دعوای نصب فیلتر دوده بالا گرفت

از زمانی که استفاده فیلتر دوده در دستور کار معاونت حمل و نقل و ترافیک قرار گرفت، بحث هایی راجع به مفید بودن و غیر ضروری بودن آن عنوان شده که هنوز به لحاظ فنی تصمیم نهایی در رابطه با استفاده از این وسیله در اتوبوس های شهری گرفته نشده است.

به گزارش تیترشهر، مخالفت شورای شهر تهران به نصب فیلتر دوده در اتوبوس های شهری واکنش سازمان حفاظت محیط زیست را در پی داشت و در همین راستا معاون محیط زیست انسانی این سازمان در گفت و گو با ایسنا اظهار کرد؛ از همه سیاستگذاران و مجریان در همه سطوح دعوت می‌کنیم که عطف به تجارب موفق جهانی، اسناد متعدد بالادستی و ضرورت توجه به حفظ سلامت مردم به ویژه در این ایام آلوده اقداماتی انجام دهند که در راستای سیاست‌ها، مصوبات و قوانین کشور باشد. بدیهی است اگر در اجرای این موارد خلاف قانونی صورت بگیرد، سازمان حفاظت محیط زیست بر اساس قانون "هوای پاک" الزام دارد که موارد را به قوه قضاییه ارجاع دهد.

این در حالی است که در رسانه ها به کرات در مورد غیر قابل استقاده بودن این فیلترها صحبت شده و چرا مسئولین امر به این نکته که استفاه از فیلتر دوده اساسا مورد تایید اکثر کارشناسان حوزه سلامت و حمل و نقل می باشد ولی استفاده از قطعات غیر استاندارد و بی کیفیت نه تنها کمک به رفع آلودگی نمیکند بلکه به بدنه حمل و نقل هم آسیب وارد می کند توجه نمی‌کنند

فیلتر دوده چیست ؟

فیلتر ذرات دیزل وسیله ای است که ذرات و دوده حاصل از احتراق موتورهای دیزلی را از بین می برد. این فیلترها، در سیستم اگزوز اتومبیل های دیزلی حدوداً 85 درصد از دوده های خروجی را حذف می کنند و تحت شرایط خاص این میزان گاهی به 100% نیز می رسد. برخی از فیلترها یک بار مصرف هستند و هنگامی که میزان دوده و ذرات انباشته شده درون آن ها زیاد می شود، دیگر قابل استفاده نیستند و باید تعویض شوند. ولی امروزه از فیلترهایی استفاده می شود که با استفاده از کاتالیزور یا دمای بالا این دوده های انباشته شده را می سوزانند. تمیز کردن دوره ای فیلترها امری ضروری محسوب می شود. گاهی عملکرد نامناسب موتور و یا توربو شارژر منجر به ورود سوخت خام و یا روغن موتور به داخل فیلتر می شود که تمیز کردن دوره ای را هرچه ضروری تر می نماید.

از آنجایی که معمولاً عمل سوزاندن دوده های انباشته شده در فیلتر، در سرعت و دور موتور بالا انجام می شود، در صورت استفاده مداوم خودرو در شهر و در سرعت پایین، عمل سوزاندن ذرات موجود در فیلتر به خوبی انجام نمی گیرد و پس از مدتی این فیلتر عملکرد خود را از دست می دهد، که این امر به خودی خود تعویض فیلتر را ضروری می کند.

در فیلتر ذرات دیزل، بر خلاف مبدل های کاتالیست، ذرات بزرگ تر در داخل فیلتر انباشته و نگهداری می شوند. این فیلترها در مدل های مختلفی تولید می شوند که همگی بر اساس اصولی از قبیل فیلترینگ خوب، کاهش حداقل فشار، قیمت ارزان، امکان تولید انبوه و دوام کالا تولید می شوند که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره خواهیم کرد.

