مهمترین مانع بر سر راه کسب و کار‌ها چیست؟

در یک سال اخیر به دلیل جدی‌تر شدن موانع موجود، محیط کسب و کار نامساعدتر شده است. یکی از مهمترین موانع که این روز‌ها باعث طاق شدن طاقت فعالان اقتصادی شده است، بی ثباتی و غیرقابل پیش بینی بودن قیمت‌ها (مواد اولیه و محصولات) می‌باشد. موضوعی که در یک سال اخیر طبق گزارش‌های پایش محیط کسب و کار همواره به عنوان اولین مانع جدی بر سر راه کسب و کار‌ها از دید فعالان اقتصادی خود را معرفی کرده است.

به گزارش تابناک اقتصادی، از اواسط تابستان سال گذشته قیمت ارز روند صعودی خود را آغاز کرد و با شروع سال ۹۷ این روند افزایشی شیب تندتری هم به خود گرفت. دولت برای آن که از ورود تکانه‌های ارزی به بازار کالا و خدمات جلوگیری کند اقدام به تک نرخی کردن دلار و توزیع ارز ارزان نمود، اما این راهکار‌های دولت آن گونه که باید کارساز واقع نشد و نوسانات نرخ ارز شدیدتر هم شد. عدم وجود ثبات در بازار ارز بر بی ثباتی بازار کالا و خدمات نیز دامن زد و فضای خرید و فروش کالا و خدمات، کاملاً به شرایط نااطمینانی نزدیک شد.

این وضعیت بی ثباتی و غیرقابل پیش بینی بودن قیمت‌ها (مواد اولیه و محصولات) تا آنجا پیش رفت که در یک سال گذشته این موضوع به مشکل اول فعالان اقتصادی در محیط کسب و کار تبدیل شده است. گزارش‌های پایش محیط کسب و کار که توسط اتاق بازرگانی ایران و با همکاری مرکز آمار ایران تهیه و منتشر می‌شود نشان می‌دهند که در یک سال گذشته دغدغه اول فعالان اقتصادی از دشواری تامین مالی از بانک‌ها به بی ثباتی و غیرقابل پیش بینی بودن قیمت‌ها (مواد اولیه و محصولات) تبدیل شده است.

این موضوع در جدول زیر نشان داده شده است. همان گونه که ملاحظه می‌شود در بهار ۱۳۹۶ بی ثباتی و غیرقابل پیش بینی بودن قیمت‌ها (مواد اولیه و محصولات) از دیدگاه فعالان اقتصادی به عنوان سومین مانع مهم بر سر راه کسب و کار‌ها مطرح بوده است که این مانع در تابستان ۹۶ به رتبه دوم و پس از آن به رتبه اول منتقل شده است.

نمودار زیر روند میانگین نمره‌ای که توسط فعالان اقتصادی در فصل‌های اخیر به این مولفه داده شده است را نشان می‌دهد. مطابق با گزارش پایش محیط کسب و کار، عدد هر مولفه بین صفر تا ده می‌باشد و هر چه عدد به ده نزدیکتر باشد، مولفه نامناسب‌تر و مانع جدی تری برای فعالان اقتصادی است. همان گونه که از نمودار مشاهده می‌گردد نمره این مولفه در فصل‌های اخیر به خصوص بعد از آغاز روند صعودی قیمت دلار در تابستان ۹۶، همواره افزایش یافته و به ده نزدیکتر شده است.

در حالی که عدد این شاخص در بهار ۹۶، ۶.۷۴ اعلام شده است، این عدد با رشدی ۳۴ درصدی بعد از ۵ فصل در تابستان ۹۷ به ۹.۰۵ رسیده است.

در انتها باید گفت که ادامه این روند بی ثباتی و غیرقابل پیش بینی بودن قیمت‌ها (مواد اولیه و محصولات) می‌تواند منجر به تعطیلی بسیاری از کسب و کار‌ها شود. هم اکنون بسیاری از کاسبان و فعالان اقتصادی حاضر نیستند محصول خود را به سادگی به فروش برسانند و یا اینکه قادر نیستند مواد اولیه مورد نیاز خود را به سادگی تهیه کنند. عده‌ای نیز برای آنکه کالای خود را به قیمت روز به فروش برسانند اقدام به پاک کردن قیمت و برچسب گذاری مجدد قیمت می‌کنند. ریشه موضوع بی ثباتی قیمت‌ها به نوسانات نرخ ارز در یک سال گذشته باز می‌گردد. البته خبر خوب آن است که در ماه اول پاییز بانک مرکزی توانست با اقدامات و راهکار‌های مناسب، این نوسانات ارزی را تا حدودی کنترل و به ثبات تبدیل کند و بازار ارز را به آرامش برساند که این خود می‌تواند اندکی وضعیت بی ثباتی قیمت‌ها را سامان ببخشد.