شغلی که هنوز رسمی نیست

بنا بر گفته‌های علیرضا شاه‌سیاه رئیس اتحادیه دفاتر وانت تلفنی و پیک موتوری اصفهان، پیک موتوری‌هایی که تحت عنوان زیر مجموعه شرکت‌های عضو این اتحادیه فعالیت می‌کنند از نظر شرایط استخدامی دارای شرایط سخت‌تری نسبت به پیک‌هایی هستند که بدون عضویت در اتحادیه و داشتن هیچ‌گونه مجوزی فعالیت می‌کنند.

علیرضا شاه‌سیاه می‌گوید: متقاضی استخدام در این شرکت‌ها غربالگری می‌شوند و حتما باید گواهی عدم‌سوء پیشینه و عدم‌اعتیاد داشته باشند. در حقیقت با شرایط ویژه‌ای که این اتحادیه و دفاتر و شرکتهای تحت پوشش آن برای گزینش نیرو در نظر گرفته‌اند، از حضور برخی افراد که خسارتهای فراوانی را بر پیکره این خدمات وارد می‌کردند جلوگیری به عمل آمده و مانع از ارائه خدمات نامطلوب به مردم شده‌ایم.

ولی با وجود این شرایط، بسیاری از افرادی که کار پیک را به خاطر مشکلات خاص خود از سر ناچاری به ‌عنوان آخرین گزینه برگزیده‌اند، ترجیح می‌دهند در دفاتری مشغول به کار شوند که به آنها تسهیلات بیشتری بدهند.

علیرضا احمدی که چند سالی است به عنوان پیک موتوری فعالیت می‌کند در این رابطه به خبرنگار مهر می‌گوید: برای من خیلی اهمیت دارد که جامعه به شغلم به عنوان یک شغل شناخته شده نگاه کند، اما مسئله اینجاست که برخی از مردم نگاه خوبی به پیکهای موتوری ندارند. علاوه بر آن خود ما نیز از امنیت شغلی و بیمه و بازنشستگی برخوردار نیستیم و به اجبار به سمت دفاتری گرایش پیدا کنیم که به ما تسهیلات بیشتری می‌دهند.

وی می‌افزاید: کم‌کم داریم باور می‌کنیم که نگاه جامعه به این شغل نگاه نادرستی هم نیست زیرا این حرفه هنوز به عنوان یک شغل رسمی جایگاه خود را نیافته است.

اما رئیس اتحادیه دفاتر وانت تلفنی و پیک موتوری در اصفهان در این باره با بیان اینکه هم اینک حدود دو هزار نفر تحت پوشش 150 دفتر پیک موتوری دارای پروانه کسب در سطح شهر اصفهان فعالیت می‌کنند، می‌گوید: با توجه به حضور گسترده قشر جوان در این صنف خدماتی، می‌توان ادعا کرد که این صنف از مزایای بیشتر و شرایط بهتر اقتصادی نسبت به دیگر صنفها برخوردار است.

وی ادامه می‌دهد: در این شغل از آنجایی که نیاز به سرمایه‌گذاری زیادی نیست و با کمترین هزینه منبع درآمدی به وجود می‌آید، قشر جوان بیشتری فعالیت می‌کنند و در حقیقت این صنف توانسته فرصت شغلی مناسبی را در اختیار جوانان اصفهانی قرار دهد. البته قبول داریم که نه ما هنوز به آن مقصد مطلوب رسیده‌ایم و نه نگرش جامعه نسبت به این صنف و شغل در سطح مطلوبی قرار دارد که امیدواریم کاستیهای این رشته نیز به کمک مسئولان  رفع شود و جامعه، پیکهای موتوری را به عنوان یک شغل ثابت و دارای جایگاه مطلوب بپذیرد.

ذکر این نکته حائز اهمیت است که برخلاف تصور عموم بعضی از جوانانی که در پیک‌موتوری مشغول به‌کار هستند از تحصیلات دانشگاهی برخوردار هستند. برخی نیز دانشجو بوده و برای تامین مخارج تحصیل این کار را انتخاب کرده‌اند.

شاه‌سیاه در این باره می‌گوید: حضور این افراد در این شغل هم سوال برانگیز است و هم کمی نگران کنندهزیرا این شغل متناسب با تخصص و سطح توانایی جوانان تحصیل کرده ما نیست و به یقین نمی‌تواند امکان بالفعل‌سازی مهارتها و تحصیلات آنها در حوزه عملی را فراهم کند اما از پرتوی حضور این افراد حال این شغل با تخصص آنها همخوانی داشته یا نداشته باشد تحولات بسزایی در این صنف ایجاد شده  و کیفیت خدمات ما را بالا برده است.

