کلیات
فیلم در لغت به معنیِ «نوارِ نازک» از امولسیون فتوشیمیایی بر روی نوار سلولوئیدی گفته می شد و چون برای اولین بار، تصاویر متحرک، روی فیلم عکاسی ثبت میشد و به این وسیله، نمایش داده میشدند، این نام روی تصاویر متحرک ماند؛ البته امروز خود کلمه «فیلم» بهطور تخصصی فقط به تصاویر متحرک گفته میشود که در سینما نمایش داده میشوند، فیلمهایی که پس از پایان اکرانشان در سینما، از تلویزیون پخش شود را «فیلم سینمایی» میگویند و اگر از ابتدا فیلمی را مختص تلویزیون بسازند و ربطی به سینما نداشته باشد، به آن «فیلم تلویزیونی» میگویند. همچنین فیلمهایی که به صورت چند سری (اپیزود) یا قسمت باشد به آنها سریال میگویند. در نتیجه فیلمها به سه دسته شامل: فیلم سینمایی، فیلم تلویزیونی و سریال دستهبندی میشوند.
ریشه این نام در این واقعیت است که فیلم عکاسی بهطور تاریخی عنصر اساسی رسانه ضبط و پخش تصاویر متحرک به حساب میآمده. تولید فیلمها از طریق ضبط تصویر مردم و اشیاء واقعی با دوربین یا به وجود آوردن آنها از طریق تکنیکهای انیمیشن یا جلوههای ویژه است. فیلمها از مجموعهای از قابهای انفرادی تشکیل شدهاند که زمانی که به سرعت و پشت سرهم نمایش داده میشوند، توهم حرکت را در بیننده بهوجود میآورند. بر اثر پدیدهای به نام تداوم دید که بر اثر آن یک منظره برای کسری از ثانیه پس از از بین رفتن آن در حافظه میماند، چشمکهای بین تصاویر، قابل رویت نیستند. همچنین عامل ارتباط عامل دیگری است که باعث مشاهده تصاویر متحرک میگردد. این اثر روانی به نام حرکت بتا معروف است.
از نظر بیشتر کارشناسان، فیلم از انواع مهم هنر بهشمار میآید. فیلمها قابلیت سرگرم کردن، آموزش، روشنگری و الهام بخشیدن به بیننده را دارند. عوامل دیداری سینما، نیاز به هیچ نوع ترجمهای ندارد و قدرت ارتباطات جهانی را به یک محصول تصویر متحرک میبخشند. هر فیلم قابلیت جذب مخاطبان جهانی را دارد بهخصوص اگر از تکنیکهای دوبله یا زیرنویس که گفتار را ترجمه میسازد، بهره جسته باشد. فیلمها همچنین محصولاتی هستند که توسط فرهنگهای مشخص تولید شده و آن فرهنگها را منعکس کرده و همچنین از آنها تأثیر میپذیرد. صنعت فیلم بیش از یک سده است که در حال بینالمللی شدن است. یکی از واقعیتهای جهانی سازی این است که استودیوهای بزرگ هالیوودی صاحب سینماهای زیادی در کشورهای دیگر هستند بنابراین میتوانند از فروش گیشههای بینالمللی خود به صورت مستقیم درآمد به دست بیاورند. آن نوع فیلمهای گرانقیمت پرفروشی که هالیودد امروزه تمایل به ساخت آن دارد نمیتوانند تنها از راه فروش در بازارهای داخلی هزینههای تولید خودشان را برگردانند آنها نیاز به فروش در گیشههای بینالمللی دارند تا بتوانند سود تولید کنند.
