سخنگوی اسبق وزارت خارجه فرانسه معتقد است نومحافظه کاران آمریکایی تشویق شده توسط اسرائیل بر این باورند که چنین گزینه نظامی علیه تاسیسات هستهای ایران راه حلی موثر و قطعی ارائه خواهد کرد.
به گزارش سرویس بین الملل تابناک، تیم انتقالی ترامپ به وال استریت ژورنال گفتهاند که احتمال حمله به سایتهای هستهای با جدیت بیشتری در حال بررسی است. زمانی که اسرائیل بعد از «وعده صادق ۲» عنوان کرد ممکن است تاسیسات هستهای یا نفتی ایران را هدف قرار دهد، ترامپ از این موضوع دفاع کرد و رویکرد بایدن در خصوص نهی اسرائیل در این زمینه را مورد نقد قرار داد.
منابعی در تیم انتقال گفتند که تضعیف موقعیت منطقهای تهران و افشاگریهای اخیر در خصوص افزایش چشمگیر میزان اورانیوم غنیشده در اختیار ایران، منجر به پیشبرد این مذاکرات محرمانه داخلی شد. با این حال، آنها خاطرنشان کردند که کار روی این موضوع در مراحل اولیه است.
دو منبع آگاه گفتند که ترامپ در گفتوگوهای اخیر خود با بنیامین نتانیاهو، گفت که نگران احتمال هستهای شدن ایران در دوران تصدی خود است و نشان داد که در حال بررسی ابتکارات برای جلوگیری از این امر است. با این حال، ترامپ میخواهد از جنگ دیگری، بهویژه جنگی که شامل ارتش آمریکا میشود، اجتناب کند و حمله به سایتهای هستهای ایران میتواند ایالات متحده و ایران را به مسیر برخورد سوق دهد.
دو گزینه کلیدی در گفتوگوهای تیم مطرح شد که برخی از آنها با ترامپ مشورت شد. یکی از آنها افزایش فشار از طریق اعزام نیروها، هواپیماهای جنگی و ناوهای آمریکایی به خاورمیانه است.
ایالات متحده همچنین میتواند تسلیحات پیشرفته از جمله بمبهای سنگر شکن را به اسرائیل بفرستد تا قدرت آتش تهاجمی خود را برای امکان حمله به سایتهای هستهای افزایش دهد.
تهدید به نیروی نظامی، به ویژه زمانی که با تحریمهای شدید همراه شود، ممکن است ایران را متقاعد کند که چاره دیگری جز انتخاب راه حل دیپلماتیک ندارد.
گزینه دیگر استفاده از تهدید واقعی از آن نیروی نظامی برای وادار کردن ایران به تغییر مسیر است. این راهبردی است که ترامپ در اولین دوره ریاست جمهوری خود علیه کره شمالی به کار برد. هنوز مشخص نیست ترامپ چه راهی را انتخاب خواهد کرد.
مشاوران ترامپ که از گزینههای نظامی علیه ایران حمایت میکنند، گفتهاند که ایده اصلی حمایت از حملات اسرائیل به سایتهایی مانند نطنز، فردو و اصفهان است و یا احتمال مشارکت ایالات متحده در عملیات مشترک.
منابع صهیونیست گفتند که ابهامات بسیار زیادی در مورد احتمال موفقیت اسرائیل در حمله به سایتهای هستهای که برخی از آنها در اعماق زمین هستند وجود دارد. اما انهدام سامانه پدافند هوایی سوریه آسمان را به روی خلبانان نیروی هوایی در میدان شمالی باز میکند.
مقامات تیم ترامپ گفتند که قصد دارند تحریمها را افزایش دهند، از جمله ممنوعیت خرید نفت آمریکا از کشورهایی که از ایران نفت میخرند. اما به گفته یکی از اعضای تیم انتقال، باید یک انتقال برای افزایش فشار اقتصادی انجام شود، زیرا ایران برای کشتن رئیس جمهور ترامپ کار میکند. دولت جدید مطمئن است که با نیابتهای ایران، از جمله حوثیها، نمیتوان با آنها برخورد کرد مگر اینکه علیه خود تهران عمل کنند و از اصطلاحات نتانیاهو استفاده میکند. یکی از مسئولان تیم انتقالی گفت: آنها سر اختاپوسند.
