با آغاز سال تحصيلي جديد و ورود چند ميليوني
دانش‌آموزان و دانشجويان به مراكز آموزشي، پايتخت با بار ترافيكي با حجم
زياد خودروها و وسايل نقليه عمومي روبه‌رو خواهد شد. هر چند به منظور حل
معضل ترافيك مهرماه تمهيداتي از ماه‌ها قبل از سوي دستگاه‌هاي متولي براي
كنترل و روان‌سازي ترافيك آغاز شده است.
اما به دليل بافت شهري و معابر
غير استاندارد و كافي نبودن وسايل نقليه عمومي حجم زيادي از خودروهاي شخصي
در ساعات رفت و آمد دانش‌آموزان به مراكز آموزشي به معابر شهري مي‌آيند.
اين امر علاوه بر افزايش بار ترافيكي، ساعت اوج ترافيك را نيز افزايش
مي‌دهد تا جايي كه بار ترافيك صبحگاهي، عصرگاهي و ميان روزي نيز افزايش
مي‌يابد.
افزايش ۳۰ درصدي ترافيك مهر
شهر
تهران با داشتن ۴ تا ۵/۴ ميليون خودرو عملاً بيشترين خودروهاي كشور را با
توجه به جمعيت ۱۲ ميليوني در خود جاي داده است كه با آغاز سال تحصيلي و
افزايش آمد و شد شهري سفرهاي درون شهري از ۱۷ ميليون سفر در روز فراتر
مي‌رود و كارشناسان پيش‌بيني مي‌كنند كه ميزان سفرهاي درون شهري پايتخت به
حدود ۲۰ ميليون سفر بالغ شود.
در اين خصوص سردار اسكندر مؤمني رئيس
پليس راهور ناجا با اعلام پيش بيني ۳۰ درصدي بار ترافيك مهرماه نسبت به
شهريور ميگويد: عيد نوروز نقطه عطف ترافيك بدون شهري و مهرماه نقطه عطف
ترافيك درون شهري است.
وي در توضيح علل افزايش ترافيك در نيمه اول سال
منتهي به مهرماه مي‌افزايد: در نيمه نخست سال به دليل طولاني بودن روز و
توزيع سفرها و تعطيلي مراكز آموزشي و مسافرت تعداد زيادي از شهروندان بار
ترافيك خود را نشان نمي‌دهد اما بازگشايي مدارس و ورود دانش‌آموزان و
دانشجويان افزايش بار ترافيكي در معابر خودنمايي ميكند.
با اين حال وي
از پيش‌بيني ۳۰ درصدي بار ترافيك در مهرماه خبر مي‌دهد و تأكيد ميكند كه
بار ترافيك در مهرماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۵ درصد و نسبت به
شهريور ماه حدود ۳۰ درصد افزايش يابد.
افزايش ترافيك پنهان در پايتخت
به
واقع با ورود دانش‌آموزان و دانشجويان به مراكز آموزشي، جامعه آموزشي شامل
معلمان و دانشگاهيان نيز فعال مي‌شود تا جايي كه در تمام ساعات روز
مي‌توان شاهد رفت و آمد اين اقشار در معابر شهري بود.
بسياري از
كارمندان و شاغلان داراي فرزند و حتي دانشجويان ترجيح مي‌دهند با وسايل
نقليه شخصي به مراكز آموزشي بروند و يا پس از رساندن فرزندان خود، از آنجا
راهي محل كار خود شوند، اين نوع نگاه زماني عملي مي‌شود كه فرد زودتر از
ساعات اوج ترافيك با خودروي شخصي به معابر شهري وارد شود تا بتواند از بار
ترافيكي عبور كرده يا از محدوديت‌هاي طرح ترافيك پنهان شود. همين امر سبب
مي‌شود تا بار ترافيكي در معابر اصلي مركزي در ساعات اوج ترافيك افزايش
چشمگيري داشته باشد.
هر چند با آغاز سال تحصيلي پيش‌بيني مي‌شود ۳۰
درصد به بار ترافيكي درون شهري افزوده شود اما با اين حال بخش زيادي از
افزايش ترافيك درون شهري بر دوش وسايل نقليه عمومي اعم از مترو، اتوبوس و
تاكسي خواهد بود. بر اين اساس هر بخش از وسايل نقليه عمومي درصدد
برآمده‌اند تا با افزايش ناوگان حمل و نقل عمومي خود بخشي از بار جابه‌جايي
مسافر را عهده‌دار شوند.
در اين زمينه هابيل درويش مديرعامل شركت مترو
از ورود ۱۷۷ واگن مترو به ناوگان حمل و نقل شهري خبر داده و مي‌افزايد: با
افزوده شدن واگن‌هاي تازه نفس و جديد به ناوگان مترو شلوغي و ازدحام در
قطارها كه همواره مورد گلايه شهروندان بوده است كاهش مي‌يابد و اين اقدام
گام جديدي براي استفاده از ظرفيت وسايل نقليه به حساب مي‌آيد.
