امروز اولین جلسه دادگاه متهمان گروه عظام و عباس ایروانی برگزار شد. دامنه فعالیت این گروه که یکی از بزرگترین قطعه سازان کشور محسوب میشود، از قطعه سازی تا کارهای فرهنگی گسترده است. عباس ایروانی، مدیر این شرکت متهم است با همکاری برخی مدیران بانکی بدون ارائه وثیقه معتبر، ۳ هزار میلیارد تومان از بانکها تسهیلات دریافت کرده و به اتهام افساد فی الارض محاکمه میشود.
به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ هنگامی که به سایت گروه عظام وارد شوید، در ابتدا با این جمله رو به رو خواهید شد: بزرگترین تولیدکننده قطعات اصلی خودرو در کشور؛ جمله ای که با بررسی تعداد زیرمجموعه های این گروه به این نتیجه خواهید رسید که اگر این گروه بزرگترین قطعه ساز کشور نباشد، قطعاً یکی از سه شرکت بزرگ تولیدکننده قطعات خودرو در کشور است.
بنا به گزارشهای مختلف، شرکت عظام به همراه دو شرکت کروز و صنایع سندان ایرانیان تامینکننده بیش از 30 درصد قطعات خودروسازان کشور است. زیرمجموعه ها یا شرکت های تابعه گروه عظام عبارتند از: پیستون ایران، فرآوری و ساخت، پایا کلاچ، سازه پویش، استام صنعت، والا قطعه، پویان صنعت نهاد، صنایع طه، پایا ذوب کاوه، تارا ذوب، سازه سیم پویش و پایا خودرو نوین.
به همان میزان که گروه عظام یکی از بزرگترین قطعه سازان کشور می باشد، به همان میزان هم در طی سال های اخیر با مصائب و حواشی فراوان و بزرگی رو به رو بوده است.
مالکیت این گروه بزرگ بر عهده شخصی به نام عباس ایروانی است. ایروانی در سایت شخصیش این گونه خود را معرفی کرده است: عباس ایروانی کارآفرین برتر و بنیانگذار مجموعه عظام متولد سال 1335 در خانواده ای متدین متولد شد. با توجه به تسلط ایشان بر امر صادرات، واردات و تولید کالاها و خدمات در صنعت خودروسازی پس از گذر از دوران جنگ، هلدینگ بزرگ عظام را که شامل دوازده شرکت در زیرمجموعه اش می باشد، راه اندازی نمود که فعالیت این مجموعه نیز تاکنون ادامه دارد.
کارآفرینی که متهم شد
تا همین یک سال پیش، همه عباس ایروانی را به عنوان کارآفرین برتر می شناختند؛ اما از یک سال گذشته، جایگاه وی به یک متهم تنزل یافت. در هجدهم آذر ماه 1397 و در جریان یکصد و سی و چهارمین نشست سخنگوی سابق قوه قضائیه، غلامحسین محسنی اژه ای در پاسخ به این پرسش که شنیده شده، پرونده عباس ایروانی به اتهام قاچاق قطعات خودرو به میزان 700 میلیون دلار به زودی در قوه قضاییه بررسی می شود و همچنین وی متهم است با همکاری برخی از مدیران بانکی بدون ارائه وثیقه معتبر مبلغ 3 هزار میلیارد تومان از بانک ها تسهیلات دریافت کرده و به اتهام افساد فی الارض محاکمه می شود، گفت: بله این پرونده کیفرخواست خورده و به دادگاه رفته اما هنوز تعیین وقت نشده است البته من اعداد و رقم ها را درست خاطرم نیست.
امروز دهم مهر ماه 1398 اولین جلسه دادگاه گروه عظام برگزار شد. عباس ایروانی در این پرونده که هفت متهم دارد؛ متهم ردیف اول است و اتهامات وی به شرح زیر بوده است؛
افساد فی الارض از مجرای اخلال عمده در نظام اقتصادی کشور با توسل به قاچاق سازمان یافته و حرفهای قطعات خودرو به صورت عمده و کلان به میزان 764 میلیون و 37 هزار و 425 دلار، رهبری گروه مجرمانه سازمان یافته قاچاق قطعات خودرو، معاونت در جعل اسناد، معاونت در استفاده از اسناد مجعول، معاونت در پرداخت رشوه و مشارکت در فراری دادن متهم.