در خصوص این موضوع، خبرنگار تابناک گفتگویی با «مارک فینو» سخنگوی پیشین وزارت خارجه فرانسه انجام داده است که در ادامه آمده است. «فینو» در حال حاضر عضو ارشد بخش عدم اشاعه در «مرکز سیاست امنیتی ژنو» (GCSP) است.
*وال استریت ژورنال به نقل از تیم ترامپ گزارش داده که این تیم در حال بررسی حمله به تاسیسات هستهای ایران است. خطرات این اقدام احتمالی چیست؟
با توجه به نگرشهای گذشته ترامپ در قبال ایران، این موضوع عجیب و جدید نیست. نومحافظه کاران تشویق شده توسط اسرائیل بر این باورند که چنین گزینه نظامی علیه تاسیسات هستهای ایران راه حلی موثر و قطعی ارائه خواهد کرد.
با این حال، اکثر کارشناسان عینی متقاعد شدهاند که پس از چنین حملاتی، برنامه ایران به تأخیر میافتد، اما پایان نمییابد، و پس از آن ایران به تولید تسلیحات هستهای مخفیانه یا آشکار تحریک میشود.
*تروئیکای اروپایی در نامهای به شورای امنیت سازمان ملل اعلام کرده است که آماده فعال کردن «مکانیسم ماشه» است. به نظر میرسد نوعی هماهنگی بین دیدگاههای اروپا، آمریکا و اسرائیل در خصوص مقابله با برنامه هستهای ایران ایجاد شده است. از یک سو تهدید نظامی و از سوی دیگر تهدید فعال کردن «مکانیسم ماشه» وجود دارد. به نظر میرسد اقدامات علیه برنامه هستهای ایران تا قبل از اکتبر ۲۰۲۵ افزایش یابد. ارزیابی شما چیست؟
ابتکار E۳ با نقشی که از زمان آغاز مذاکرات با ایران در سال ۲۰۰۲ همیشه ایفا کرده است، سازگار است: ایجاد تعادل بین تهدیدات تحریمی با مذاکرات سودمند متقابل. با اعمال فشار بر ایران برای بازگشت به یک راه حل مذاکره شده، اروپا امیدوار است که تهران را متقاعد به همکاری کند چرا که با بازگشت ترامپ به قدرت و اعمال سیاست فشار حداکثری منافعش بیشتر به خطر خواهد افتاد.
*ایران اعلام کرده است که تا زمانی که تحریمها لغو نشود، اقدامات اضافی در مورد بازرسیهای پادمان از سوی آژانس را نمیپذیرد. به نظر میرسد همکاری ایران با آژانس در چارچوب توافق مارس ۲۰۲۳ به گفتگوی ایران با ترامپ وابسته شده است. ارزیابی شما چیست؟
این رویکرد ایرانی یک رویکرد خطرناک است. ایران نمیتواند همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی را که یک تعهد قانونی است، منوط به روابط با آمریکا یا اتحادیه اروپا کند. تنها راه ایران برای ترویج لغو تحریم ها، اجرای کامل توافق پادمان با آژانس و حرکت به سمت راه حل مذاکره به جای برجام است.
*پیش بینی شما از گزارش آتی آژانس در مورد برنامه هستهای ایران چیست؟ آیا گزارشی خواهد بود که کشورهای غربی را راضی کند؟
آژانس فقط میتواند حقایقی را که در ایران مشاهده میکند گزارش دهد. اگر تهران به غنیسازی ۶۰ درصدی اورانیوم خود ادامه دهد یا افزایش دهد، آن را گزارش خواهد کرد و این نگرانیها را در مورد برنامه هستهای ایران تشدید میکند، زیرا این سطح از غنیسازی را به سختی میتوان برای مصارف صلحآمیز توضیح داد.