در آثار متفاوتي كه در رابطه با جنگ نگاشته شده، آن‌ها كه بيش از بقيه در خاطر مي‌نشينند و ذهن خواننده را در هم‌ذات‌پنداري با اشخاص و وقايع آن به چالش مي‌كشند، آن‌هايي هستند كه فارغ از تحليل‌هاي شخصي مثل يك آينه به انعكاس ماوقع پرداخته‌اند.
كتاب «سرباز كوچك امام» روايتي است از خاطرات آزاده مهدي طحانيان از كودكي تا امروز. جهت آفرينش اين اثر ارزشمند در مجموع 163جلسه مصاحبه با آقاي طحانيان گرفته شده است كه طي آن‌ها نزديك به 350 ساعت فايل صوتي ذخيره گرديده. علاوه بر اين حجم صوتي حدود 20 ساعت مصاحبة تكميلي نيز با افراد مربوط با خاطرات آقاي طحانيان از جمله پدر مهدي طحانيان ، سرهنگ حسن زارعي از فرماندهان دفاع مقدس و همسنگران مهدي ، آزادگان سرافراز :حجت الاسلام سيد حسن مير سيد ، فاطمه ناهيدي ، فاطمه شمسي بهرامي ، معصومه آباد و امير شاه پسندي و نيز نامه هايي از دوران اسارت تهيه شده است. تمامي اين تلاش‌ها و حساسيت‌هاي مربوط به ثبت خاطرات ايشان تنها به اين دليل بوده كه خاطرات يكي از جوان‌ترين اسراي انقلاب كه تنها يك نمونة آن بازتابي روشن در اذهان مردم پرشور مذهبي ايران داشته است، به صورتي كاملاً مستند و منطبق با واقعيات ثبت گردد. ماحصل چهار سال تلاش جهت نگارش اين اثر، كتابي به حجم 925 صفحه و در 8 بخش مي‌باشد. در بخش پيش‌گفتارِ مؤلف كتاب «سرباز كوچك امام» به تفصيل روند تلاش‌هاي مؤلف جهت ايجاد اين اثر توضيح داده شده است. توضيحاتي كه هر خواننده‌اي را در اطمينان به خوانده‌هايش قوت قلب مي‌بخشد.
كتاب «سرباز كوچك امام» به بيان اتفاقات ريز و درشت زندگي مهدي طحانيان پرداخته؛ اتفاق‌هاي خواندني و جذابي كه در بسترهاي متفاوتي روي مي‌دهد و ذهن خواننده را به طرز ماهرانه‌اي به همراهي خويش دعوت مي‌كند. ناب‌ترين بخش اين خاطرات مربوط به سال‌هاي طولاني‌اي است كه راوي در اردوگاه‌هاي نگهداري اسراي ايراني در عراق سر مي‌كرده. او به عنوان جوان‌ترين اسير جنگي در زمان اسارتش به شدت كانون توجه بعثي‌ها بوده و به طبع آن شاهد ماجراهاي تلخ و شيريني است كه در نوع خويش كم‌نظير هستند. نقطه اوج اين اتفاق‌ها ماجراي امتناع او از مصاحبه با «نصيرا شارما» يك زن خبرنگار هندي بي‌حجاب است
مهدي طحانيان در دوران اسارت
چنين تصميمي در شرايط وحشتناك و خفقان‌‌‌آور اسارت كه جسارت بي‌مثالي مي‌طلبيد؛ توسط نوجواني گرفته مي‌شود كه خود را سرباز و مطيع اوامر رهبرش مي‌داند. زندگي اسارتي و ابتكارات ريز و درشتش، روابط و علقه‌هاي به وجود آمده ميان او و رفقاي دربندش، حوادث متفاوتي كه حين اسارت بر اردوگاه‌ها سايه انداخته، تنها بخشي از فصول اين كتاب است. كتابي كه به زعم كارشناسان اين حوزه جامع‌ترين اثر خاطره‌نگاري به لحاظ حجم و محتوا در عرصه «اسارت» و «فرهنگ ايثار و مقاومت» به شمار مي‌آيد.
فاطمه دوست‌كامي مؤلف اين اثر با دقت و ظرافت، حساسيت‌هاي موجود در خاطرات مهدي طحانيان را درك كرده و با رعايت اصول مختلف حرفه‌اي چون سير زماني، فضا سازي و شخصيت‌پردازي اين امكان را به خواننده «سرباز كوچك امام» مي‌دهد تا پا فراتر از روزها و شب‌هاي رفته بر اين خاطرات بگذارد و بدون واسطه خود را در صفحه صفحه‌ي اين اثر همراه راوي ببيند. تولد «سرباز كوچك امام»، به عنوان اولين اثر توليدي بعد از فرمايشات رهبر معظم انقلاب و تأكيد ايشان بر توليد آثاري از اين دست در حوزه اسارت در جمع آزادگان عزيز در مرداد ماه سال گذشته، اتفاق خوشايندي در عرصه خاطره نگاري دفاع مقدس است كه مشتاقان و علاقه‌مندان به مواليد اين حوزه را به آيندة اين ژانر اميدوارتر از قبل مي‌كند.
اين اثر 926 صفحه‌اي در قطع وزيري و در زمستان 91 به قيمت 27600 تومان توسط انتشارات پيام آزادگان به چاپ رسيده است.
-------------------------------------------------
بازخوانی خاطره ماندگار برخورد مهدي با خبرنگار خارجي در اين كتاب خواندني است . خاطره اي كه نام مهدي طحانيان را در كنار فهرست بلند و زيباي آزاده مردان ايران اسلامي جاودانه كرد . با هم اين خاطر ه را از كتاب مرور مي كنيم .