خودداری تامین اجتماعی ار بیمه کردن پیکهای موتوری

نکته دیگری که در خصوص پیکهای موتوری باید مورد توجه قرار گیرد، بحث بیمه نبودن فعالان این صنف است.

گفته می‌شود پیک موتوری شغل ثابتی که شامل بیمه اجباری باشد محسوب نمی‌شود. مشاغلی که بیمه اجباری به آنها تعلق می‌گیرد باید دارای ساعت کار مشخص، حقوق مشخص و قرارداد مشخص بین کارگر و کارفرما باشند و چون پیکهای موتوری حقوق دریافت نمی‌‌کنند و بعضا ثابت نیستند، دارای شرایط بیمه اجباری نیستند.

رئیس اتحادیه دفاتر وانت تلفنی و پیک موتوری در اصفهان می‌گوید: لازم است موضوعاتی به گوش مسئولان و رئیس سازمان تامین اجتماعی برسد و آن اینکه در دو سال گذشته دولت اقدام خوبی نسبت به بیمه کردن رانندگان درون شهری انجام داد، این حرکت بسیار پسندیده بود اما در بحث حمل و نقل درون شهری گویا بیمه شدن فعالان صنف پیک موتوری برای دولت تعریف شده نبود و به همین دلیل این قشر فراموش شدند و این در حالیست که امروز پیکهای موتوری همراه وانت تلفنی و تاکسی سرویسها خدمات حمل و نقل را انجام می‌دهند و حتی در برخی مواقع مطلوب‌تر نیز عمل می‌کنند.

وی می‌افزاید: متاسفانه سازمان تامین اجتماعی تاکنون از بیمه کردن پیکهای موتوری خودداری کرده و البته در بهمن ماه سال گذشته برخی از شعبات تامین اجتماعی حدود 40 نفر از پیکهای موتوری را بیمه کردند و این بارقه‌های امیدی را برای ما گشود به نحوی که انگیزه فعالان این صنف بالا رفت و احساس کردند که می‌توانند در این شغل هم امنیت شغلی داشته باشند ولی از فروردین ماه امسال بیمه این تعداد افراد هم قطع شد و این در حالی بود که بیمه کردن آنها برای سازمان تامین اجتماعی مشکلی ایجاد نمی‌کرد. البته چرایی قطع شدن بیمه این افراد مسئله‌ای بود که امیدواریم پیگیری‌های ما بتواند حداقل پاسخی برای آن پیدا کند.

جدای از بحث بیمه پیکهای موتوری، فعالان این صنف در اصفهان به لحاظ فنی و به هنگام وقوع حوادث هم از پشتیبانی لازم و کافی برخوردار نیستند و این مسئله بنا بر گفته بسیاری از شاغلان این رسته به مشکلی بزرگ برای آنها مبدل شده است.

البته رئیس اتحادیه دفاتر وانت تلفنی و پیک موتوری در اصفهان می‌گوید: خوشبختانه بحث سرویس دهی به پیک‌های موتوری روز به روز در وضعیت بهتری قرار می‌گیرد. به نحوی که ما در حال حاضر 50 درصد راه را برای بیمه حوادث پیکهای موتوری سپری کرده‌ایم و امیدواریم با همکاری چند شرکتی که طرف قرارداد ما خواهند شد، بتوانیم در آینده‌ای نزدیک تمامی اعضای دفاتر و اتحادیه پیک موتوری اصفهان را تحت پوشش بیمه حوادث قرار دهیم.

وی می‌افزاید: باید قبول کرد که موتورسیکلت، مرکبی است با ضریب خطر بسیار بالا که در کوچکترین حوادث می‌تواند بزرگترین خسارات و صدمات جانی و مالی را هم برای راکب آن و هم برای بقیه به وجود آورد. به همین دلیل در کنار مباحث پشتیبانی بحث آموزش و فرهنگ‌سازی در این خصوص از اهمیت بیشتری برخوردار است و امیدواریم که با توجه به اقدامات انجام شده بتوانیم موتورسیکلتها را در یک خط معقول و قانونمند، هدایت کرده و سطح حوادث ناشی از تصادفات موتورسیکلتها را پایین بیاوریم.