تاریخچه فیلم
در اوایل دهه ۱۸۶۰ میلادی، با استفاده از وسایلی مانند زندهگرد و پراکسینوسکوپ، سازوکارهای تولید مصنوعی به وجود آمد و تصاویر دو بعدی متحرک به نمایش درآمدند. این ماشینها از انواع تکامل یافتهٔ ابزارهای سادهٔ اپتیکی مانند توریهای سحرآمیز بودند. این ابزار توان نمایش متوالی تصاویر با سرعتی را داشتند که در آن تصاویر به شکل متحرک به نظر میرسیدند. این پدیده، ماندگاری منظر نام گرفت. طبیعتاً، تصاویر میبایست بهطور دقیق طراحی میشدند تا اثر مورد نظر را داشته باشند، به همین منظور اصول زیربنایی خاصی بهعنوان بنیان ساخت فیلم انیمیشن در نظر گرفته شدند.
با پیشرفت فیلم سلولوئید به منظور عکاسی ثابت، امکان گرفتن عکس از اشیاء متحرکی که در حال حرکت بودند نیز ممکن شد. در مراحل اولیه فناوری گاهی لازم بود که شخص بیننده برای مشاهده تصاویر، در داخل دستگاه مخصوصی نگاه کند. در دهه ۱۸۸۰ میلادی، با ساخته شدن دوربین تصاویر متحرک، گرفتن تصاویر تکی و ضبط آنها بر روی یک حلقه ممکن شد که به سرعت به اختراع پروژکتور تصویر متحرک انجامید. این دستگاه نور را از فیلم پردازش و چاپ شده میگذراند و با کمک بزرگنمائی اپتیکی «تصاویر در حال حرکت» را بر روی پردهای (معمولاً نقرهای رنگ) نمایش میداد. این حلقههای فیلمهای نمایش داده شده به نام «تصاویر متحرک» معروف شدند. نخستین فیلمهای تصاویر متحرک، حالت صحنه ایستا داشتند و در آنها یک حادثه یا عمل، بدون هیچگونه ویرایش کردن یا دیگر تکنیکهای سینمایی، به نمایش درمیآمدند.
تصاویر متحرک تا پایان سدهٔ ۱۹ میلادی، تنها بهعنوان هنر دیداری به حساب میآمدند. اما ابتکار فیلمهای صامت ذهنیت مردم را نیز در اختیار گرفته بود. در آغاز سدهٔ ۲۰ میلادی، رفته رفته ساختار داستانی فیلمها شکل گرفت. در این دوره فیلمهایی به صورت صحنهٔ دنبالهدار ساخته شدند که در مجموع یک داستان را نقل میکردند. سپس این صحنهها جای خود را به صحنههای چندگانه از زوایا و ابعاد متفاوت دادند. تکنیکهای دیگر مانند حرکت دوربین نیز بهعنوان راههای اثرگذار در بیان داستان فیلم به کار گرفته شدند. صاحبان سالنهای تئاتر نیز به جای اینکه تماشاگران را در سکوت نگاه دارند، با در اختیار گرفتن یک پیانیست یا نوازندهٔ ارگ یا یک ارکستر کامل، به نواختن موسیقی، متناسب با فضای هر صحنه فیلم اقدام مینمودند. در آغاز دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، همراه بیشتر فیلمها، فهرست موسیقیهای فیلم هم عرضه میشدند. در محصولات شاخص، این موسیقیها با فیلم عرضه میگردید.
رشد صنعت سینما در اروپا با بروز جنگ جهانی اول متوقف گردید و این در حالی بود که صنعت فیلم در ایالات متحده با ظهور هالیوود به شکوفایی رسید. بههرحال در دهه ۱۹۲۰ میلادی، فیلمسازان اروپائی مانند سرگئی آینشتاین و فردریش ویلهلم مارنائو به همراهی مبتکر آمریکایی دی. دبلیو. گریفیت و دیگران، به ارتقاء سطح این رسانه پرداختند. در دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، فناوریهای نو، الصاق حاشیهٔ صوتی گفتار، موسیقی و افکتهای صوتی متناسب با نوع صحنه به فیلم را ممکن ساختند. این فیلمهای صوتدار در آغاز با نام «تصاویر با صدا» یا «تاکیز» شناخته میشدند.
