در روزگاری که فقر چند بعدی شده و مقابله با آن دشوارتر از هر زمانی به نظر می‌رسد، نیازمند اجرای طرح‌هایی هستیم که هم کارآمد باشند و هم با هزینه کم قابل اجرا باشند تا بتوان تکثیرشان کرد.
به گزارش برنا، زمانی که از مناطق محروم صحبت می‌کنیم به یاد کمبود امکانات بهداشتی و درمانی، خوارکی و مسکن می افتیم. بسیار واضح است که هر چقدر دامنه این امکانات بیشتر شود، در کنار بالا رفتن سطوح سواد و فرهنگ این مناطق، فقر در ابعاد مختلف نیز کنترل می شود. از این رو باید اقدامات سازمان ها و ارگان های حمایتی و مسئول را در جهت افزایش هر کدام از بخش‌های رفاهی و خدماتی قابل تحسین و ستایش دانست.
اتفاقی مشابه طرح مشترک بنیاد علوی و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی که در قالب تفاهم‌نامه‌ای، احداث 39 واحد بستر درمان در مناطق محروم کشور را در دستور کار قرار داده‌اند. به نظر می رسد که این رویکرد گام مثبتی در جهت ارتقای توان بهداشتی مناطق محروم و کمتر برخوردار خواهد داشت. بیمارستان هایی که نیمی از هزینه ساختشان را بنیاد علوی می‌پردازد و نیمی دیگر از هزینه اش را وزارت بهداشت و در نهایت توسط این وزارت خانه تجهیز می‌شود و توسط بنیاد علوی به دو دستگاه آمبولانس مجهز می‌گردد تا در صورت نیاز مراجعین به خدمات بیشتر، بتوان آنها را به مراکز درمانی و بهداشتی بزرگتر منتقل نمود.
بدیهی است که این امکانات برای نواحی محروم نوید بخش روزهای خوش خواهد بود. آن هم به چند دلیل که از زوایای گوناگون می توان به پرداخت؛ نخست اینکه اصل رضایتمندی در مناطق محروم با وجود امکانات اندک و توسعه آنها درصد قابل قبولی را نسبت به مناطق برخوردار نشان می دهد؛ چرا که نیاز واقعی این مناطق است و در صورت تحقق به طور قطع باعث افزایش کیفیت زندگی آنها خواهد شد.
افزایش مراکز درمانی‌ای که می تواند نیاز بسیاری از انسان هایی را برآورده کند که شاید مدتهاست داغ بی بهره بودن از چنین امکاناتی بر دلشان مانده است. داغ رنج کشیدن عزیزانیا حتی از دست رفتنشان که اگر چنین امکاناتی در دسترس بود، اکنون در کنارشان زندگی می کردند. نقطه قوت بزرگ طرحی که به مدد بنیاد علوی در دست اجراست و اگر دیگر نهادها هم پا پیش بگذارند، در رسیدن به اهداف نهایی آن تسریع صورت خواهد گرفت.
این در حالی است که احداث مراکز درمانی و بیمارستانی در ابعاد تعریف شده می تواند باعث رونق فرهنگ سلامت محوری و توسعه بهداشت فردی و اجتماعی هم بشود. اگر در مناطق محروم برای چند ماهی زندگی کرده باشیم این موضوع را بهتر می فهمیم، چرا که نبود امکانات بهداشتی با نداشتن احساس نیاز به آنها متفاوت است. با احداث مراکز درمانی احساس نیاز به خدمات بهداشتی و درمانی نهادینه می‌شود و این گام مهمی در جهت تعیمق فرآیندهای توسعه انسانی خواهد بود. بنابراین هر چه این اقدامات گسترش پیدا کند اثرات اجتماعی و فرهنگی آن در مناطق مورد نظر پدیدار خواهد شد.
موضوع مهم دیگری که اهمیت توسعه بیمارستان ها و مراکز درمانی را در مناطق کمتر برخوردار نشان می دهد به اثرات اقتصادی این طرح ها برمی‌گردد. به وضوح می بینیم که در مناطق محروم، کمتر گردشگر یا مسافرانی که بخواهند برای مدتی تعیین شده اقامت کنند حضور مییابند، چرا که دسترسی به امکانات درمانی در این نواحی اندک است و حتی ممکن است رانندگان و مسافرانی که در محدوده این مناطق دچار سانحه می شوند، در اثر کمبود مراکز درمانی جان خود را از دست دهند. بنابراین اقدام پسندیده دو نهاد حمایتی و مسئول همچون بنیاد علوی و وزارت بهداشت در این راستا شامل حال افراد غیر بومی هم خواهد شد.
مساله مهم تر در این راستا به نقش کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت طرح احداث بیمارستان ها برمی گردد؛ به این معنی که در کوتاه مدت و میان مدت اگر ساکنان مناطق محروم دارای امکانات بهداشتی شوند، در بلندمدت به امکاناتی فزون تر در کنار بخش درمانی خواهند رسید که به طور قطع بعد از گذشت زمانی دیگر نمی توان نام این نواحی را با جرات و صراحت «محروم» گذاشت؛ چرا که رشد شاخص هایدرمانی باعث افزایش تردد پزشکان و پرستاران به این مناطق می شود، افزایش ترددها رونق منطقه را در پی دارد و در نهایت می‌تواند تسهیل شرایط اشتغال و رونق این بخش را به دنبال داشته باشد؛ دورنمایی روشن که نشان می‌دهد چقدر این اقدام ضروری است.
به این فهرست فواید و مزایا، افزایش امید به زندگی، کاهش مرگ و میر مادران و نوزادان و در نتیجه افزایش کیفی سطوح خانوادگی و زناشویی در این مناطق را هم می‌توانیم بیافزاییم. نکته ای که شاید دور از نظر باشد اما پیگیری و احداث طرح های درمانی می تواند این ابعاد را نیز توسعه دهد و حتی در کنار آن می توان به ضرورت هایی پرداخت که پس از احداث بیمارستان ها نمود عینی پیدا می کند. ضرورت هایی همچون احداث جاده، وجود سیستم حمل و نقل شهری و روستایی، رشد داروخانه ها و افزایش دسترسی مردم به امکانات بهداشتی از موارد مورد نظر می تواند باشد.
بنابراین در نگاه کلی سیاستگذاری های توسعه سلامت به ویژه در بخش درمانی و بیمارستانی می تواند باعث توسعه لایه های در هم تنیده اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شود. اقدامی که می تواند بیشتر و با سرعت دامنه دارتری انجام شود و از این رو جا دارد در کنار نهادهای حمایتی مانند بنیاد علوی و ارگان مسئولی مثل وزارت بهداشت، بخش های دیگر نیز به یاری بشتابند تا شاخص توسعه انسانی در مناطق کمتر برخوردار روز به روز افزایش پیدا کند.
