جام جم آنلاين: اختلال در ترشحات غده تيروئيد يك بيماري سيستماتيك محسوب مي‌شود كه روي عملكرد صحيح اندام‌ها و قواي جسمي تأثير منفي دارد و عوارض سوء آن سال‌هاي متمادي، زندگي فرد مبتلا را تحت تاثير قرار مي‌دهد. بيماري چشمي ثانوي (اوربيتوپاتي ثانوي) يكي از شايع‌ترين عوارض كم‌كاري يا پركاري تيروئيد است كه بر چشم و قوه بينايي اثر مي‌گذارد.
دكتر علي صادقي طاري، متخصص اكولوپلاستيك درباره اين بيماري مي‌گويد: «بيماري چشمي تيروئيد در پي اختلال در عملكرد غده تيروئيد به وجود مي‌آيد. اين اختلال چه به صورت كم‌كاري و چه پركاري، زمينه‌ساز بروز اين بيماري است، اما تحقيقات نشان مي‌دهد بروز بيماري چشمي ثانوي در كساني كه به پركاري تيروئيد مبتلا هستندبه نسبت بيشتر است.»
سمي به نام سيگاردبير علمي هفدهمين سمينار چشم پزشكي فارابي در گفت‌وگو با «جام جم» با اشاره به اين نكته كه بيماري اوربيتوپاتي ثانوي محدود به رده سني خاصي نيست، مي‌گويد: «بستر بروز بيماري چشم ثانوي- كه طيفي از خفيف، متوسط تا شديد و تهديدكننده بينايي را در برمي‌گيرد- اختلال در عملكرد تيروئيد است و عواملي از جمله عدم درمان بموقع با يُد، خستگي مفرط، اضطراب و استعمال دخانيات آن را تشديد مي‌كنند.»
دكتر صادقي طاري تصريح مي‌كند: «استعمال دخانيات از سوي افراد مبتلا به اختلال كاركرد تيروئيد يكي از عوامل مهم بروز بيماري چشمي ثانوي محسوب مي‌شود، به طوري كه نسبت بروز خطر براي افراد سيگاري تا 65/2 درصد بيش از ساير مبتلايان به بيماري اختلال تيروئيد است و درمان بيماري را با مشكل مواجه مي‌كند.»
وي با يادآوري اين موضوع كه درصد ابتلاي بانوان به بيماري چشمي ثانوي در برخي مواقع تا 10 برابر بيشتر از مردان است، مي‌گويد: «طبق آماري كه از مركز تحقيقات يكي از بيمارستان‌هاي چشم‌پزشكي به دست آمده، اين اختلال در زنان شايع‌تر است و علت آن هنوز به طور قطعي مشخص نشده، اما در مردان مبتلا نوع شديد بيشتري است، به طوري كه نسبت زن به مرد در اوربيتوپاتي خفيف 9 به 3، نوع متوسط 3 به 2 و شديد يك به 4 است.»
نشانههادكتر صادقي طاري فهرستي از علائم اين بيماري ارائه مي‌كند و مي‌افزايد: «ممكن است نتيجه آزمايش‌هاي مربوط به عملكرد تيروئيد به دلايل مختلف اختلال كاركرد اين غده را نشان ندهد، اما علائم چشمي مانند بيرون‌زدگي چشم‌ها، پف‌آلودگي، اشك‌ريزي، احساس وجود جسم خارجي در چشم، زخم قرنيه، كشيدگي پلك بالا به سمت بالا و پلك پايين به سمت پايين، تورم ملتحمه، دوبيني، سردرد و... وجود داشته باشد.»
اين چشم‌پزشك اظهار مي‌كند: «در بيماران مبتلا به اختلال در كاركرد تيروئيد كاهش حدت بينايي، تغيير كيفيت رنگ‌ها هنگام تماشاي اجسام، بيرون‌زدگي يكطرفه يا دوطرفه كره چشم، دوبيني، كدورت واضح قرنيه و قابل رويت بودن قرنيه هنگام بسته بودن پلك‌ها، جزو موارد اورژانسي محسوب مي‌شوند كه ضروري است براي كاهش آثار سوء اين تظاهرات باليني، هرچه زودتر براي درمان اقدام شود.»
ضرورت درمان بموقعصرفنظر از شدت و ضعف بيماري چشمي ثانوي به دليل كاركرد نامتعادل تيروئيد، درمان بموقع و مناسب اين عارضه براي جلوگيري از عوارض وخيم‌تر و حتي نابينايي بسيار مهم است.
دكتر صادقي طاري توصيه مي‌كند:«به محض بروز علائم اين بيماري بايد از مشاوره متخصص بهره گرفت. در مراحل اوليه و خفيف، درمان اين بيماري با انجام كارهاي بسيار ساده مثل بالاتر قرار دادن سر از سطح بدن هنگام خواب، خم نشدن، سيگار نكشيدن و دوري از عوامل استرس‌زا امكان پذير است و درمان مراحل پيشرفته‌تر با دارو يا جراحي ممكن است. البته بر ضرورت درمان دارويي يا جراحي بموقع هم تاكيد مي‌شود تا عصب بينايي و قرنيه آسيب نبينند، حدت بينايي از بين نرود، به ميدان ديد صدمه نخورد يا در نهايت اين عارضه به نابينايي منجر نشود.»
جراح به علاوه روانپزشكاين چشم‌پزشك همچنين بر ضرورت ارتقاي كيفيت زندگي افرادي كه چشمان آنها به دليل بيماري مذكور از حالت طبيعي خارج شده تأكيد مي‌كند و مي‌گويد: «فرم چشم‌هاي درصد زيادي از مبتلايان بيماري چشمي ثانوي به دليل اختلال در كاركرد تيروئيد با درمان دارويي يا جراحي به حالت طبيعي بر‌مي‌گردد، اما ممكن است اين روند چند سال طول بكشد. از سوي ديگر امكان اين‌كه حالت غيرطبيعي چشم‌ها براي هميشه در برخي بيماران باقي بماند، وجود دارد.
از اين‌رو ضروري است براي ارتقاي كيفيت زندگي اين افراد و پذيرش آسان‌تر اين موضوع از مشاوره و خدمات روان‌شناسان و روانپزشكان در كنار تيم درمان جسمي بهره‌مند شوند.» يادآور مي‌شود هفدهمين سمينار چشم پزشكي فارابي كه در آن متخصصان اين رشته به بررسي و ارائه تازه‌ترين يافته‌هاي پزشكي درخصوص بيماري‌هاي چشمي خواهند پرداخت از 21 تا 23 ارديبهشت ماه در هتل المپيك تهران برگزار مي‌شود.
