«گفت و گوی ملی»، مبحثی که به تازگی با توجه به اعتراضات و آشوب هایی که ماه گذشته در کشور شاهدش بودیم و وجود برخی اختلافات در بین مسئولان، از سوی بعضی چهره های سرشناس سیاسی و به منظور کاهش تنش ها و ایجاد همبستگی بیشتر در کشور مطرح شده است. عمل به سیاست های کلی نظام و تقویت همبستگی ملی، از جمله راهکارهایی بوده که برای کاهش اختلافات و برخوردها ـ چه در سطح مسولان و چه در سطح جامعه ـ بر آنها تأکید شده است.
به گزارش «تابناک»؛؛ با توجه به مطرح شدن ضرورت و لزوم انجام «گفت و گوی ملی» به سراغ برخی فعالان سیاسی رفتیم و از آنها در مورد اهمیت و چرایی مطرح شدن مسأله «گفت و گوی ملی» و اینکه آیا این موضوع می تواند منجر به کاسته شدت از مشکلات کشور و جامعه بشود یا خیر، پرسیدیم.
آنچه در ادامه می خوانید، گفت و گوی خبرنگار «تابناک» با «محمد هاشمی رفسنجانی» فعال سیاسی و از مؤسسان حزب کارگزاران سازندگی است که سال ها در مسئولیت های مختلف در کشور ایفای نقش کرده است.
آقای هاشمی، به نظر شما «گفت و گوی ملی» می تواند راهکار مؤثری برای رفع مشکلات در سطح جامعه و اختلافات در سطح مسئولان کشور باشد؟
22 بهمن تجسم عینی «گفتوگوی ملی» را دیدیم
ما در 22 بهمن تجسم عینی «گفت و گوی ملی و رفتار ملی» را دیدیم؛ از این باشکوه تر و فراگیرتر چه می خواهیم؟
اما در باب «گفت و گوی ملی» ابتدا باید مشکلات و سپس راهکار حل آن مطرح شود. به عقیده من بخش عمده ای از مشکلات کشور که دامنگیر بسیاری از مردم است، مشکلات اقتصادی، معیشت، اشتغال و تورم است و بعد از آن مشکلات جدی در حوزه مسائل اجتماعی و فرهنگی داریم.
در حوزه اقتصادی نیازمند منابع و اولویت بندی مشکلات هستیم. ما باید بر اساس اولویت ها عمل کنیم. منابعی که در اختیار دولت است و در بودجه شاهدش هستیم، برای رفع نیازهای کشور کافی نیست. باید به فکر تأمین منابع از راه های مختلف باشیم. از سه راه می توان این منابع را تامین کرد. 1- سرمایه گذاری دولت ، 2- بخش خصوصی در داخل کشور 3- جذب سرمایه گذاری خارجی.
مشکلات اقتصادی با جمع شدن گروههای سیاسی گرد هم حل نمیشود
دولت که منابع کافی ندارد، بخش خصوصی قوی هم نداریم، اما نیروی کار و کارآفرین بسیاری داریم که باید به آنها بیشتر توجه شود. اصل حرف کارآفرینان هم این است که از دولت حمایت و کمک مالی می خواهند که متأسفانه چنین منابعی را دولت ندارد. در جذب سرمایه خارجی هم مسائلی وجود دارد که برای سرمایه گذار خارجی جذاب نیست و عمدتا شاهد فرار سرمایه هستیم تا جذب سرمایه.
بنابراین جمع شدن گروه های سیاسی دور هم آنچنان که باید مشکل گشا نیست. حل عمده این گونه مشکلات از عهده مجلس و دولت و برخی نهادها و سازمان های اجرایی برمی آید که توان اجرای کافی و سرمایه، هر دو را با هم داشته باشند.
پس راه حل چیست؟
«رفراندوم» مگر جلوی افزایش طلاق یا کمرنگ شدن اخلاق را میگیرد؟
بهتر است از چهره ها و شخصیت هایی که در دوران گذشته کار در دستشان بود، در راستای حل مسائل اجتماعی، فرهنگی و ناهنجاری های اجتماعی کمک گرفته شود. هم اکنون در جامعه اخلاقیات خیلی کمرنگ شده و میزان طلاق و فروپاشی خانواده ها بالا رفته، حاشیه نشینی ها افزایش یافته، این مسائل با حرف درست نمی شود. مثلا اگر دو گروه سیاسی در باب این مسائل باهم اختلاف نظر داشته باشند و برای حل آنها با یکدیگر به وحدت هم برسند، باز این مشکلات حل نخواهد شد.
