حمیدرضا بقایی متولد ۱۷ فروردین ۱۳۴۸ در همدان و سیاستمدار ایرانی است که معاون اجرایی رئیسجمهور ایران در دولت دهم بود.
به گزارش ساتین، وی رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری (از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۰) و دبیر «شورای عالی مناطق آزاد کشور و ویژه اقتصادی» بوده است. او دارای مدرک تحصیلی فوق لیسانس جغرافیای سیاسی میباشد.
بقایی در تاریخ ۲۰ فروردین ۱۳۹۰ با حفظ سمت از سوی محمود احمدینژاد به عنوان معاون اجرایی و سرپرست نهاد ریاست جمهوری برگزیده شد. بقایی در بهمن ماه سال ۹۵، کاندیداتوری خود را در انتخابات ریاست جمهوری سال ۹۶ اعلام کرد، و جناح خود را در این عرصه مستقل خواند.
سوابق اداری
احتمالاً حمید بقایی در سالهای پایانی جنگ ایران و عراق، در وزارت اطلاعات و در ستاد «مدیریت مناطق بحران» کار میکرده و سپس در معاونت ضد جاسوسی بخش مربوط به اسرائیل و عراق به عنوان رئیس اداره بررسی اطلاعات مشغول به کار شده و در سال ۱۳۷۲ به وزارت کشور منتقل گردید.
وی در سازمانهای دولتی مختلفی از جمله سازمان صدا و سیما، شهرداری تهران، وزارت علوم و سازمان میراث فرهنگی دارای مسئولیتها و سوابقی میباشد.
بازداشت حمید بقایی
غلامحسین محسنی اژهای سخنگوی قوه قضائیه در هشتادمین نشست خبری خود در ۱۸ خرداد ۱۳۹۴ عنوان کرد حمید بقایی که قرار بازداشت برایش صادر شده، از این تاریخ تحت بازداشت قرار میگیرد. وی در تاریخ ۲۸ دی همان سال، با تبدیل قرار بازداشت به کفالت، آزاد شد. دلیل بازداشت چندماهه وی تا زمان آزادی وی نامشخص بود. بقایی پس از آزادی از سلول انفرادی و با پشت سر گذاشتن ۲۲۵ روز از «بازداشت موقت» رهایی یافت و پس از آزادی طرح شکایت از تعدادی از شخصیت های سیاسی را آغاز کرد که در دوران بازداشت، به ادعای بقایی، اتهامات دروع و کذبی را به او نسبت داده بودند.
وی در واکنش به بازداشت خود، در ۶ اسفند ۱۳۹۵ گفت «خدا را شاکرم که بنده را با کیسه معمولی کیسه نکشیدند، بلکه با سنگ پا مرا کیسه کشیدند! یعنی دیگر به جای ذره بین با میکروسکوپ در تمام زندگی من و طایفهام وارد شدهاند. من اینجا اعلام میکنم حضرت عباسی نصف این ذره بین را در زندگی هر کسی میانداختند، چه چیزهایی که از تویش درنمیآمد!»
پس از اعلام خبر بازداشت حمید بقایی سوالات فراوانی پیرامون چرایی این بازداشت در محافل خبری و غیر خبری مطرح شد از این جهت خبرنگار باشگاه خبرنگاران، برای پیگیری این سوالات به سراغ "سید علیاصغر حسینی” یکی از وکلای حمید بقایی رفت.
وی در مورد چرایی بازداشت حمید بقایی توضیحاتی را در اختیار باشگاه خبرنگاران قرار داد که در ادامه عینا میآید: با عنایت به اخبار و مطالب منتشره در مورد بازداشت جناب آقای بقایی و شایعات و گمانهزنیهای بعضاً اشتباه و مغرضانه در این ارتباط، لازم به توضیح است که: اولاً: انتشار نام آقای بقایی و رسانهای شدن موضوع بازداشت وی به فاصله چند ساعت، اقدامی عجیب و مورد انتقاد است و مشخص نیست سخنگوی محترم قوه قضاییه که همواره بر حفظ حرمت اشخاص و پرهیز از اعلام نام کامل متهمین تأکید و اصرار داشتهاند، چرا در خصوص آقای بقایی به یکباره موضع خود را تغییر دادهاند، البته سخنگوی محترم پس از اعلام نام کامل ایشان مجدداً مصاحبه نموده و از این اقدام خود دفاع کردهاند و معتقدند هیچ کار خلافی انجام نشده است.
همچنین سخنگوی محترم را به فرایشات رئیس محترم قوه قضاییه در برنامه تلویزیونی مورخ ۱/۴/۱۳۹۰ ارجاع میدهیم که فرمودند: "ممکن است پروندهای در دستگاه قضایی مطرح شود اما مطرح بودن پرونده تا مجرم بودن یک فرد، فاصله بسیاری دارد.