پیشرفت مهم بعدی در صنعت سینما، معرفی رنگ بود. اگرچه اضافه شدن صدا، به سرعت گسترش یافت اما رنگ به تدریج مورد استفاده قرار گرفت. بیشتر مردم رنگی بودن فیلم برایشان مهم نبود. اما همچنانکه روشهای پردازش رنگ بهبود مییافت و در مقایسه با فیلمهای سیاه و سفید قابل رقابتتر میگشتند، فیلمهای رنگی بیشتر و بیشتر تولید میشدند. این زمان هنگام پایان جنگ جهانی دوم بود. فیلم سازان آمریکایی رنگ را بهعنوان عنصر اصلی جذب مخاطب تشخیص دادند و از آن در رقابت با تلویزیون (که تا اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی به صورت رسانهای سیاه و سفید باقیمانده بود) مورد استفاده قرار داد. در پایان دهه ۱۹۶۰ میلادی، رنگ بهعنوان شیوه عادی کار فیلمسازان مطرح شد.
دهههای ۱۹۵۰، ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰ میلادی شاهد تغییرات در روش تولید و سبک فیلم بودند. هالیوود جدید، موج جدید فرانسوی و ارتقاء فیلمهای فیلمسازان تحصیلکرده و مستقل؛ همه و همه از دگرگونیهایی بودند که فیلم، آنها را در نیمه دوم سده ۲۰ میلادی تجربه نمود.
در پایان سده ۲۰ و در آستانه ورود به سده ۲۱ میلادی، فناوری دیجیتال و استفاده از رایانهها، انقلابی در روش تهیه، پخش و نمایش فیلم پدیدآورد. استفاده از رایانهها برای ساختن جلوههای ویژه، پویانماییهای پیچیده و ضبط و پخش صدا نزدیک به واقعیت صحنه، دگرگونیهای فراوانی را سبب شد.
در آغاز دهه ۲۱ میلادی تلاشهایی برای تلفیق فیلم و واقعیت مجازی در جریان است. صنعت فیلمسازی در ایران بیش از صد سال است که راه اندازی شدهاست.
مراحل فیلمسازی
تعداد و نوع کارکنان لازم جهت تهیه فیلم بستگی به ماهیت آن دارد. بسیاری از فیلمهای حادثهای هالیوود نیاز به صحنه سازیهای کامپیوتری (سی.جی. آی) دارند که توسط یک دوجین عوامل قالبهای سه بعدی، انیمیشن کارها، روتوسکپی کارها و سازندگان تدارک میگردند. بههرحال، یک فیلم کم خرج مستقل توسط عوامل اصلی که معمولاً دستمزد کمی هم دارند قابل ساخت است. کار فیلمسازی در تمام نقاط دنیا با استفاده از فناوریها، سبکهای بازی و اقسام آن در حال انجام است. بودجه برخی از این فیلمها بسیار زیاد و در حد تعهد دولتی است مانند نمونههایی در چین و در مقابل برخی دیگر در حد فیلمسازی در سیستم استودیوی آمریکا هزینهبر هستند.
مراحل مرسوم فیلمسازی در ایران شامل پنج مرحله اساسی است:
-فیلمنامهنویسی
-پیش تولید
-تولید
-پس تولید
-توزیع (اکران)
مدت زمان لازم برای این مراحل معمولاً سه سال است. سال اول صرف مرحله «ارتقاء» است. در سال دوم مراحل «قبل از تولید» و «تولید» به انجام میرسند. سال سوم نیز به مراحل «بعد از تولید» و «توزیع» اختصاص مییابد.
