یک سال از آن روزهای سخت می گذرد اما خاطرات توی ذهن اش آن قدر تازه اند انگار که همین دیروز آن سرنگ پُرخون از رگ بیمار بیرون آمد و شکست و میانه فریادها و دست و پا زدن های بیمار، به دست حمیده سادات فرو رفت. یک لحظه نفس اش را حبس می کند و بعد با کلمات بریده می گوید: با خودم فکر کردم که دیگر تمام شد. حالا این من هستم که از فردا باید جای بیمار روی این تخت بخوابم.
به گزارش «تابناک» به نقل از روزنامه خراسان، او یکی از انبوه پرستارانی است که کارش با درمان بیمارانی پیوند خورده که یک عفونت یا عارضه عمدتا حساس و خطرناک، آن ها را راهی بیمارستان کرده است. خودش تاکید می کند: بخش عفونی بیمارستان، یکی از مهم ترین و حساس ترین بخش هاست.
این جا باید نگران باشی که سوزن‌های آلوده بیماران عفونی وارد سرانگشتانت نشود، باسیل‌های موذی «تی. بی» (یا همان سل) آلوده ات نکنند، بیماری های عفونی حاد مثل تب «کِریمه کنگو» اگر شایع شود، اولین خطر متوجه کادر درمانی است. خلاصه یک صبح ممکن است در محل کارت به عنوان پرستار حاضر شوی و پایان شیفت کاری ات، یکی از مریض های همین بیمارستان باشی.
این ها بخشی از درد دل های یکی از پرستاران بخش عفونی بیمارستان امام رضا(ع) مشهد است. او البته تاکید می کند که دشواری ها و مخاطرات این کار را پذیرفته و می افزاید: این حرفه به ما آموخته، بیماری هر مریض، هر قدر که خطرناک باشد، نمی توان از درمانش سر باز زد. این تعهد حرفه ای و اخلاقی ماست که از دردهایش کم و به بهبودش کمک کنیم.
آن ترس بزرگ
حمیده سادات با تاکید می گوید: معمولا به بهانه روز پرستار از دشواری های این حرفه زیاد سخن گفته می شود اما گاهی باید برای مردم شرح داد که این مشکلات و سختی ها واقعا چیست، مثلا یک سال پیش حین انجام اقدامات درمانی برای یک بیمار مبتلا به یک عارضه عفونی خطرناک، ناگهان او دچار تنش شد و میان فریادها و دست و پا زدن هایش، سوزن خون‌آلودش در دستم فرو رفت. لحظاتی دنیا پیش چشمم ایستاد، با توجه به حاد بودن بیماری عفونی او، با خودم گفتم به احتمال زیاد من هم مبتلا شده ام. مانده بودم به خانواده ام چه بگویم، همکارانم مرا دلداری می دادند و می گفتند مشکلی پیش نمی آید و به خدا توکل کن. آن چند روزی که تا مشخص شدن نتایج آزمایشم بر من گذشت، مثل یک کابوس بود.
مکثی می کند و بعد بی مقدمه می گوید: فکر می کنم آن هایی که وارد حرفه پرستاری می شوند، اگر خانواده شان آن ها را حمایت نکنند، حتما خیلی سختی خواهند کشید. خاطرم هست، وقتی از احتمال آلوده شدنم به آن ویروس عفونی به همسرم گفتم، انتظارم دوری جستن او بود اما او به من دلگرمی داد و آن شب باهم به حرم امام رضا(ع) مشرف شدیم و آن جا هم برای سلامت من و هم بهبود آن بیمار دعا کردیم. تمام روزهای بعد از آن نیز تا اعلام منفی بودن نتیجه آزمایشم، همسرم در کنارم بود و به من قوت قلب می داد.
از حمیده سادات می پرسیم، «بعد از آن اتفاق، برای انتقال از بخش بیماران عفونی اقدامی انجام نداد؟»؛ پاسخ اش منفی است و توضیح می دهد: اصلا حتی فکرش را هم نکردم. کمک به این بیماران بخشی از زندگی من شده، فکر می کنم خدا این فرصت را در اختیار من گذاشته تا خدمتی بکنم. شانه خالی کردن از چنین مسئولیت بزرگی، ناشکری نعمت های اوست. بالاخره فردی که به این بخش مراجعه می کند، کسالتی دارد و احوالش دست خودش نیست. این کادر درمانی هستند که باید احتیاط های لازم را به عمل بیاورند.» او نقبی هم می زند به دیگر دشواری های حرفه اش و بیان می کند: بخشی از مراجعان این بخش، کارتن خواب ها یا معتادانی هستند که شرایط جسمانی خوبی ندارند و اغلب به عفونت های حاد مبتلا هستند. عمدتا به خاطر نیاز به مصرف مواد مخدر، دچار تنش های رفتاری می شوند، فحاشی و پرخاش می کنند و گاهی حتی به کادر درمانی حمله ور می شوند اما ما به جز متادون نمی توانیم چیز دیگری برای آرام کردن شان، به آن ها بدهیم. از طرفی باید همه تلاشمان را نیز برای درمانشان انجام و جانشان را نجات دهیم چون اغلب خانواده و حامی ندارند که از آن ها مراقبت کنند.حمیده سادات تاکید می کند: دشواری ها و سختی کار حرفه پرستاری فراوان است اما این جنس جزئیات کمتر بیان می شود، رسانه ها باید از این مشکلات و جنبه های حرفه ما بیشتر برای مردم بگویند تا آن ها نیز دغدغه های کادر درمان را درک کنند.