نباید با آبروی افراد بازی شود. اگر افرادی که پیش از قطعیت یافتن احکام، نام آنها بیان شده است، شکایت کنند به طور حتم قوه قضاییه رسیدگی خواهد کرد”. ثانیاً: انتشار نام آقای بقایی بدون ذکر عنوان اتهامی و علت بازداشت وی، سوالات متعدد و حساسیتهای فراوانی را در سطح جامعه و رسانههای داخلی و خارجی ایجاد و بازار شایعات و گمانهزنیها در خصوص ایشان را به شدت داغ نمود. لذا به منظور جلوگیری از استمرار فضای شایعات و نشر اکاذیب در خصوص ایشان، اعلام مینماید طبق اسناد و مدارک موجود، اتهامی که به آقای بقایی منتسب شده مربوط است به اواخر دولت دهم که بحث پرداخت پاداش به برخی وزرا، مسئولین و مقامات دولتی مطرح بوده و نهایتاً تصمیم گرفته میشود به جای پرداخت پاداش مستقیم به این افراد، مبلغ ۳۰۰ میلیون تومان توسط نهاد ریاست جمهوری به صندوق قرضالحسنهای که ۱۶ نفر از مقامات و مسئولین دولتی از آن صندوق وام گرفته بودند، پرداخت شود تا از محل این ۳۰۰ میلیون تومان تمام یا بخشی از وامهای دریافتی این افراد از آن صندوق تا سقف ۲۵ میلیون تومان تسویه شود و النهایه مبلغ مذکور در اواخر مسئولیت آقای بقایی به عنوان معاون اجرایی و سرپرست نهاد به صندوق مذکور پرداخت شده است.
نام خود آقای بقایی هم در آن لیست ۱۶ نفرهای که بخشی از وامهایشان توسط نهاد تسویه شده، قرار داشته است و ۲۵ میلیون تومان از وام دریافتی ایشان تسویه شده است. دادسرای محترم پرداخت این مبلغ توسط سرپرست وقت نهاد ریاست جمهوری را غیرقانونی و مجرمانه تشخیص داده و اتهام اختلاس به آقای بقایی تفهیم و ایشان از تاریخ ۱۸/۳/۱۳۹۴ بازداشت شدهاند. اسناد و مدارک مربوط به قانونی بودن این پرداخت و رد اتهام انتسابی به آقای بقایی در دفاعیات مقدماتی توسط خود ایشان مطرح شده و دفاعیات تکمیلی توسط تیم وکلای مدافعین که وظیفه دفاع از ایشان را برعهده گرفتهاند، ارائه خواهد شد.
ماجرای آزاده اردکانی و حمید بقایی
آزاده اردکانی متولد ۱۳۵۷ است و در سالهای ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۰ رئیس موزه ملی ایران بود. وی در تاریخ ۱۳ بهمن ۱۳۸۸ از سوی حمید بقایی، رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی به این سمت منسوب شد. فعالیت اردکانی دانشآموخته رشته میکروبشناسی از دانشگاه آزاد اسلامی است.
اردکانی در ابتدا معلم خصوصی زبان انگلیسی اسفندیار رحیم مشائی و حمید بقایی بود. وی سپس سردبیر سایت اطلاعرسانی اجتماعی و فرهنگی میراث آریا و سایت خبرگزاری مناطق آزاد و همچنین سردبیر نشریه پارسه شد. اردکانی با پنج سال سابقه کاری در سازمان میراث فرهنگی و ۲۰ روز پس از انتصابش به معاونت موزه ملی ایران، مدیر این موزه شد.
او در هفتم ژوئیه ۲۰۱۱ بازداشت شد. وی پس از محاکمه از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب به اتهام تحصیل مال نامشروع به ۶ ماه حبس و پرداخت ۵۰ میلیون تومان جریمه نقدی محکوم شد. برکناری وی از پست ریاست موزه ملی در ۲۱ تیر ۱۳۹۰ با انتصاب داریوش اکبرزاده به عنوان سرپرست موزه به طور رسمی تأیید شد.
بقایی در بهمن ۱۳۹۵ خورشیدی، آمادگی خود را برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ اعلام کرد. وی گفت که به عنوان یک نامزد مستقل وارد این عرصه میشود.محمود احمدینژاد نیز در تاریخ ۲۹ اسفند ۱۳۹۵ با انتشار بیانیهای حمایت خود را از بقایی اعلام کرد. صلاحیت بقائی توسط شورای نگهبان قانون اساسی در ۳۱ فروردین ۱۳۹۶ رد شد.