این فیلترها در مقایسه با مبدل کاتالیست نیاز به توجه بیشتری دارند، چون ذرات حاصل از سوخت دیزل در آن ها انباشته می شود. در صورتی که این ذرات بیش از حد در فیلتر ذخیره شوند و با بی توجهی راننده نسبت به تمیز کردن و سوزاندن آن ها رو به رو شوند، جلوی خروج گازها از موتور را می گیرند که این امر منجر به آسیب و اختلال در کار موتور می شود. برای جلوگیری از مورد ذکر شده، راننده باید در بازه های زمانی معین و در سرعت بالا با خودرو رانندگی کند تا با بالا رفتن دمای اگزوز باعث سوخته شدن دوده ها شود. البته عمل تمیز کردن به وسیله گرم کردن و بالا بردن دمای اگزوز به وسیله یک منبع خارجی و یا اضافه کردن یک کاتالیزور به فیلتر نیز قابل انجام است.

در روزهای گذشته محمد علیخانی در مورد ناکارآمدی این فیلترها در شورای شهر اعتراض کرد و در این ارتباط گفت:

دعوای نصب فیلتر دوده بالا گرفتنصب فیلتر دوده کارآیی نداشته است، روی ۵۰ اتوبوس این فیلتر نصب شده است اما چون قدرت موتور را کم می‌کرده است راننده‌ها آن را باز کرده و کنار گذاشته‌اند.
وی ادامه داد: با توجه به مدارکی که به دست آوردیم، شرکت فروشنده خودرو گفته اگر این فیلترها روی ماشین‌های ما نصب شود، گارانتی خودرو باطل می‌شود.

علیخانی تاکید کرد: وقتی چیزی کارآیی ندارد چه اصراری است که از آن استفاده کنیم. اگر هر فیلتر دوده را با قیمت قبل ۷۰میلیون بخریم برای ۲۰۰اتوبوس ۱۴میلیارد تومان می‌شود و با قیمت جدید حدود ۲۸میلیارد تومان واین پول می‌تواند صرف خرید ۲۰اتوبوس شود.

محسن پورسیدآقایی در توضیح چرایی نصب فیلتر دوده بر روی اتوبوس‌ها گفت: تشخیص اینکه فیلتر بگذاریم یا نگذاریم به عهده سازمان استاندارد است و آن‌ها گفتند اگر اتوبوسی فیلتر نداشته باشد اجازه شماره‌گذاری ندارد.

وی ادامه داد:ا گر کسی می‌گوید اشتباه است باید مصوبه هیئت دولت را درست کند.

به گفته پورسیدآقایی، ۳۸فیلتر از ۵۰ فیلتر نصب شده در حال کار کردن هستند، تعدادی از آن‌ها خراب شدند و در حال تعمیر هستند، تعدای دیگر از روی اتوبوس‌هایی که از تهران خارج شدند، باز شدند، زیرا آن‌ها مختص اتوبوس‌های تهران هستند.

علیخانی در پاسخ به اظهارات پورسید آقایی گفت:سازمان استاندارد و هیئت دولت تکلیف کردند که فیلتر از اول و در کارخانه متناسب با سوخت و قدرت اتوبوس نصب شود نه اینکه فیلتر جدا بخریم و روی اتوبوس نصب کنیم.

با توجه به نکات ذکر شده ،این سئوال مطرح است که آیا سازمان حفاظت محیط زیست دراجرای قانون و نصب غیراصولی فیلتر دوده پافشاری و تاکید دارد (تا جایی که پیگرد قضایی کند) یا آلودگی هوای تهران در اولویت این سازمان است. در صورتی که این سازمان دغدغه هوای پاک را دارد چرا به عدم نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی از طرف دولت واکنش نشان نداده و درحمایت ازمتولیان این امر که به گفته سنندجی >مدیرعامل سازمان اتوبوس‌رانی< دولت از سال ۸۹ هیچ اتوبوسی به شرکت واحد تحویل نداده است اعتراضی نمی‌کند.