چگونه طمع باعث شده سینمای ژاپن دو میلیارد دلار بفروشد و سینمای ایران هفده میلیون دلار؟!

بلیت سینمای ژاپن در حالی پس از بیست و شش سال افزایش یافت که مقایسه این افزایش قیمت با سینمای ایران تکان دهنده است و یکی از عوامل اصلی افت شمار مخاطبان سینمای ایران و میزان قابل توجه تماشاگران سینمای ژاپن را به نمایش می‌گذارد؛ عاملی که اگر قرار باشد وضعیت سینمای ایران تغییر کند، باید بر آن متمرکز شد و اجازه نداد، برای سال‌های متمادی بهای بلیت سینمای ایران افزایش یابد.

به گزارش «تابناک»؛ بلیت سینما در ژاپن آخرین بار در سال ۱۹۹۳ افزایش قیمت یافت و به ۱۸۰۰ ین معادل ۱۶.۵ دلار رسید و اکنون در سال ۲۰۱۹ به ۱۹۰۰ ین معادل ۱۷.۵ دلار رسید. در واقع قیمت بلیت سینما با مبنا قرار دادن دلار پس از ۲۶ سال، ۶ درصد افزایش یافته که این میزان اندک تورم پس از این دوره طولانی حتی میان کشور‌های توسعه یافته نیز اقدامی کم‌سابقه است.

ژاپن به عنوان سومین اقتصاد دنیا پس از آمریکا و چین، از ظرفیت اقتصادی بالایی برخوردار است؛ اما در عین حال نه تنها قیمت بلیت سینما در این سطح نگه داشته شده، بلکه برای گروه‌های خاص نظیر بازنشستگان و دانشجویان نیز تخفیف ۳۰ درصد در نظر گرفته شده تا با وجود توانایی مالی قابل توجه این گروه‌ها، زمینه بهره برداری عمومی از این ظرفیت‌ها فراهم باشد.

در مقابل سینمای ایران که جامعه هدفش بنیه مالی ضعیف‌تری نسبت به مردم ژاپن دارند، با طمع ورزی برخی در فضای سینما، سرنوشت متفاوتی از سینمای ژاپن یافته است. در سال ۱۳۷۲ مصادف با ۱۹۹۳، قیمت بلیت سینما در ایران ۴۵ تومان بود که با توجه به قیمت دلار در آن ایام (۱۸۰ تومان) معادل ۲۵ سنت بود. اکنون در سال ۱۳۹۸، قیمت بلیت سینما در ایران ۲۰۰۰۰ تومان است که با توجه به بهای دلار (۱۳۵۰۰ تومان) معادل ۱.۴۸ دلار است.

اگر تومان را مبنا قرار داد، قیمت بلیت سینما در ۲۶ سال اخیر، حدود ۴۴۴۴ درصد افزایش یافته Y، اما اگر حتی تومان را مبنا قرار نداد و دلار را مبنا قرار داد، رشد قیمت بلیت سینما ۵۹۲ درصد بوده که نشان می‌دهد این میزان رشد افسارگسیخته قیمت بلیت سینما لزوماً ارتباطی به تورم داخلی ندارد و حجم قابل توجهی از آن، به دندان‌گردی برخی سینماداران و گروهی از فعالان سینماست که دوراندیشی ندارند و سوددهی روزمره سینما را مبنا قرار می‌دهند.

این طعم ورزی تأثیر معناداری در سینمای ایران داشته، به گونه‌ای که فروش سینمای ایران هرچند به واسطه افزایش تورم رشد داشته، کل فروش سینمای ایران در سال ۱۳۹۷، معادل ۱۷ میلیون دلار است. برای درک ناچیز بودن این رقم باید در نظر داشته باشید، بودجه فیلم همه می‌دانند بیش از ۱۰ میلیون یورو و بودجه تبلیغات برخی فیلم‌های هالیوودی چند ده میلیون دلار است! در واقع کل گردش مالی گیشه‌های سینمای ایران، نزدیک به بودجه یک فیلم اروپایی و کسری از تبلیغات یک فیلم آمریکایی است.

در مقابل، فروش سینمای ژاپن در سال ۲۰۱۸ معادل دو میلیارد دلار بوده است؛ هرچند شاید گفته شود عوامل دیگری نظیر متوسط درآمد عمومی مردم ژاپن و اکران فیلم‌های خارجی و همچنین جمعیت ژاپن که حدود ۵۰ درصد بیش از جمعیت ایران است، در این میزان فروش موثر است، واقعیت این است که عدم افزایش قیمت یک محصول در بلندمدت به گسترش استفاده عمومی از آن محصول منجر می‌شود.

تعداد سالن‌های سینما در ژاپن از ۱۷۳۴ سالن در سال ۱۹۹۶ به ۳۵۶۱ سالن در سال در سال ۲۰۱۸ رسید. در مقابل، تعداد سالن‌های سینما در مدت مشابه از حدود ۲۵۰ سالن به حدود ۵۰۰ سالن سینما رسیده است. به نظر می‌رسد اگر تدبیر و دوراندیشی در سینمای ایران باشد، باید افزایش قیمت بلیت سینما با وجود افزایش تورم برای بلندمدت ممنوع اعلام شود و سینماداران به جای سود بر تعداد اندک بلیت با قیمت بلیت، بر روی سالن‌های پر با قیمت بلیت پایین کسب سود کنند.