خانم خبرنگار مجبور شد حجابش را حفظ كند
دشمن بعثی برای درهم شکستن مقاومت گروهی از آزادگان کم سن و سال و ایجاد تبلیغات علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی و تاثیر گذاری بر روحیه رزمندگان اسلام، اقدام به تدارک برنامه های تبلیغی در اردوگاهی که این نوجوانان اسیر اسارت خود را سپری می کردند نمود. ازجمله راه اندازی مدرسه (که هیچ وقت به حول قوه پروردگار و مقاومت آزادگان شکل نگرفت) آوردن خبرنگار به آن اردوگاه و توزیع لباس شیک بین آزادگان و ... یکی از روزهای سخت اسارت که با این اقدامات دشمن شرایط کاملا اسارت در اسارت شده بود .گروهی خبرنگار (واقعا قلم به مزد) وارد اردوگاه شدند. درمیان این گروه زن خبرنگار هندی تبار و شاغل در کانال چهار تلویزیون فرانسه نیز حضور داشت که از همه افراد آن گروه کار بلد تر بود و برای انجام مصاحبه اش طراحی صحنه و کارگردانی نیز می کرد. او گروهی از آزادگان را در آسایشگاهی نشاند و دور آسایشگاه چرخی زد. سپس جلوی کوچکترین ودر عین حال چغرترین آزاده نشست.شاید کار خدا بود که مهدی طحانیان را انتخاب کرد. او تا اینجای کار طبق برنامه پیش رفت اما با طرح اولین سوال هم برنامه ریزی بعثیها و خانم خبرنگار واربابانش نقش برآب شد.
«من مصاحبه نمی کنم چون حجاب نداری». انصافا آن خانم هم فقط روسری نداشت اما طحانیان به او نگاه هم نکرد.
مقاومت مومنانه طحانیان ، خانم خبرنگاررا وادار به رعایت حجاب کرد. گرچه پاسخهای کوبنده او در برابر پرسشهای گزنده و جهت دارخبرنگار نقطه درخشانی درتاریخ دفاع مقدس است اما آنچه در خاطرات مردم باقی ماند وادار کردن آن خبرنگار به رعایت حجاب بود.
خوب است خواننده گرامی برخی از شرایط آن روز و آن مصاحبه را بداند:
• طحانیان تقریبا چند ماهی بود به سن تکلیف رسیده بود و دوسال از اسارت خود را پشت سر می گذاشت. پشت دوربین، سرهنگ محمودی افسر بیرحم عراقی و سربازانش طحانیان را تهدید می کردند.
• اسارت و تنهایی و طبعا ساقط شدن بسیاری از قیود را باید مد نظر داشت ضمن اینکه محمودی قبل از شروع مصاحبه مهدی را تهدید کرد که اگر این بار برای من و عراق آبروریزی کنی تو را خواهم کشت.
مهدي طحانيان در امروز
انتشارات پيام آزادگان در پنجمين سال شركت خويش در نمايشگاه بين المللي كتاب، براي دومين بار ميزبان قدم‌هاي گرم رهبر معظم انقلاب بود. معاون بخش پژوهش مؤسسه پيام آزادگان ، كتاب تازه‌ترين كتاب «سرباز كوچك امام» را به ايشان معرفي و تقديم كرد واعلام كرد كه اين موسسه در صدد است كه خاكريز پنهان جنگ تحميلي يعني مقاومت فرزندام امام خميني و ايران در دوران اسارت آزادگان را به جهان بشناساند . رهبر عظيم‌الشأن انقلاب اسلامي فرمودند: خاكريز پنهان، چه تعبير زيبايي! چقدر عالي، چقدر خوب.
رهبر معظم انقلاب در حال بازديد از غرفه مؤسسه پيام آزادگان
مهدي طحانيان در مقدمه كتاب نوشته است:
خداي را سپاسگزارم كه توفيق را رفيق راهم كرد و توانستم بعد از سالها خاطراتم را به منظور تهيه كتاب در معاونت پژوهش موسسه فرهنگي پيام آزادگان بازگو كنم.
از تير ماه سال 1388 تا ارديبهشت ماه سال 1391 در مجموع 350 ساعت خاطره در جلسات فشرده اي در معيت سركار خانم فاطمه دوست كامي بيان شد. خاطراتي كه با همت و حوصله ايشان با دقت به رشته تحرير در امد و بعد از دو مرتبه بازبيني و تاييد در قالب كتاب سرباز كوچك امام(ره) آماده ارائه به شما خواننده عزيز شد.
ناگفته نماند با توجه به حجم فراوان مصاحبه ها و خاطره هايي كه بسته به مناسبتهاي گوناگون از رسانه هاي مختلف به نقل از اين حقير بيان شده يا خواهد شد، اينجانب از تاريخ نشر اين كتاب تنها هر مطلب و خاطره اي را كه با محتواي سرباز كوچك امام (ره) مطابقت دارد تأييد مي كنم.
----------------------
مطالعه كتاب سرباز كوچك امام (ره) افق جديدي از حماسه سازي دفاع مقدس را به روي خواننده مي گشايد. كتابي كه مي تواند در توليدات سينمايي قرار گيرد و با توجه به تنوع و زيبايي و گاه منحصر به فرد بودن خاطرات آن به يكي از بهترين آثار سينمايي تبديل شود.
کجایند آن مردانی که فقط به خاط خدا قدم بر می داشتند و فقط به خاطر او کار می کردند. رحمت و درود خدا بر آن انسانهای مخلص که در زمانه ی پر از نیرنگ و ظلم و ریاکاری ، واقعاً جای آنان خالی است