در طول سالیان اخیر، گرایش برخی از خانوارهای ایرانی به خرید و نگهداری حیوانات خانگی همچون گربههای پشمالو، قناری، طوطی، مرغ مینای سخنگو، سگهایی با نژاد خاص و ... افزونتر شده و در سایه این تمایل، هزینههای سنگینی نیز با بالا گرفتن تب خرید این گونههای جانوری پرداخت میشود.
به گزارش «تابناک» به نقل از باشگاه خبرنگاران، اگر پیش از این عموما در مناطق روستایی شاهد چنین امری بودیم، اما در طول دههها و بخصوص سالیان اخیر این تمایل و رویه ابعاد گسترده تری پیدا کرده و تنوع نگهداری از گونههای جانوری با کثرت هر چه بیشتری همراه شده است.
به واقع اگر در گذشته، برخی خود را سرگرم چندین کبوتر میکردند، اما در حال حاضر گونههای متعددی از گربه ها، سگهایی با نژاد خاص، پرندگانی همچون طوطیهای برزیلی، کاسکو، خرگوش، ماهیهای زینتی در آبهای شیرین و شور، هَمِستِر، سنجاب، لاک پشتهای کوچک و بزرگ در برخی منازل دیده میشود و گویی برخی از اعضای خانوارها نیز به همزیستی با آنها اُنس پیدا کرده اند.
فارغ از ابعاد بهداشتی و مخاطراتی که از حیث سلامت انسان در پی این همزیستی وجود دارد، ابعاد اقتصادی به اصطلاح این تجارت نیز در نوع خود قابل توجه است.
در این میان، برخی از گونههای جانوری از نژادهایی خاص برخوردار هستند که خاستگاه اصلی آن کشورهای خارجی و قارههای دور دست است.
هزینههای سنگین برای خرید گونههای متعدد و متنوع جانوری
آنچنان که عنوان شد، افراد و گروههایی که دوستدار و علاقهمند به نگهداری از حیوانات هستند با یکدیگر وجه اشتراک مشخصی ندارند، برخی از آنها، به خرید گربههای پشمالو و نگهداری از آنها تمایل دارند، برخی دیگر شیفته نگهداری از آبزیان خاص و ماهیهای تزئینی هستند که زیبایی آنها چشمان هر ناظری را خیره میکند، ماهیهای به اصطلاح آب شوری که در آکواریوم نگهداری میشوند و اساسا برای فراهم نمودن محیط زیست مناسب برای آنها، میباید هزینههای سنگینی را صرف نمود.
محمد رضا پور کیانی، یکی از فعالان این عرصه (فروشندگان و عرضه کنندگان ماهیهای تزئینی)، با اشاره به دایره تنوع و تکثر ماهیهای تزئینی اظهار کرد: قیمت این ماهیها متفاوت است و هر شخصی که مایل به نگهداری از این ماهیها است بنابر توان و بضاعت مالی خود به خرید این ماهیها مبادرت میورزد.
وی در خصوص قیمت پایه این ماهیها گفت: اساسا نمیتوان نرخ ثابتی را برای ماهیهای مذکور اعلام نمود و هر ماهی بسته به نوع آن، سایز و اندازهای که از آن برخوردار است قیمت متفاوتی دارد.
پورکیانی در ادامه بیان کرد: از دیگر سو، نرخ گذاری در این عرصه، بسیار سلیقهای است و به فراخورِ محل عرضه و ویژگی منطقهای فروش آن (مناطق پایین نشین یا مرفه نشین) قیمت گذاریها متفاوت است.
این فعال در عرضه فروش و عرضه ماهیهای زینتی گفت: در کل، قیمت ماهیهای تزئینی از ۵ هزار تومان تا ۶۰۰، ۷۰۰ هزار و حتی بیش از یک میلیون تومان متفاوت است.
وی افزود: ماهیهای آب شور، عمدتا از کشورهای خارجی همچون مالزی، اندونزی و... و برخی از آنها حتی از کشورهای آفریقایی وارد کشور میشوند و در صورت فراهم شدن محیط و فضای مناسب برای زیست، امکان زاد و ولد برای آنها فراهم میشود که به اصطلاح از آنها تحت عنوان ماهیهای مولد یاد میشود که بیشترین قیمت و نرخ گذاریها به چنین آبزیانی معطوف میشود.
پورکیانی در ادامه بیان کرد: هزینه فراهم نمودن محیط زندگی مناسب برای ماهیها نیز بسته به اندازه و سایز آکواریوم متفاوت و متغیر خواهد بود.
یکی دیگر از فعالیتها در حوزه خرید و فروش جانداران به عرضه سگها و گربههایی با نژادهایی خاص باز میگردد که این عرصه نیز به نوبه خود بازاری نسبتا داغ را از آن خود کرده است.
سگهای تزئینی تِریِر و یا سگهای نگهبان همچون دوبرمن، ژرمن شیپرد، هاسکی، باکسر و ... هر یک به فراخور شرایطی که از آن برخوردار هستند قیمت متفاوتی دارند.
فرهاد اکبریان، یکی از فعالان عرضه خرید و فروش سگهای به اصطلاح نژاد دار، در تشریح وضعیت حاکم بر این حوزه فعالیتی از حیث مالی و اقتصادی بیان کرد: قیمت گذاری سگ ها، بر پایه نژاد، اندازه، سن و توان باروری آنها (در سگهای ماده) انجام میپذیرد.
وی افزود: برخی از نگهداری سگ ها، هدفی جز میل شخصی و پر کردن اوقات فراغت دنبال نمیکنند.