حمید بقایی در روز یکشنبه ۱۸ تیر ۱۳۹۶ با حکم بازپرس پرونده سابق خود از مقابل خانهاش بازداشت و پس از تعیین وثیقه ۵۰ میلیارد تومانی در دادسرا و تهیه نشدن آن زندانی شد.
در ۲۲ تیر ۱۳۹۶ ، علیاکبر جوانفکر مشاور محمود احمدینژاد خبر داد که حمید بقایی، در اعتراض به بازداشت خود اعتصاب غذا کردهاست. او همچنین در مورد وضعیت جسمی بقایی ابراز نگرانی کرد. جوانفکر، در کانال تلگرامی خود ضمن اعلام این خبر نوشت که آقای بقایی به دلیل بازداشت قبلی خود «از عوارض ناشی از بیماری گوارشی و ضعف مفرط جسمی رنج میبرد». جوانفکر افزود: اعتصاب غذا و شرایط بازداشت، سلامتی بقایی را «به طور جد به مخاطره میاندازد».
در ۲۵ تیر ۱۳۹۶ حجت الاسلام محسنی اژهای در یک کنفرانس خبری اتهامات حمید بقایی را «تصرف غیرمجاز، اختلاس و تبانی در معاملات دولتی» اعلام کرد. اژهای همچنین گفت: «در روزهای اول هم که تحقیق انجام میشد مورد دیگری مطرح شد که دو میلیون یورو در اختیار متهم (حمید بقایی) بوده که این را باید به جای دیگری میداده ولی این در هیچ جایی ثبت و ضبط نشده که این موضوع هم باید پیگیری شود». بلافاصله، احمدینژاد با انتشار بیانیهای، ضمن تأکید بر «بیگناهی» حمید بقایی، تمامی اتهامهای مطرح شده دربارهٔ بقایی را «کذب محض» خواند و اقدام سخنگوی قوه قضائیه در طرح این اتهامات در مقابل رسانهها را «قابل تعقیب» توصیف کرد. احمدینژاد، پیشتر قوه قضائیه را مسئول سلامتی حمید بقائی توصیف کردهبود و از اعتصاب غذای حمید بقایی در زندان خبر دادهبود. پس از انتشار این بیانیه، عباس جعفری دولتآبادی، دادستان تهران نیز در ۲۷ تیرماه محتوای بیانیه احمدینژاد دربارهٔ حمید بقایی را «مجرمانه» دانست و بر «محفوظ بودن حق تعقیب قضایی» نگارنده تأکید کرد.
بقایی یک روز بعد از انتقال به بیمارستان و پس از ۱۸ روز بازداشت با تأمین ۲۰ میلیارد تومان وثیقه آزاد شد.
حمید بقایی معاون اجرایی دولت دهم در دادگاه سی مهر در بدو ورود به شعبه ۱۰۵۷ دادگاه ویژه کارکنان دولت مدعی شد: این دادگاه سیاسی است.
وی ادامه داد: از سال ۹۰ یک عده آمدند و گفتند جریان انحرافی و اتهامات فساد به ما زدند.
بقایی در پاسخ به این سؤال که آیا به اشکالات مطرح شده در جلسه قبل در مرحله دادسرا رسیدگی شده است یا خیر؟ گفت: اطلاعی ندارم.
علیاکبر جوانفکر نیز قبل از ورود بقایی به دادگاه در محل حضور یافت، ولی اجازه حضور در دادگاه به وی داده نشد.
حمید بقایی پس از پایان دادگاه، به محوطه جلوی ساختمان شماره 2 قوه قضائیه آمد که ماموران حاضر در محل مانع از گفتوگوی وی با خبرنگاران شدند و بقایی را به سمت خیابان هدایت کردند.
در این میان تعدادی از همراهان بقایی دور او جمع شدند که ماموران از حاضرین در محل خواستند متفرق شوند اما اصرار بقایی برای صحبت منجر به درگیری کوتاهی بین ماموران و اطرافیانش شد. در نهایت بقایی به همراه حامیان خود محل را ترک کرد.
وکیل بقایی پس از پایان دومین جلسه دادگاه گفت: این جلسه موضوع قابل توجهی نداشت.
عادل حیدری افزود: جلسه بعدی دادگاه مشخص نشد و پس از مشخص شدن به ما ابلاغ میشود.
وی درباره روند جلسه رسیدگی به این پرونده گفت: در این جلسه وارد مباحث ماهیتی هم شدیم.
اولین جلسه رسیدگی به پرونده حمید بقایی نیز ۲۵ مهر ماه در شعبه مذکور برگزار شد.
گفتنی است، محسنی اژهای سخنگوی قوه قضائیه، پیش از این اتهامات بقایی را مالی عنوان کرده بود و یکی از وکلای بقایی هم گفته بود در این جلسات به شکایات سازمان بازرسی کل کشور، دیوان محاسبات و دادستانی تهران رسیدگی میشود.