فناوری بادگیرهای یزد امسال در حالی در فهرست میراث ملی ایران جای گرفت که شواهد عینی نشان می دهد این آثار تاریخی حال و روز خوشی ندارد.
به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی، این درحالی است که دوستداران میراث فرهنگی یزد هم در تلاش برای تهیه پرونده ثبت جهانی بادگیرها هستند، با امید اینکه پرونده بادگیرها در اولویت سازمان میراث فرهنگی قرار گرفته و به یونسکو فرستاده شود.
بادگیرهای یزد یکی یکی فرو می ریزند و کشورهای عربی یکی یکی بادگیر می سازند
امیر ترقی نژاد، دوستدار و فعال میراث فرهنگی در گفت و گو با chn میگوید: «تخریب دوسال پیش بادگیر و عمارت تاریخی «خانه امینی» در شهرستان تفت را میتوان نمونه از بیمهری به این بناهای تاریخی دانست. این خانه خشتی در دوره قاجاریه بنا شده بود و در محدوده بافت تاریخی باغشهر تفت قرار داشت.»
پرونده قرارگرفتن در فهرست میراث جهانی بادگیرها آماده می شود، بادگیرهای یزد اما حال روز خوشی ندارند
خانه امینی شهرستان تفت توسط مالک آن تخریب شده و پس از انجام مرمت بادگیر خانه و بدون هماهنگی با سازمان میراث فرهنگی، اقدام به تخریب بادگیر و عمارت مذکور کرد.آب انبار هفت بادگیری روستای تاریخی عصرآباد هم این روزها در میان تلی ازشن های روان، روزگار سختی را پشت سر می گذراند.
دوستداران میراث فرهنگی می گویند که باید ثبت جهانی بادگیرهای یزد در اولویت قرار بگیرد . بادگیرها اما یکی یکی از بی توجهی مسئولان خفه می شوند و یم فرو ریختن آن ها هر لحظه وجود دارد
به گفته ترقی نژاد، آب انبار هفت بادگیر عصرآباد که درجهان شاخص است مربوط به دوره قاجار بوده و در تاریخ 17 اسفند 1381 با شماره ثبت 7753 بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. ویژگی مهم این آب انبار وجود هفت بادگیر بلند است که هر بادگیر دارای چهار منفذ در هر ضلع است. آجر خشت خام، ساروج، گچ و قلوه سنگ عمده مصالح به کار رفته در این بناست.
نه تنها هفت بادگیر عصرآباد، بلکه منظر تنها آبانبار شش بادگیر یزد که حدود 180 سال پیش در زمان قاجار ساخته شده و با شماره 1600 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، به دلیل رفت وآمدهای وسایل نقلیه در تعرض جدی قرارگرفته است.
یزد شهری تاریخی است که آن را با بادگیرهایش می شناسند
این در حالی است که این دوستدار میراث فرهنگی می گوید که شهر یزد را با بادگیرهایش میشناسند. بادگیر بخش مهمی از هویت و نماد این شهر بوده ،به طوریکه بادگیرهای یزد همزمان با زیبایی بخشیدن به معماری یزدی، نقش تاثیرگذاری در مقابله با اقلیم گرم و خشک این منطقه به عهده داشته است.
گفته می شود، در گذشته بادگیرها در یزد نمایانگر تشخص و منزلت اجتماعی صاحبان آنها بوده و این موضوع از طریق ارتفاع و نوع تزئینات آنها مشخص است اما جدا از فرسودگی و نبود مرمت بادگیرهای یزد،از نظر زیباییشناختی نیز توجهی به این بناهای تاریخی نمیشود.
عکسها: محمدرضا احسانی زاده