در
اين زمينه با بهره‌برداري از چندين ايستگاه جديد در خطوط مترو نيز ظرفيت
جابه‌جايي مسافران در اين بخش را افزايش خواهد داد. همچنين پيمان سنندجي
مديرعامل شركت واحد اتوبوسراني از افزايش نيم ميليوني جابه‌جايي مسافران
اين ناوگان خبر داده و ميگويد: با برنامه‌ريزي‌هاي به عمل آمده و با
راه‌اندازي خطوط پرسرعت اتوبوسراني BRT و افزايش حدود ۱۲۰ دستگاه اتوبوس و
ون علاوه بر افزايش ظرفيت جابه‌جايي مسافران تعدادي اتوبوس نيز ويژه افراد
معلول به كار گرفته مي‌شود تا امكان ارائه خدمات به اين افراد نيز فراهم
شود. وي در تكميل سخنان خود از جابه‌جايي روزانه ۵/۴ ميليون نفر در شهر
تهران خبر داده و بر رفع معايب فني اتوبوس‌ها و آمادگي ناوگان حمل و نقل
تأكيد ميكند.
خدمات رساني تاكسيراني براي جابه‌جايي دانش‌آموزان
يكي
از مسائلي كه مي‌تواند در مهرماه از ورود خودروهاي شخصي به معابر تا حد
زيادي جلوگيري كند استفاده از سرويس مدارس است كه در اين زمينه مسئولان شهر
با برگزاري جلسات كارشناسي درصدد هستند تا بخشي از جابه‌جايي دانش‌آموزان
را توسط ناوگان تاكسيراني انجام دهند. در اين زمينه مديرعامل تاكسيراني شهر
تهران از به كارگيري ۱۶ هزار تاكسي به عنوان سرويس مدارس خبر مي‌دهد تا
دغدغه اولياي دانش‌آموزان براي بدرقه دانش‌آموزان به مراكز آموزشي كاهش
يابد.
وعده مهر مسئولان براي ترافيك مهرماه
هر
چند تمامي دستگاه‌ها و حوزه‌هاي دخيل در حمل و نقل شهري از ارائه خدمات به
مسافران و جابه‌جايي مسافران براي كاهش بار ترافيكي در مهرماه وعده
مي‌دهند اما ترافيك پايتخت به خصوص در مهرماه معضلي است كه به رغم اقدامات
صورت گرفته همچنان به اشكال مختلف خودنمايي ميكند. افزايش بار ترافيكي
در معابر، وقت‌كشي در ترافيك و استرس رواني و جسمي به همراه آلودگي هوا و
افزايش مصرف سوخت از جمله عواملي است كه همواره سايه آن بر سر شهروندان
پايتخت نشين سنگيني ميكند.
در اين زمينه دكتر سعيد منجم كارشناس ارشد
ترافيك و استاد دانشگاه خواجه نصير ميگويد: براي روان‌سازي
ترافيك به خصوص ترافيك مهرماه نيازمند آن هستيم تا در درازمدت برنامه‌ريزي
كنيم و تا زماني كه به فكر راهكارهاي مقطعي هستيم وضع به همين منوال خواهد
بود و اين امر محقق نخواهد شد مگر دولت و مديريت شهري و دستگاه‌هاي متولي
دست به دست هم بدهند تا ضمن شناسايي نقاط ضعف درصدد حل مشكلات برآيند.
با
اين حال بايد توجه داشت كه بخشي از ترافيك مهرماه به دليل آن است كه
دانش‌آموزان بايد به مراكز آموزشي كه از محل سكونت خود بسيار فاصله دارند
بروند كه اين خود علاوه بر افزايش طول سفرهاي شهري مشكلات بسيار ديگري را
نيز به همراه دارد. همچنين به منظور حل بخشي از ترافيك مهرماه نيز لازم
است گلوگاه‌هاي ترافيكي و گره‌هاي آن شناسي شود و تغيير ساعات مراكز
آموزشي و شاغلان نيز اگر با برنامه‌ريزي و حسابگري صحيح انجام شود مي‌تواند
تا حدودي ترافيك مهرماه را تسهيل و آرام كند.
ساماندهي ترافيك با اطلاعات آماري
نبود
اطلاعات آماري دقيق از ميزان مسافران و سفرهاي روزانه درون شهري سبب شده
است تا برنامه‌ريزي براي بخشي از بار ترافيك پايتخت به صورت كارآمد صورت
نگيرد. به واقع نبود يكپارچگي دستگاه‌هاي متولي به رغم تشكيل جلسات
كاري براي حل معضل ترافيك خود معضل و مشكلي است كه همچنان پابرجاست.
از سوي
ديگر تكميل نبودن شبكه حمل و نقل عمومي در بخش پرتردد سبب مي‌شود تا
شهروندان براي جابه‌جايي به خودروهاي شخصي متوسل شوند. طرح جامع ترافيك
پايتخت به رغم تلاش‌هاي صورت گرفته و اقدامات عمراني ترافيكي از حفر تونل
گرفته تا ايجاد خطوط پرسرعت BRT و افزايش معابر جديد بزرگراهي همچنان به
دليل افزايش بار ترافيكي كارايي لازم را نداشته است. لازم است مسئولان
دولتي و مديريت شهري براي حل ترافيك به يك وحدت رويه در تصميم‌گيري و عمل
برسند تا شاهد ترافيك آرام در شهر پرجمعيت پايتخت باشيم.
منبع: روزنامه جوان