وقایع اتفاقیه؛
پس از گذشت چندین دهه از پایان جنگ جهانی دوم و کم رنگ شدن کدورتهای این جنگ همچنین به دنیا آمدن نسلهای جدیدی که تجربه سختیهای آن را از نزدیک ندیدهاند، فرصتی پیش آمده که نگاهی شفافتر به رویدادهای حین و پس از آن انداخته شود و از این طریق جزئیات و رویدادهایی که زیر سایه هیتلر و ارتش نازی گم شده بودند بیشتر به چشم بیایند. در این ویدیو که حاوی تصاویری از آلمان اشغال شده توسط متفقین تهیه شده شرایط بد آلمان و آلمانیها پس از جنگ نمایش داده میشود. این ویدیو با کلیپ پروپاگاندای متفقین شروع و با صحنه دادگاههای جنایات جنگی افسران و فرماندهان آلمانی پایان مییابد. آنچه بین این دو خواهید، دید روایتی است از آنچه در آلمان پس از جنگ گذشت.
کد خبر: ۷۳۰۴۸۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
تکنوتابناک؛
در این ویدیو با گروهی آشنا میشویم که به مناطق و ساختمانهای متروکه جهان سر میزنند. در خطرناکترین و عجیبترین سفرشان به درون یک پایگاه فضایی نظامی روسیه از دوران جنگ سرد بر میخورند و تصاویری از فضاپیماهایی خاک خورده، به بیرون ارسال میکنند.
کد خبر: ۷۳۰۴۸۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
تابناک 4K؛
«السوند / Alesund» یکی از شهرهای بسیار دیدنی نروژ است که در استان موره او رومسدال و در شمالیترین منطقه نروژ غربی واقع شده است. این شهر یک بار در طول تاریخ بر اثر آتش سوزی تا مرز نابودی کامل پیش رفته اما امروز یکی از معمارهای برجسته اروپای غربی را دارد و ساختمانهای جذابی متعلق به سالهای 1904 تا 1907 در این شهر پابرجاست. این شهر در زمان جنگ جهانی دوم به اشغال آلمانیها درآمد و به واسطه مقاومت مردمش از سوی آلمانیها به «لندن کوچک» شهرت یافته بود. فضای متفاوت و طبیعت جذاب السوند باعث شده تا بسیاری از گردشگران به این شهر سفر کنند. تصاویری با کیفیت 4K را از السوند در «تابناک» تماشا میکنید.
کد خبر: ۷۳۰۴۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
تکنیک؛
در این ویدیو با استفاده از براشهای متنوع دودی شکل نحوه تبدیل یک عکس به طرحی هنری در فضایی آکنده از دود را در فتوشاپ را یاد میگیریم.
کد خبر: ۷۳۰۴۷۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
فیتنس؛
حرکت سرشانه با دمبل یکی از حرکتهای موثر در تقویت عضلات شانه و کتف است. این حرکت را در مجموعه آموزش فیتنس و بدنسازی «تابناک» فرا میگیرید.
کد خبر: ۷۳۰۴۷۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
کارتون؛
انیمیشن کوتاه «رانندگی / DRIVING» به کارگردانی نت دئیس در سالهای 2014 و 2015 برنده جوایز زیادی از جشنوارههای مختلف جهان شده است. این انیمیشن کوتاه که خشم ظهور و بروز کرده در ترافیک خیابانی را به تصویر کشیده، در «تابناک» میبینید.
کد خبر: ۷۳۰۴۷۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
ته چین؛
در این ویدیو دستور پخت اسفناج خامهای را فرا میگیریم. اسفناج در سسی که با تفت دادن مخلوطی از سس خامهای فلفل کاین با موسیر ،زیتون و پنیر پارمزان مزه دار شده است ترکیب میشود.