چند روز قبل در توئیتی نوشتم: این روزها رفراندوم این تک و پاتک ها چه مشکلی از مردم حل می کند؟ آیا بهتر نیست به حل مشکلات جدی مردم بپردازیم؟
مخالفت شما با طرح مسأله رفراندوم یا موضوعات دیگری که در حاشیه آن است؟
بهتر است به جای مطرح کردن «رفراندوم» مشکلات مردم را حل کنند
فرض کنید عده ای بحث رفراندوم را مطرح می کنند، گروهی می گویند خوب است و گروهی دیگر معتقدند بد است، مگر این مسأله می تواند دردی از مردم دوا کند؟ مشکل مردم اینها نیست. بهتر است به جای بیان این مسائل، به حل مشکلات جدی مردم در حوزه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و اشتغال بپردازیم.
به نظر شما، اگر عمل به سیاست های کلی نظام مبنای عمل همه شخصیت ها و گروه های سیاسی قرار گیرد، می تواند راهکاری برای حل یا محدود کردن مشکلات موجود باشد؟
مصوبات مجمع تشخیص مصلحت نظام و یا سیاست های کلی نظام چندگونه است. مثلا یکی از سیاست های کلی که در حوزه اقتصادی داشتیم، خصوصی سازی یا همان اصل 44 قانون اساسی بود، اما نه تنها خصوصی سازی نشد، بلکه بر اساس گزارش های مجمع تشخیص مصلحت نظام، از خصوصی سازی فاصله گرفته ایم.
احمدینژاد خصوصیسازی را از ریل خارج کرد
دولت آقای احمدی نژاد خصوصی سازی را از ریل خود خارج کرد و به جهت دیگری فرستاد و نتیجه این شد که به جای دولت، یکسری از نهادهای عمومی مالک شدند که نه پاسخگو هستند و نه خصوصی و مردمی!
رجوع به جناح های سیاسی و ایجاد اجماع بین آنان، می تواند به روند «گفت و گوی ملی» برای حل مشکلات کشور کمک کند؟
جناح های سیاسی امکانی ندارند و چیزی دستشان نیست که بتواند کار موثری انجام دهند. گروه ها و جناح های سیاسی برای حل مشکلات چه منابعی دارند و یا تا حالا کدام راهکار را ارائه داده اند که به حل مشکلات اقتصادی مردم منجر شده؟
بهتر است همه به توصیه حضرت امام خمینی(ره) که فرمودند: کار را به مردم واگذار کنید، عمل کنیم.
70 درصد اقتصاد دولتی است مابقی هم خصوصی نیست!
امام راحل فرمودند، هر کاری که مردم می توانند انجام دهند، به مردم واگذار کنید و دولت در مسائل اقتصادی مردم وارد نشود، ولی تا حالا روند کار چگونه بوده است؟ 70 درصد اقتصاد ما دولتی است و مابقی را هم نتوانستیم آنگونه که باید به بخش خصوصی واگذار کنیم.
بهتر است گروه ها و جناح های سیاسی برای حل مشکلات کشور علاوه بر راهکار، برنامه ارائه دهند. ما باید برای عبور از بحران ها و مشکلات، برنامه داشته باشیم.
پیشنهادی مشخصی دارید که بتوان از طریق آن به هدف اصلی که رفع مشکلات کشور و ایجاد وحدت هرچه بیشتر در بین قشرها و بخش های مختلف جامعه است، رسید؟
گفوگویی که مبنایش متهم کردن یکدیگر باشد، ثمری ندارد
من فکر می کنم، گفت و گویی که به آن عمل نشود، فایده ای ندارد. در گفت و گوهایی که این، آن را متهم می کند و خطیب جمعه از تریبون نماز جمعه حرف خاصی بر زبان می آورد، این نوع گفت و شنودها، اگر به مشکلات کشور اضافه نکند، مشکلات را حل نمی کند.
نکته مهم تری که وجود دارد این است که گفت و گو باید پیرامون چه محوری صورت بگیرد، باید اول موضوع گفت و گو مشخص شود. یک موقع شرایطی پیش می آید که با حرف نمی توان مشکلات جدی کشور را رفع کرد.
--------------------------------
گفت و گو از سیف الله نصرتی