سرویس اقتصادی «تابناک» ـ شش ماه پیش، با اجرای قانون هدفمندی یارانه ها قیمت حامل های انرژی از جمله بنزین گازوییل، گاز CNG و نفت کوره افزایش یافت و این میزان برای صاحبان خودروهای سواری ـ که مصرف کنندگان بنزین و گاز CNG هستند ـ بین هفت تا ده برابر بود.
بنا بر این گزارش، البته تمهیداتی چون سهمیه سوخت صد تومانی ـ که اسفند ماه 1389 برای آخرین بار به کارت ها واریز شد ـ و سهمیه چهارصد تومانی ـ که همچنان البته نه به قدر ضرورت واریز می شود ـ تا اندازه ای از بروز مشکل پیشگیری کرده، ولی آنچه در این میان فراموش شده، قشر رانندگان تاکسی هستند که گمان می شد در همان ماه های اولیه اجرای هدفمندی یارانه ها، دست به افزایش جدی نرخ خود بزنند.
اما چنان به نظر می رسد که وعده های حمایتی مجریان طرح از یک سو و سختگیری و نظارت سازمان تاکسیرانی از سوی دیگر در شش ماه نخست، مانع از تحقق این مسأله شده است.
افزایش نرخ کرایه تاکسی ها از عواملی است که احساس وجود تورم در جامعه را به سرعت به اقشار متوسط جامعه منتقل می کند و به دنبال انتظارات تورمی را افزایش می دهد. به همین دلیل، مسئولین همه تلاش خود را در ثابت نگه داشتن این نرخ در شش ماهه نخست طرح هدفمندی یارانه ها به کار بردند.
آیا رانندگان تاکسی خرج زندگی ندارند؟اما در هر حال، آنچه انکارناشدنی است، این که از سال 1389 تا کنون و با حذف کامل سهمیه های بنزین صد تومانی، عملا هزینه سوخت تاکسی رانان در مورد بنزین 400% (چهار برابر) و در مورد گاز CNG 1000% (ده برابر) رشد داشته است.
این در حالی است که سرانجام و پس از اعتراضات فراوان رانندگان تاکسی از بابت کاهش جدی درآمدشان، تنها با افزایش 15 درصدی کرایه تاکسی ها در تهران و 20 درصدی در شهرستان ها موافقت شده است.
البته کسی از دولت محترم تلاش برای افزایش قیمت ها را مطالبه نمی کند و قاعدتا این مسأله باید به نحو دیگری مدیریت شود. مسلما اینکه ابزارهای حمایتی مالی در اختیار رانندگان تاکسی قرار گیرد، از افزایش قیمت مطلوب تر است، ولی در نهایت نباید این مسأله مدیریت قیمت کرایه ها به آسیب دیدن قشر مسافرکش پایان یابد.
چند راننده تاکسی که هیچ یک حاضر نشدند نام خود را بگویند، در گفت وگو با خبرنگار «تابناک» بر این مسأله تأکید کردند:
«حسین .م»، راننده پراید تاکسی گردشی می گوید: تنها ابزار حمایتی شارژ پانصد هزار تومان وام کم بهره در کارت سوخت های ما برای خرید بنزین چهارصد تومانی بود که تمام آن در سه ماه مصرف شد و ضمنا باید اقساط آن را هر ماه پرداخت کنیم و سرانجام در هزینه ما تفاوتی نکرده است.
بنزینی را که صد تومان می خریدیم، امروز چهارصد تومان می خریم و تازه آن هم روزی ده لیتر که پس از آن، باید هفتصد تومانی بزنیم یا گازی که قیمت آن ده برابر (مترمکعبی چهارصد تومان) شده است. او در پاسخ به این پرسش که با این شرایط، چگونه مسافرکشی برای شما صرف می کند، سری تکان می دهد و از روی تأسف می خندد: ... این کار را هم نکنیم، چه کار کنیم؟!
محمد رضا راننده سمند نیز می گوید: این خودرو خود هزینه استهلاک بسیار بالایی دارد و امروز ما باید بنزین آن را هم با قیمت آزاد بخریم، چون در ترافیک تهران دیگر کم مصرف بودن ماشین معنا ندارد و همه بنزین در ترافیک هدر می رود. عملا روزی ده لیتر کفاف ما را نمی دهد؛ هرچند همان روزی ده لیتر هم چهارصد تومانی است.
یک راننده پژو گردشی سبز نیز در پاسخ به پرسش خبرنگار ما درباره ابزارهای جبرانی دولت برای افزایش ندادن کرایه گفت: به ما گفتند که یک میلیون تومان وام می دهند، اما چون بلاعوض نبود، من نگرفتم! اگر قرار است جبران بالا نرفتن کرایه ما باشد، پس چرا وام است و پس می گیرند؟
اکنون باید پرسید، چگونه راننده تاکسی که نرخ خرید سوختش را از 400% تا 1000% افزایش داده ایم، باید به افزایش 15 درصدی کرایه خود همچنان دوام بیاورد و چه بر سر آینده اقتصادی این قشر از هموطنان زحمتکشمان خواهد آمد؟