کد خبر: ۷۳۰۴۷۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
سکانس طلایی؛
«عروس آتش»، هشتمین فیلم بلند سینمایی خسرو سینایی در مقام کارگردان و محصول سال 1378 است. سینایی سناریوی این فیلم سینمایی را با همکاری حمید فرخ نژاد به نگارش درآورده است. احلام، دختری خوزستانی که از کودکی زادگاهش را ترک کرده و به اهواز آمده، اکنون سال آخر پزشکی را در دانشگاه سپری میکند. او که به حکم قوانین عشیره اش باید به همسری پسر عمویش فـَرحان درآید، عاشق استادش ـدکتر پرویزـ است و استاد نیز دل در گرو عشق او دارد... سعید پورصمیمی، حمید فرخنژاد، مهدی احمدی، غزل صارمی، سلیمه رنگزن و اقدس بیگی در این اثر سینمایی مقابل دوربین علی لقمانی رفتند. موسیقی متن این فیلم اثر خسرو سینایی است و هایده صفی یاری این فیلم سینمایی را در تدوین کرد. سکانسهایی از این فیلم سینمایی را در «تابناک» تماشا میکنید.
کد خبر: ۷۳۰۴۷۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
استندآپ کمدی؛
تونی راک از تجربه خود راجع به رفتارهای عجیب سفیدپوستان میگوید و با سفیدپوست بازی در آوردنهای آنها شوخی میکند. این استندآپ کمدی را با زیرنویس فارسی در «تابناک» میبینید.
کد خبر: ۷۳۰۴۷۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
آسپرین؛
جوش شیرین یا بیکربنات سدیم یک ترکیب بیبو و بیطعم است که کمی خاصیت بازی دارد و به صورت پودر سفید یا بلورین یافت میشود. بیکربنات جاذب رطوبت و بوگیر است. بیشترین استفاده از بیکربنات سدیم در فرآوری انواع بکینگ پودر است اما برای کم کردن اسید معده و درمان سوزش آن نیز به کار میرود. همچنین از آن برای تمیز کردن سطوح از جمله لکههای دندان میتوان استفاده کرد. در این ویدیو پنج مورد از استفادههای روزمره این ماده را ببینید.
کد خبر: ۷۳۰۴۷۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
تکنوتابناک؛
در این ویدیو کوتاه با نکاتی پیرامون رنگ آمیزی هواپیماها آشنا می شویم. هواپشماها اصولا با رنگ های روشن رنگ آمیزی می شوند تا با بازتاب نور آفتاب از آسیبپذیری سطح هواپیما و سیستم های داخلی آن به دلیل تشعشع های خورشیدی جلوگیری کنند.
کد خبر: ۷۳۰۴۷۰ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
خانم ها و آقایان؛
حتماً با چالش مرتب نگه داشتن پیراهن که معمولاً پس از هر نشست و برخاست از شلوار خارج میشود، مواجه بوده و هستید. در این ویدیو به بررسی وسیلهای مغناطیسی میپردازیم که پیراهن را داخل شلوار نگاه میدارد و اینکه در مقابل بند شلوار یا موارد دیگر بهتر است یا خیر؟
کد خبر: ۷۳۰۴۶۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
حیات وحش؛
حیواناتی مانند خفاش و نهنگهای عنبر از روشی به نام پژواکیابی برای پیدا کردن موقعیت خود در تاریکی استفاده میکنند. به این طریق که با تولید صداهایی که برای انسان قابل شنیدن نیستند و گوش کردن به انعکاس آنها تصویری از محیط اطراف در ذهن خود تشکیل میدهند. اما آیا میدانستید که انسانها نیز میتوانند از پژواکیابی استفاده کنند؟ و بعضی افراد نابینا با استفاده از آن میتوانند راه خود را پیدا کنند؟ و از همین اصل در تکنولوژیهایی مانند سونار و سونوگرافی نیز استفاده میشود؟ با شگفتیهای این تکنیک بیشتر آگاه شوید
کد خبر: ۷۳۰۴۶۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
کارتون؛
مجموعه انیمیشن «پلنگ صورتی / Pink Panther» بر اساس کارکتری به همین نام، از 1963 رونمایی شد و به یکی از محبوبترین کاراکترهای انیمیشن تبدیل شد. در اوایل دهه ۱۹۶۰ فریز فرلنگ و دیوید دپاتی شرکتی تأسیس کردند به نام: دپاتی-فرلنگ اینترپرایزز. روزی بلیک ادواردز کارگردان فیلم های پلنگ صورتی با حضور پیتر سلرز به دپاتی پیشنهاد کرد از شخصیت پلنگ صورتی طرحی دراندازد که در عنوانبندی یکی از فیلم های این مجموعه به کار گرفته شود. دپاتی و دستیارانش قریب به صد طرح از این شخصیت درانداختند و عاقبت همین شیر کوهی لاغر اندام صورتی مورد توجه قرار گرفت. این طرح اصلی از آن شخصی بود به نام هالی پرات. آهنگ این کارتون همان موسیقیای است که هنری مانچینی پیشتر برای سری فیلم های پلنگ صورتی ساخته بود.«دم صورتی برای دو/ Pink Tails for Two» یک قسمت از مجموعه این انیمیشن را در تابناک میبینید.