خوشحالم که حضور ما به تغییر در احوال آدم ها کمک می کند
زهرا یکی دیگر از پرستاران بخش عفونی این بیمارستان است. او هم گفتنی های فراوانی از چالش های حرفه ای‌اش دارد؛«دشواری این حرفه فقط شیفت ها و حجم کار سنگین آن نیست. خطر انتقال بعضی بیماری های عفونی، کادر درمانی این بخش را تهدید می کند، قطعا مسئول اول آن خودمان هستیم که باید مراقب همه چیز باشیم. گاهی خانواده هایی که نگران بیمارشان هستند نیز از روی استیصال و نگرانی رفتارهای نامناسبی دارند و پرخاش می کنند. خلاصه اگر می گویند، این حرفه در زمره مشاغل سخت است، پُر بیراه نیست.»او که 14سالی است در این بخش خدمت می کند، این نکته را هم اضافه می کند: در این سال ها من هم با خطر و نگرانی انتقال و ابتلا به یک بیماری عفونی خطرناک مواجه شده ام. خاطرم هست یکی از این اتفاقات اوایل زندگی مشترکم رخ داد. فکر می کردم نتیجه اش از هم پاشیدن کانون خانواده ما باشد و همسرم مرا ترک کند اما او انتخاب کرد که بماند و این حرفه سخت را بپذیرد. وی ادامه می دهد: ما به دلیل حرفه مان، باید در بازه های مختلف آزمایش بدهیم تا اطمینان حاصل شود که به بیماری مبتلا نشده ایم. بالاخره این نگرانی بخشی از حرفه ماست اما فکر می کنم همه کادر درمانی این بخش، چالش کارشان را پذیرفته اند و هر مریضی که جسم رنجورش از درد رها می شود و صحت و سلامت اش را به دست می آورد؛ برای ما لذتی دوچندان دارد چرا که سهمی در نجات او داشته ایم. زهرا تاکید می کند: یک بخش سخت حرفه ما، دور ماندن از خانواده در ایام خاص و تعطیل است. چه نوروزهایی که در کنار تخت بیماران سپری نشد، چه محرم هایی که دوست داشتیم در مجلس عزای سیدالشهدا(ع) باشیم اما این جا به بیماران خدمت کردیم و چه اتفاقات کوچک و بزرگی که در زندگی عزیزانمان رخ داد و ما مجال حضور در آن را از دست دادیم. خلاصه این شعار نیست که این حرفه با مفهوم «ایثار» پیوند خورده است. او تاکید می کند: حرفه پرستاری در هر بخش یا مرکز درمانی که باشد، به نوعی مهجور است. شیفت های سنگین، بیماران بدحال، بی احترامی به پرستاران و... تنها بخشی از مشکلات ماست. تلاش خودمان این است که صبرمان را بالا ببریم. روزی که قرار بود به این بخش منتقل شوم، نگران دشواری های کارش بودم اما حالا خدا را شکر می کنم. فکر می کنم این فرصت را خدا به من داده تا کاری انجام دهم که به یک تغییر خوب در زندگی آدم های دیگر منجر می شود و چه چیزی بهتر از این؟
اشغال 100 درصدی تخت های بخش عفونی و دغدغه های حرفه ای پرستاران این بخش
سعید فولادی سر پرستار بخش عفونی بیمارستان امام رضا (ع) نیز در بخشی از این گفت و گو همراه ما می شود. او توضیح می دهد: در این بخش بیش از 30 تخت وجود دارد و ضریب اشغال آن ها نیز 100 درصد است، یعنی همیشه تخت ها پر هستند و بیش از 25 پرستار نیز در این بخش به خدمت رسانی مشغول اند. در مجموع ماهانه حدود 100بیمار در این بخش بستری می شوند و خدمات درمانی دریافت می کنند. وی کمبود پرستار را از مشکلات بیمارستان ها به ویژه بخش های عفونی آن بیان می کند و ادامه می دهد: به هر حال بیمارستان های کشور با کمبود پرستار مواجه هستند و این مشکل در همه جای کشور وجود دارد و توزیع نامناسب پرستاران در کشور یکی از معضلات ما در بخش درمان به شمار می آید. وی درباره سختی‌های کار پرستاران بخش عفونی توضیح‌هایی می‌دهد، هر چند که او تأکید می‌کند نباید مردم را نگران کرد و آن ها را ترساند. با این همه بیان می کند: پرستاران چاره‌ای ندارند جز این‌که از همه بیماران مراقبت کنند، چه افرادی که بیماری‌های مسری داشته باشند، چه آن ها که گرفتار این بیماری‌ها نیستند. پرستاران و پزشکان بخش عفونی به دلیل وجود بیماری‌های واگیردار به نوعی ایثار می کنند. او یادآور می شود: این پرستاران از بیمارانی که خانواده‌شان هم آن ها را طرد کرده، مراقبت می‌کنند. خیلی از بیماران مبتلا به سل، چنین شرایطی دارند. این حرفه استرس ها، فشارهای کاری و دغدغه های خودش را دارد و چه خوب است که مردم با این دشواری ها آشنا شوند. این کمک می کند تا برخوردها با کادر پرستاری بهتر باشد و ما را نیز درک کنند.