همچنین امروز شاه محمدی نماینده دادستان در دادگاه با اشاره به کیفر خواست گفت: متهم عباس ایروانی از طریق تبانی با مدیر بانکی و بدون صلاحیت و تودیع وثیقه موفق به اخذ تسهیلات کلان بانکی خلاف ضوابط از بانکهای ملی مسکن و صادرات شده است و با توجه به دریافت تسهیلات توانسته چند شرکت تحت عنوان گروه عظام را برای مونتاژ و تولید قطعات خودرو تأسیس کند. متهم بیش از ۳ هزار میلیارد تومان معوقات بانکی دارد و با نفوذ در شبکه بانکی اقدام به گشایش اسناد بانکی و واردات خودرو کرده است. متهم با پرداخت رشوه به صاحب منصبان دولتی و ارتشا در گمرک از طریق کم اظهاری تا سال ۹۵ وجوه کلانی را به صورت نامشروع تصاحب کرده است. متهم ایروانی به افراد خود گفته تا از طریق پرداخت رشوه و کم اظهاری محصولات بنزین سوز را به عنوان محصولات گاز سوز معرفی کنند و به جای ۲۵ درصد تعرفه گمرکی تنها ۵ درصد را پرداخت کنند.
نماینده دادستان گفت: رقم دست اندازی ایروانی به بیت المال سالانه بیش از ۴۰۰ میلیارد تومان بوده است که در سالهای فعالیت وی در مجموع به بیش از ۴ هزار میلیارد تومان رسیده است.
شرکت های تابعه گروه عظام چقدر ارز دولتی گرفتند؟
طبق آخرین به روزرسانی فهرست ارزبگیران دولتی توسط بانک مرکزی، از دوازده شرکت تابعه گروه عظام چهار شرکت با نام های شرکت فرآوری و ساخت، شرکت سازه پویش، شرکت استام صنعت و شرکت صنعت سازه سیم پویش موفق به اخذ ارز دولتی شده اند. این شرکت ها ارز دولتی را به دو صورت یورو و یوان دریافت نموده اند. میزان ارز دریافت شده توسط این شرکت ها 6 میلیون و 919 هزار و 548 یورو دولتی و 24 میلیون و 169 هزار و 813 یوان دولتی بوده است. تبدیل این ارزها به دلار نشان می دهد که در مجموع 4 شرکت تابعه گروه عظام 10 میلیون و 949 هزار و 146 دلار دولتی دریافت کرده اند.
حواشی گروه عظام؛ از وام های بدون وثیقه تا اقدام برای خرید سهام خودروسازان
رصد اخبار منتشره پیرامون گروه عظام نشان می دهد، در چند سال اخیر این گروه حاشی های فراوانی داشته است.
اخذ تسهیلات بدون وثیقه
همان گونه که در بالا عنوان شد، عباس ایروانی متهم است به اینکه از طریق تبانی با مدیران بانکی، تسهیلات کلان بانکی را بدون داشتن صلاحیت و تودیع وثیقه از بانکهای ملی، مسکن و صادرات اخذ کرده است؛ موضوعی که چند سال قبل نیز رسانه ای شد و این گروه را با حاشیه هایی همراه کرد. اسناد منتشره که ادعا می شد مربوط به گزارش تحقیق و تفحص مجلس از نظام بانکی است، نشان می داد که عباس ایروانی اقدام به دریافت بیش از 283.5 میلیارد تومان تسهیلات از بانک ملی بدون ارائه وثیقه بانکی شده است.
حرکت در خلاف جهت؛ بدهکاری قطعه ساز به خودروساز!
از حواشی دیگر گروه عظام، بدهی برخی از شرکت های تابعه این گروه به ایران خودرو بود که در سال گذشته توسط روزنامه همشهری رسانه ای شد. روال عادی این است که قطعه سازان به دلیل تولید قطعه و فروش آن به خودروسازان، همواره از خودروسازان طلبکار بوده اند؛ اما این بار در ماجرای شرکت های تابعه گروه عظام و ایران خودرو، این خودروساز بود که از قطعه ساز طلبکار بود.