کد خبر: ۷۳۰۴۶۷ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
چرتکه؛
امتیاز اعتباری چیست و چگونه محاسبه میشود؟ به چه کار میآید؟ گزارش اعتباری چیست و کارکردش چیست؟ توضیح همه اینها در تنها یک دقیقه فرا میگیرید.
کد خبر: ۷۳۰۴۶۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
ته چین؛
در این ویدیو نانی بسیار خوش طعم آموزش داده میشود که خمیر آن بصورت بافته شده پخته میشود. طرز تهیه نان «خالا / Challah» را در تابناک ویدیو ببینید
کد خبر: ۷۳۰۴۶۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
ریتم؛
آهنگ «شاید، شاید، شاید / Quizas Quizas Quizas» یکی از قطعات مهمی است که شماری از خوانندگان ایتالیایی ثبت کرده اند. مهم ترین این خوانندگان بدون شک آندره آ بوچلی است. اجرای زنده این قطعه عاشقانه را با زیرنویس فارسی در «تابناک» میبینید و میشنوید.
کد خبر: ۷۳۰۴۶۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
تابناک 4K؛
«برج هنر میتو / 水戸芸術館 / Mito Geijutsukan» یکی از نمادهای ژاپن محسوب میشود که در میتو، ایباراکی ژاپن به مناسب صد سالگی شهرداری میتو ساخته شده است. این برج هنری 100 متری فلزی بخشی از یک مجموعه هنری است که در سال 1990 مشتمل بر یک سالن تئاتر، یک گالری هنر معاصر و یک برج ساخته شد. معمار آن آراتا ایسوزاکی بود و مهندسی صوتشناسی آن بر عهدهٔ ناگاتا آگوستیکس بود. طرح برج بر اساس پیچه بوردیک-کوکستر است. تصاویری با کیفیت 4K از این برج متفاوت را در «تابناک» میبینید.
کد خبر: ۷۳۰۴۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
حیات وحش؛
جزایر سن خوان در ایالت واشنگتن خانه موجودات دریایی بسیار زیبایی است. از خرچنگهای جلبکی گرفته تا مرغهای دریایی و فکهای بندرگاه، اما شاید زیباترین آنها عروسهای دریایی ماه باشند که روی خود هلالهای ماه شکلی دارند و مانند ژلههای زنده هستند. با این که عروسهای دریایی بسیار سمی وجود دارند، این گونه از عروس دریایی سمی نیست و میتوانید ببینید که در این ویدیو به راحتی به دست گرفته میشود و از نزدیک از آن فیلم تهیه میشود.
کد خبر: ۷۳۰۴۵۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵
تکنیک؛
در این ویدیو و با چند تکنیک ساده، با استفاده از فیلترهای تعبیه شده در برنامه فتوشاپ، لایه ها و ماسک لایهها و اشیا هوشمند نحوه تبدیل عکس یک بنا به طرح معماری آن را فرا میگیریم.
کد خبر: ۷۳۰۴۵۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۶/۰۶/۲۵