یک حسابدار فردی حرفهای است که عملیات حسابداری مثل حسابرسی یا تجزیه و تحلیل صورتهای مالی را انجام میدهد. حسابداران میتوانند در استخدام یک شرکت حسابداری یا شرکت بزرگی با دپارتمان حسابداری داخلی باشند یا به صورت جدا کار کنند. گواهینامههایی از جانب انجمنهای حرفهای، بعد از گذراندن یک سری الزامات، به آنها اعطا میشود، اگرچه اشخاصی که واجد شرایط نشده باشند هم میتوانند تحت نظر سایر حسابداران یا به صورت مستقل کار کنند.
حسابداران باید به استانداردهای اخلاقی و اصولی اساسی حوزهای که در آن کار میکنند، مثلاً IFRS یا GAAP پایبند باشند. از رایجترین عناوین حسابداری میتوان حسابداران خبره (Chartered Accountants – CA)، حسابداران خبره مدیریت (CMA Certified Management Accountants -) و حسابداران خبره عمومی (Certified General Accountants – CGA) را نام برد. سایر عناوین شامل حسابرس داخلی معتبر (Certified Internal Auditor – CIA)، حسابدار عمومی (Public Accountant – PA) و حسابدار عمومی معتبر (Certified Public Accountant – CPA) میشوند. یک حسابرس داخلی معتبر یا یک حسابدار خبره مدیریت مجبور نیست برای کار گواهینامهای دریافت کند.
حسابداران میتوانند یک مقام یا بیشتر داشته باشند و ممکن است وظایف حسابداری مختلفی برعهده بگیرند. نوع زمینه آموزشی و مقامی که یک شخص دارد، وظایف حرفهای وی را تعیین خواهد کرد.
در ایالاتمتحده آمریکا، نیازمندیهای حسابداران میتواند گواهینامههای حرفهای را بسته به ایالتی که در آن قرار دارند، برایشان فراهم نماید. نیازی که در هر ایالت وجود دارد، گذراندن امتحان سراسری حسابدار عمومی معتبر است، امتحانی که توسط سازمان ملی موسسه آمریکایی حسابداران معتبر عمومی برگزار و نمره دهی میشود.
در ایران معمولاً مدارک حرفهای بینالمللی چندان اهمیت و کاربردی ندارد؛ اما مدارک دانشگاهی تا حدودی موردتوجه کارفرمایان قرار دارد. بخشی از بازار کار حرفهای در ایران را نیز حسابداران تجربی تشکیل دادهاند که ممکن است مدرک دانشگاهی معتبری در زمینه حسابداری نداشته باشند، اما سابقه کار طولانیمدت و آشنایی جامع با دانش حسابداری آنها را به افراد اثرگذار و مهمی تبدیل کرده است.
تاریخچه
اولین اتحادیه حرفهای برای حسابداران، اتحادیه حسابداران عمومی آمریکا در سال ۱۸۸۷ شکل گرفت و حسابداران عمومی معتبر اولین کسانی بودند که در سال ۱۸۹۶، وقتی که حسابداری صنعتی و حسابداری بهطورکلی، اهمیت واقعی یافتند گواهی نامه دریافت کردند. با رشد کسبوکارها و سهامداران و دارندگان اوراق قرضهای که ضرورتاً بخشی از شرکت نبودند، اما از نظر پولی سرمایه داشتند و میخواستند راجع به سلامت مالی شرکت بیشتر بدانند، حسابداری در طول دوران انقلاب صنعتی به شکل یک حرفه رشد پیدا کرد.
بعد از آغاز دوران رکود بزرگ آمریکا و شکلگیری کمیسیون بورس اوراق بهادار، این آژانس همه شرکتهای عمومی را ملزم کرد تا گزارشهای مالی مکتوبی به وسیله حسابداران معتبر ارائه کنند. امروزه حسابداران همه جا حاضر هستند و بخش بزرگی از دنیای تجارت و کسبوکار را تشکیل میدهند.
معادل انگلیسی حسابدار عبارت است از:
Accountant
منبع: مدیر مالی