بررسی صورت های مالی سال های 96 شرکت ساپکو از زیرمجموعه های ایران خودرو نشان می داد که این شرکت از هفت شرکت تابعه گروه عظام، یعنی شرکتهای پیستون ایران، فرآوری ساخت، سازه پویش، استام صنعت، والا قطعه، پویان صنعت نهاد و سازه سیم طلبکار می باشد که میزان این طلب ۴۶۱ میلیارد و ۴۶۰ میلیون تومان بود. بیشترین بدهی مربوط به شرکت سازه پویش با ۱۹۰ میلیارد تومان بدهی بود و بعد از آن شرکتهای پیستون ایران و استام صنعت به ترتیب با ۱۲۶.۷ و ۶۱ میلیارد تومان بدهی در رتبههای بعدی قرار داشتند.
شایان ذکر است، در صورت های مالی سال 1397 شرکت ساپکو این بدهی ها مشاهده نمی شود و احتمالاً شرکت های تابعه عظام بدهی های خود را تسویه کرده اند.
شایعه خرید سهام ایران خودرو
در چند سال اخیر، خبرهایی مبنی بر واگذاری سهام خودروسازان منتشر شده که هر بار این اخبار با حواشی همراه بوده است به خصوص که اگر پای یک قطعه ساز برای خرید سهام در میان بوده باشد. در سال جاری نیز اعلام شد که گروه عظام به دنبال خرید سهام ایران خودروست که این خبر با واکنش عباس ایروانی در هفتم مرداد 1398 رو به رو شد. وی گفت: هفته گذشته از رسانهها و تلویزیون اخباری منتشر شد که ادعا شده بود ” گروه قطعات خودرو عظام” به دنبال خرید سهام ایرانخودرو است و به تبع آن، اخبار کذب و تحلیلهای اشتباهی را به صنعت و عموم مردم منتقل کردند.
ایروانی افزود: اینکه ما یکی از بزرگترین تولیدکنندگان قطعات خودرو هستیم، دلیل نمیشود به صنعتی ورود کنیم که ابعاد مختلفی از جمله سود و زیان، مداخله و سیاستهای قیمتگذاری در آن مشخص نباشد. چه امروز و چه در سالهای گذشته که بحث واگذاری خودروسازان مطرح شده بود، مخالف جدی سهامداری انحصاری و خرید سهام خودروسازان توسط قطعهسازان بودهایم. اینکه خصوصی سازی به هر قیمت و هر مدلی انجام شود مطلوب صنعت ما نیست. ما هم مثل خیلیها منتظر شفافتر شدن نظام واگذاری خودروسازی هستیم؛ این یعنی اینکه اخباری که منتشر شده را تأیید نمیکنم و احساس میکنم عدهای به دنبال گلآلود کردن آب هستند. متأسفانه برخی اخبار کذب سر از رسانههای بیگانه درمیآورند که برای خود من هم عجیب است.
فعالیتهای شرکت عظام فقط منحصر به قطعهسازی نبود
فعالیتهای شرکت عظام فقط منحصر به قطعهسازی نبود، به طوری که عظام با شرکت ساختمانیای که داشت، توانسته بود مجوز احداث بزرگترین شهربازی خاورمیانه را با وسعت 139 هکتار از شهرداری بگیرد که البته، این شرکت به هیچ یک از تعهدات خود آن گونه که باید عمل نکرد. احداث اولین تم پارک روباز ایرانی در کیش، اجاره 59 ساله سه خانه تاریخی برای مرمت و بهرهبرداری و نگهداری و پروژه احیای نسخ تاریخی نفیس، بخش دیگری از فعالیتهای اقتصادی-فرهنگی این قطعهساز بود؛ فعالیتهایی که در نگاه اول هیچ همخوانی با یکدیگر نداشتند و همین حواشی را برای این قطعه ساز بزرگ فراهم کرد.