اکبریان در ادامه بیان کرد:برخی دیگر در صدد زاد و ولد این حیوانات و فروش آنها هستند که اساسا فضا و شرایط برای نگهداری سگها در دو بخش اشاره شده متفاوت است و به نوعی هر کدام از عرصههای مذکور، اقتضائات خاص و متفاوت خود را میطلبد.
وی تصریح کرد: اساسا پایه و ساز وکار قیمت گذاری خاصی در این حوزه وجود ندارد و مبالغی که برای فروش سگهای مذکور در نظر گرفته میشود به انصاف و سلامت کاری افراد بستگی دارد و به کرات مشاهده شده، سگهایی با قیمت ۲۰۰ یا ۳۰۰ هزار تومان با مبالغ میلیونی به فروش رسیده و آنچه که در این میان حائز اهمیت است به شناخت فرد متقاضی یا خریدار از نژاد و گونه سگها و علم آنها از شرایط و سلامت سگها معطوف میشود.
وی افزود: در کلیت امر قیمت گذاری سگها از ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان تا ۲۰، ۳۰ و حتی ۴۰ میلیون تومان میباشد که به اصطلاح فروشندگان و فعالان این عرصه، بسته به توان مالی خریدار و طالب بودن آنها به نژادی خاص، متفاوت است.
صرف هزینههای سنگین برای نگهداری سگ
گردش مالی این بازار، صرفا به خرید و فروش سگ خلاصه نمیشود، بلکه غذایی که به سگ داده میشود، داروهای تقویتی و حتی اسباب بازیهایی که برای آنها تولید شده، قیمتهای متفاوتی دارد.
اکبریان (فعال در عرصه خرید و فروش سگ) در ادامه بیان کرد:نوع رفتار صاحب سگ با آن، در میزان هزینه نگهداری بسیار موثر و تعیین کننده است و به تبع برخی سگ را به گونهای تربیت میکنند که از خوراکیهای معمولی و حتی نان به عنوان تغذیه استفاده میکنند و برخی دیگر سگ را به گونهای ترییت میکنند که سیرکردن آن، منوط به صرف هزینههای سنگینی برای خرید طعام خاص برای آنها خواهد بود.
وی افزود: به عنوان مثال، برخی سگها برای بازی و سرگرمی صرفا به یک توپ معمولی بسنده میکنند، اما برخی از سگهای دیگر به نحوی تربیت شده اند که پر کردن اوقات آنها صرفا با صرف هزینههای سنگین در خریداری اساب بازیهای خاص مُیَسَر خواهد شد.
این فعال در حوزه خرید و فروش سگ در ادامه بیان کرد: برخی که از توان مالی بالایی برخوردارند به خرید داروهای تقویتیِ مُکَمِل روی میآورند و برخی در تمامی دوران عمر سگ، از تزریق یک آمپول تقویتی نیز اجتناب میکنند، اما نگهداری اصولی از سگ و گربه مستلزم تامین هزینههای اولیه و ضروری همچون واکسن است که در صورت عدم استفاده از آن، جان سگ یا گربه و حتی صاحب آن و افرادی که در یک خانواده با آن در تماس هستند به مخاطره میافتد.
در این میان نگهداری برخی از گونههای خاص توسط برخی افراد که در زمره حیوانات و گونههای حفاظت شده محسوب میشوند خود حکایت مفصل دیگری است که اساسا خریداری آنها، مستلزم هزینههای سنگین بسیاری است و به نوعی خرید و فروش آنها غیر قانونی و قاچاق محسوب میشود.
با نیم نگاهی در گروههایی ایجاد شده در فضای مجازی در این خصوص (خرید و فروش حیوانات) با قیمتهای متفاوت و بعضا تامل بر انگیزی مواجه میشویم، به عنوان نمونه قیمت خرگوشها از ۴۰ هزار تا ۴۰۰ هزار تومان، سنجابها از ۱۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان، پرندگان از ۱۰ هزار تومان تا میلیونها تومان متفاوت است و این ارقام عجیب و غریب به نوبه خود حاکی از دایره گسترده این به اصطلاح تجارت است که از حیث شرعی نیز ارتزاق، اشتغال و فعالیت در این حوزه نیز توصیه نمیشود.
به عنوان نمونه، اساسا نگهداری سگ از جنبه نگهبانی و یا سگهای گله برای دامداران و گله داران بلا اشکال است در غیر اینصورت خرید و فروش و نگهداری گونههای تزئینی این حیوان، اساسا جایز نیست و دین مبین اسلام نیز نگهداری از سگهای غیر را، نجس اعلام نموده است.
به هر ترتیب، نمیتوان این واقعیت را نایده انگاشت که با نفوذ و رسوخ فرهنگ غربی در جامعه ایران ضریب نگهداری از حیوانات نیز افزایش یافته و در سایه آن، میلیاردها تومان پول، رد و بدل میشود و البته هزینههای سنگینی نیز مصروف واردات اقلام مورد نیاز این حیوانات همچون داروها، اغذیه و... میشود که بخش قابل توجهی از آنها بصورت قاچاق وارد بازار و نظام عرضه و توزیع میشود.
یقینا در شرایطی که کشور در جنگ اقتصادی با دشمنان قسم خورده مردم و نظام به سر میبرد خرید چنین حیوانات و ادوات وسایل مورد نیاز آنها جز خروج ارز از کشور نتیجه دیگری در پی نخواهد داشت و خروجی این موضوع به سختتر شدن مدیریت اقتصادی و ارزی کشور منتهی خواهد شد.