحمت پر غصه مأموران و رفتگران شهرداری می شود.
آمارها حکایت از دو برابر شدن حجم زباله های شهری در این روزها دارد؛ حال آنکه توان شهرداری ها برای گردآوری زباله و زباله روبی از خیابان ها و معابر، محدود و البته ثابت است. به بیان دیگر در این روز و شب ها نه به تعداد رفتگران شهر افزوده می شود و نه قرار است ماشین های مربوط به جمع آوری زباله چند برابر شوند؛ حقیقتی که باعث می شود زحمت و انرژی مضاعفی بر رفتگران و سایر متولیان نظافت شهر و روستاهای کشور تحمیل شود.
این در حالی است که ظاهراً خیلی هایمان از این موضوع بی خبریم که اگر این گونه نبود، یا تلاش میکردیم عزاداران را نسبت به این موضوع آگاه کرده و زمینه ساز کاهش تولید و رهاسازی زباله شویم، یا دست کم میکوشیدیم جمع آوری زباله را هم به فهرست خدمت رسانی به عزاداران در این روزها بیفزاییم تا در سایه آن، باری از دوش رفتگران برداریم.
رویکردی که از مدت ها پیش مورد توجه برخی قرار گرفته و تلاش کرده اند با نگاهی طنز، آن را یادآوری کنند. چیزی شبیه یک ضرب المثل تازه ساخته شده که احتمالا به گوش خیلیهایمان خورده و منظورش را درک کردهایم: «زباله نریزید؛ رفتگران از لشکر یزید نیستند!».
ضرب المثلی که ای کاش چفت و بست بهتری داشت تا کاربردی تر شده و در سایه آن، هدفش که هشیار کردن جامعه به رهاسازی انبوه زباله در این روزهای مهم است، بهتر محقق میشد اما فارغ از اشکالاتی که دارد، به نظر جای درستی را نشانه رفته است؛ اتفاقی که امیدواریم در سایه تلنگرهایی از این دست رخ دهد و مانع از وارد آمدن خدشه ای به سوگواری هایمان شود.
در فرصت بی نظیری که وحدت و هم آوایی همگانی شهر و روستاهای کشور را یکپارچه می کند و اکثریت جامعه به هر شکلی تلاش می کنند، ارادت خود را به خاندان پیامبر اکرم (ص) نشان دهند و زیبایی های فراوانی را خلق می کنند، چه خوب می شد اگر تلاشی هم در این فضا آغاز شود و یک سنت و عادت قدیمی اما زشت را برای همیشه از فرهنگ ایرانی خارج کند.
عادتی که باعث می شود، ایرانیان در نشست های گروهی و طبیعت گردی های خود، زباله های تولید شده را در طبیعت و کوچه و خیابان رها کنند و به آلودگی هایی که این اقدام برای محیط زندگی دارد، توجه نکنند.
اکنون که محرم بستری برای هم آوایی ایرانیان است و در قالب آن بسیاری از سنت های حسنه چون نذری دادن و اطعام رهگذران در دستور کار شهروندان است، چه خوب می شد اگر فرهنگ نریختن زباله در محیط زندگی نیز مورد تأکید قرار گیرد و آرام آرام یک سنت و عادت زیبای دیگر را به سنت های خوب ایرانی اضافه کند؛ عادتی که از محرم آغاز می شود و در سایر مراسم های دینی و ملی نمود دوباره خواهد یافت.