عواقب وخیم عدم لغو تحریم‌ها برای ایران، آمریکا و جهان

ترس آن است که تلفات جنگ هشت ساله ایران و عراق ـ که در دهه ۱۹۸۰ یک میلیون تن را کشته است ـ در مقایسه با اپیدمی ویروس کرونا کمرنگ جلوه کند: محققان ایرانی برآورد کرده اند این شیوع ـ که تا همین جا نیز بیش از ۱۵۰۰ تن
را در کشور کشته ـ اواخر ماه می ‌به اوج خود می‌رسد و می‌توانند منجر به کشته شدن ۳.۵ میلیون تن شود.

«تحریریه تابناک جهان» ـ نیویورک تایمز در مطلبی که در خصوص تاثیر تحریم های یکجانبه ایالات متحده علیه ایران، بر وضعیت مبارزه ایران با این اپیدمی نگاشته است، با اشاره به چشم انداز نه چندان خوش آیند فوق، بیان کرده که اکنون مردم ایران مجددا در تنگنای سوء مدیریت دولت از یک سو و دست تنگی مالی ناشی از تحریم آمریکا از سوی دیگر قرار گرفته اند.

این نشریه نوشته است: تحریم‌های آمریکا و کاهش قیمت نفت، اقتصاد ایران را به شدت تضعیف کرده است. ایران برای انجام قرنطینه مؤثر در سراسر کشور و اقدامات دیگر برای مهار شیوع بیماری، نیاز به منابع مالی و پزشکی دارد؛ از غذا و دارو گرفته تا نقل و انتقالات نقدی.

ایران قادر به متوقف کردن اقتصاد خود و قرنطینه کامل کشور نیست. در هفته گذشته، تهران سعی داشت امنیت مالی فقیرترین خانواده‌های خود را از طریق نقل و انتقالات نقدی تامین کند، اما با کسری بودجه عظیمی روبه روست. پیروز حناچی، شهردار تهران توضیح داده که اجرای قرنطینه تقریباً غیرممکن است، زیرا دولت قادر نیست از افرادی که کار خود را از دست میدهند، حمایت مالی داشته باشد.

نخبگان ایرانی قادر به ماندن در خانه هستند، اما زندگی اکثریت مردم به دلیل طولانی بودن زمان بیکاری و عدم توانایی درآمدزایی، عملا ویران می‌شود. این امر در ترکیب با مساله کمبود دارو و تجهیزات پزشکی از جمله دستگاه‌های تنفس مصنوعی، کیت‌های تشخیص و تجهیزات پزشکی عمومی برای مقابله با عفونت ویروسی، فاجعه بار است.

اگر ایران نتواند شیوع این ویروس را مهار کند، نه تنها به ایرانیان بلکه به همسایگان و کل جهان نیز تلفات وحشتناکی وارد خواهد کرد. همسایگان ایران - که البته همه آن‌ها روابط دوستانه‌ای هم با ایران ندارند - شدت خطر را درک کرده و اقدام به ارسال کمک برای ایران کرده اند.

انگلیس، چین و روسیه و از جمله دیگر کشورها، از ایالات متحده خواسته اند که تحریم‌ها را کاهش دهد تا ایران بتواند به طور مؤثرتری در مبارزه با ویروس عمل کند، اما دولت ترامپ هیچ نشانه‌ای از توجه به این گونه مطالبات نشان نداده است. در عوض، هفته گذشته آمریکا دور جدیدی از تحریم‌ها را علیه ایران اعلام کرد.

دولت ترامپ ادعا می‌کند که تحریم‌های این کشور مانع از تجارت اقلام دارویی و انسان دوستانه نمی‌شود؛ اما از آنجا که این تحریم‌ها مانع تراکنش‌های مالی بین المللی و حمل و نقل می‌شود، هرگونه تجارت با ایران از جمله در اقلامی مانند دارو‌ها و تجهیزات پزشکی تقریباً غیرممکن است. چندین شرکت که تجهیزات پزشکی مورد نیاز برای مبارزه با کروناویروس را تأمین می‌کنند، حمل و نقل به ایران را متوقف کرده اند، زیرا بانک‌های آن‌ها، از انجام معاملات مالی با ایران خودداری می‌کنند.

عدم تمایل دولت ترامپ برای کاهش محدودیت‌ها در شرایطی که ایران با این بحران ناتوان کننده روبه روست، تلاش‌های چندین ساله برای تعامل با ایران را به شدت تخریب کرده و اعتبار ایالات متحده را به عنوان یک رهبر جهانی لکه دار می‌کند.

با توجه به اینکه جان میلیون‌ها ایرانی در خطر است، رئیس جمهور ترامپ باید این تحریم‌ها را به حالت تعلیق درآورد، و به دیگر کشور‌ها این امکان را دهد که بدون ترس از عواقب تحریم آمریکایی، کمک‌های بشردوستانه را به ایران ارائه دهند.

یکی از وحشت‌های مردم ایران از جنگ ایران و عراق، استفاده از گاز شیمیایی و عصبی علیه ایران توسط صدام حسین بود که در آن زمان مورد حمایت ایالات متحده و کشور‌های اروپایی قرار داشت. حدود ۱۰۰۰۰۰ بازمانده ایرانی در آن جنگ شیمیایی، اکنون با مشکلات تنفسی مزمن زندگی می‌کنند و اغلب به دستگاه‌های تنفس و ماسک‌های اکسیژن نیاز دارند. آن‌ها در معرض خطر بیشتری در خصوص کروناویروس هستند.

انزوایی که ایران در دهه ۱۹۸۰ در جنگ خود با عراق تجربه کرد، آن کشور را در مسیری برای توسعه برنامه‌های موشکی خود و تقویت اتحاد با کشور‌هایی مانند سوریه قرار داد که این امر باعث بدتر شدن خصومت بین واشنگتن و تهران شده است.

قبل از جنگ ایران و عراق، آلمان غربی به عراق برای ساختن تاسیسات تولید سلاح‌های شیمیایی در فلوجه و سامرا کمک کرد. اما در طول جنگ، آلمان غربی، اتریش و اسپانیا در‌های خود را برای بازماندگان ایرانی از جنگ شیمیایی باز کردند. برخی از این مبادلات پزشکی همچنان ادامه دارد و به ترمیم روابط بین ایران و این کشور‌های اروپایی کمک کرده است.

پس از شیوع ویروس کرونا، در تضاد حیرت انگیز با ایالات متحده، چین یک تیم پزشکی را به ایران اعزام کرد، پس از آن با ارسال کیت‌های تست و دستگاه‌های تنفس، علنی از ایالات متحده خواست که تحریم‌ها را برطرف کند. احتمالاً ایران همچنان حرکت خود به سمت چین را ادامه خواهد داد و توازن قوا در خاورمیانه را به زیان غرب تغییر می دهد.

اگر دولت ترامپ همچنان به مسدود کردن فعالیت‌های اقتصادی بین المللی با ایران ادامه دهد، کشوری با ۸۰ میلیون نفر منزوی خواهد شد و جهان عواقب گسترش بی وقفه یک بیماری کشنده را متحمل می شود. ایرانیان انتخاب امروز ایالات متحده را به خاطر خواهند سپرد.